یافته‌های سلام‌وطندار از گفت‌وگو با ۴۳ دختر جوان در سن ازدواج، نشان می‌دهد که ۲۷ تن قصد دارند شوهر افغانی از بیرون کشور انتخاب کنند و ۱۶ تن دیگر با کمال خون‌سردی بیان کرده اند که به آن‌ها فرقی نمی‌کند شوهر آیندهی شان در کدام نقطه‌ی دنیا زندگی می‌کند.
بر بنیاد این گزارش، به نظر می‌رسد ازدواج با افراد در بیرون از کشور به گرایشی نسبتاً جدید تبدیل شده است؛ به طوری که این دختران کلید خوش‌بختی‌های شان را در ازدواج با افراد در بیرون از افغانستان می‌بینند.
چنان که معنای خوش‌بختی به هر فردی متفاوت است؛ دلیل‌های گرایش این دختران به ازدواج با افراد در بیرون از کشور نیز به همان میزان متنوع است. این دلیل‌ها شامل فرار از شرایط سنتی و محدودیت‌های فرهنگی، ستوه از وضعیت نابسامان فعلی، دست‌یابی به آموزش‌های عالی و تأمین زندگی نسل آینده، مطرح شده اند.
فاطمه، باشنده‌ی بلخ که در سن ازدواج قرار دارد، می‌گوید: «تنها راهی که ما بتوانیم هم زندگی خوب داشته باشیم و هم تحصیل کنیم، همین است که در بیرون از کشور ازدواج کنیم و خودم هم دوست دارم شوهر آینده‌ام بیرون از کشور باشد.»
بهار، باشنده‌ی کابل که در سن ازدواج قرار دارد، نیز می‌گوید: «بلی، من تصمیم دارم خارج از افغانستان زندگی کنم؛ چون می‌خواهم در کنار این که تشکیل خانواده بدهم، ادامه‌ی تحصیلات نیز داشته باشم و به اهداف خود برسم؛ به خاطری که وضعیت افغانستان روزبه‌روز خراب می‌شود.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
مهناز، دیگر باشنده‌ی کابل که در سن ازدواج قرار دارد، هم‌چنان می‌گوید: «همه ۲۰ یا ۲۲ سال زحمت کشیدند؛ تلاش کردند؛ درس خواندند و به خود زندگی ساختند؛ اما با تغییر رژیم شماری از مردم زندگی خود را رها کردند و به خارج رفتند. به این خاطر، من فکر می‌کنم اگر داخل افغانستان ازدواج بکنم و اگر باز هم چنین یک حالتی بیاید و رژیم تغییر بکند، شاید تمام زندگی که چندین سال زحمت کشیده‌ام را رها کرده برویم. به این خاطر احساس امنیت به این می‌کنم که همسر آیندهی من خارج از افغانستان باشد.»
رسیدن به امنیت اقتصادی و تأمین زندگی نسل آینده، نیز از دیگر دغدغه‌های دخترانی است که داخل کشور به سن ازدواج رسیده اند و خواهان ازدواج با افرادی هستند که در کشورهای بیرونی زندگی می‌کنند.
زینب، در این باره می‌گوید: «فردی که در آن جا تربیت و بزرگ می‌شود و کار می‌کند، متکی به خودش است. اگر با من یا با دخترخانم دیگری ازدواج بکند، می‌تواند تضمین زندگی ما باشد. از این لحاظ، این گونه فرد به من گزینه‌ی خوب است و حداقل نسلی که در آینده‌ها تولد می‌شود هم می‌تواند در یک فضای امن و در فضایی که زمینه‌ی درس و تحصیل مهیا است، درس بخواند و زندگی بکند.»
گرایش به ازدواج با فردی که در کشورهای بیرونی به سر می‌برد، در برخی از دختران به اندازه‌ای است که آنان می‌گویند یا با فردی که در بیرون است ازدواج می‌کنند یا اصلاً ترجیح می‌دهند مجرد بمانند.
از سوی دیگر، این دختران گفته اند که به دلیل این گرایش، بررسی سن، اخلاق و شخصیت طرف مقابل به آن‌ها اهمیتی ندارد؛ موضوعی که از سوی روان‌شناسان به شدت آسیب‌زا و نگران‌کننده خوانده شده است.
تمنا، می‌گوید: «خواستگارم از خارج نباشد، معمولاً ترجیح می‌دهم که ازدواج نکنم.»
نرگس، نیز می‌گوید: «ترجیح می‌دهم شخصی که خواستگار است، خارجی باشد و سن و اخلاق بدش اصلاً مهم نیست.»
در سوی دیگر، یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد که ۱۶ دختر شرکت‌کننده در این میان می‌گویند به آن‌ها فرقی نمی‌کند که شوهر آیندهی شان در کدام نقطه‌ای از جهان زندگی می‌کند؛ اما ترجیح می‌دهند که داخل افغانستان زندگی کنند تا این که از واقعیت‌های این کشور فرار کنند.
شبانه، می‌گوید: «من دوست دارم تا همسر آینده‌ام در افغانستان باشد؛ تحصیلات بالایی داشته باشد و اقتصادش اگر متوسط هم باشد، فرقی نمی‌کند؛ باید فرد با دیانت و صادق باشد.»
صنم، نیز می‌گوید: «اگر بخواهم ازدواج کنم، به من فرق نمی‌کند داخل افغانستان باشد یا خارج؛ اما داخل افغانستان بهتر است. به این دلیل که وقتی افراد در یک محیط باشند، بهتر می‌توانند هم‌دیگر را درک کنند و هر دو طرف به خانواده‌های خود نزدیک می‌باشند و هم‌چنان جایی که آدم بزرگ شده می‌باشد، راحت می‌باشد؛ زبان بلد و با محیط آشنا می‌باشد.»
با این حال، شماری از روان‌شناسان و جامعه‌شناسان، گرایش برخی از دختران به ازدواج با افرادی که بیرون از کشور زندگی می‌کنند را ناشی از شرایط حاکم در افغانستان می‌دانند.
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
احمدراشد صدیقی، جامعه‌شناس، می‌گوید: «بسته‌ماندن دروازه‌های مکتب‌ها و دانش‌گاه‌ها، یکی از مشکل‌های بسیار جدی است و تأثیر این موضوع بالای نسل آیندهی کشور است که قرار است زمام امور کشور را در دست بگیرد. همین موضوع باعث شده است که علاقه‌مندی زنان به ازدواج در خارج از کشور بیشتر شود و نتیجه‌ی این کار بالای جامعه، اجتماع، فرهنگ و همه موارد تأثیرات و پیامدهای غیرقابل جبران را به هم‌راه می‌داشته باشد.»
سویتا حبیبی، روان‌شناس، نیز می‌گوید: «زنان در شرایط امروزی با مشکلات روحی و روانی روبه‌رو اند و فکر می‌کنند تنها راهی که بتوانند به اهداف خود برسند، ازدواج در خارج از کشور است؛ چون زنان موجودات عاطفی هستند و در این جریان دچار اختلال‌هایی مانند اضطراب و افسردگی می‌شوند.»
برخی دیگر از روان‌شناسان، باورمند اند که ازدواج با فردی که بیرون از کشور زندگی می‌کند، بدون درنظرگرفتن شخصیت، اخلاق، تحصیلات و دیگر ویژگی‌های شخصیتی، ممکن است فرار از یک چالش باشد و در نهایت به یک مشکل بزرگ‌تر منجر شود. به باور آنان، تنها به دلیل زندگی در بیرون از کشور نمی‌توان در یک زندگی مشترک خوش‌بخت بود و برای موفقیت در ازدواج، باید معیارهای شخصیتی و ارتباطی مهم‌تری مد نظر قرار گیرد.
هیبت‌الله ابراهیمی، روان‌شناس، در این باره می‌گوید: «در شرایط کنونی بسیاری از دختران به فکر ازدواج در خارج از کشور هستند؛ چون می‌خواهند خوب و آرام زندگی کنند و تأثیرات این موضوع بسیار زیاد است؛ چون دخترخانم‌ها یک معیار برای ازدواج نزد خود دارند و افرادی که معیار شان خارج‌رفتن است، آنان با مشکلات روحی و روانی دچار می‌شوند و فردی که به دلیل کم‌بودی که دارد بخواهد ازدواج کند، هم‌چو یک چیز اشتباه است.»
برخی از دختران در این گزارش ازدواج با افراد در بیرون از افغانستان را راهی برای رهایی از چالش‌های کنونی می‌دانند؛ اما به باور روان‌شناسان، این گونه تصمیم‌گیری بدون درنظرگرفتن شخصیت طرف مقابل، ممکن است عبور از یک بحران به بحران دیگری باشد؛ بحرانی که در آن کشمکش‌های داخلی میان زن و شوهر وجود دارد و به دلیل دوربودن از خانواده و محیط آشنا، شدت آسیب این کشمکش‌ها بر این زنان ممکن است چندین برابر شود.
