تکامل و تطوری در طرز و شیوۀ بناکردن و آراستن حرمسراها از زمان عبدالرحمان به این طرف رخ نموده بود و آن به ارتباط مذاق شهوی و اسافل اعضا بود.

چندان که مذکور شد، امیرعبدالرحمان «خروس مذهب» بود و تاز باز، و حرمسرایش پر از پسران نوجوان، ولی امیرحبیب‌الله رسم پدرانه را منسوخ کرد و حرمسرا را به سیمین عذاران مخصوص گردانید و عیاشی و شاد­خواری را بیش از پدر مقبول می‌­شمرد.

راستی را از این امیران بدگوهر و بدپرور هرگونه انتظاری در حکم آب در هاون کوبیدن نیست؟ امیرحبیب‌الله در زمان ولی‌عهدی هشت زن نکاحی داشت و بعد از فوت پدر، بنا بر فقه حنفی، چهار زن را طلاق گفت تا رفتارش موافق و مطابق شرع باشد. ولی از سوی دیگر بر تعداد زنان حرامسرا افزود و به آن هم بسنده نکرد و قانع نشد و بیشترینه شب­‌ها را به منزل خواهر خود «هاجر خانم» ملقب به «اخت‌السراج» می‌رفت، گویی امیرحبیب‌الله خان همانند عده­یی از شاعران معاصر، صحنۀ تمام بازی‌های زنده‌گی و تاریخ را در شهوت‌پرستی می‌دید، زیرا از این طریق به پرورش رجالی نیز نایل آمده بود. دریغ و درد بر ملتی که رجال و قدرتمندان آن از بطن کنیزان به عمل آیند و به اصطلاح خودی‌­تر حلال‌زاده نباشند و عنان اجتماع و چرخ مملکت را نیز در دست گیرند.

حبیب‌الله خان

آری امیران نااهل و گوسفند­مند، سوای این ­که چرخ‌های مزبور را در دست داشتند، در جوانی به آموخته‌های خاص خود می‌پرداختند!

از رجال نامدار و معروفی که ثمره کنیزباره‌گی و زبان‌بازی امیرحبیب‌الله بود می­توان حیات‌الله خان عضدالدوله و محمدکبیرجان و غیره را نام برد. رجاله‌های مزبور در دوران جوانی آموخته‌های خاص خود را داشتند؛ آموخته‌هایی که با آیین کشورداری و سیاست هیچ ارتباطی نداشت. چندان که هر یک از آن‌ها «گردونه‌­یی در جیب داشته که دور میزی جمع می­شده و روی دو پا نشسته به طرف یک‌دیگر رها می­‌کردند و در موقع تصادف دو گلوله به یک‌دیگر، هر کدام می‌شکست، مبلغی پول به دیگری می‌باخت.»

این بود آموزش­‌هایی که بچه‌های کنیزه‌کان می‌­آموختند. مضاف بر مشاهداتی که در حول‌وحوش حرامسراهای دربار و انگلیس پیشه‌گی پدران‌شان داشتند، و دیری نمی­‌گذشت که نشان‌های پی‌درپی به لباس‌های آن نصب می‌شد.

بریده‌یی از کتاب «تاریخ و زبان در افغانستان» اثر مایل هروی

این متن با اندکی دست‌کاری در علامت‌گذاری‌ها به هدف بهترخوانی منتشر شده است.

به اشتراک بگذارید:
تحلیل‌های مرتبط

اخبار و گزارش‌های سلام وطن‌دار را از شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید: