سلاموطندار در یکسالهگی انفجارهای مرگبار چهارم قوس/آذر شهر بامیان با شماری از خانوادههای قربانیان آن رویداد خونین گفتوگو کرده است؛ خانوادههایی که در یکسال گذشته در فراق عزیزان خود گریستند و ناله کشیدند.
در شرق وادی بامیان در روستای «سوماره» پیرزن ۵۵ ساله بهنام جواهر زندهگی میکند. جواهر سیاهبخت درست یکسال پیش ناوقت عصر سهشنبه، چهارم قوس/آذر ۱۳۹۹، دو جوان رعنایش به نامهای محمد ۲۵ ساله و نوروز ۲۲ ساله را در دو انفجار مرگبار در شهر بامیان از دست داد. انفجار نخستین حوالی ساعت ۴:۴۰ دقیقۀ ناوقت عصر سهشنبه در «کوچۀ شفاخانه» و انفجار دومی در فاصلۀ زمانی ۱۰ دقیقه در نزدیکی «مارکیت ولیعصر» شهر بامیان رخ دادند.
براساس آمارهای رسمی و مردمی، در نتیجۀ آن انفجارها که در ۲۰ سال پسین در بامیان بیپیشینه بود، ۲۰ تن جان باختند و ۶۰ تن دیگر زخمی شدند. جواهر با صدای گرفته و ناتوان در گفتوگو با سلاموطندار میگوید: «امروز سالگرد شهیدشدن محمد و نوروز است، ما ختم قرآن برگزار کردیم، کاش نزدیک میبودی و با ما سر قبر محمد و نوروز میرفتی.» از جواهر پرسیدم که این مدت در نبود محمد و نوروز برایش چهطور گذشته است؟ با صدای گریهآلود پاسخ میدهد که سال گذشته سال نامبارکی برایش بوده، در نخست شوهرش را در اثر بیماری از دست داده و هنوز از مسئولیت کفن و دفن شوهر خلاص نمیشود که دو جوانش را که پس از پدر نانآور خانواده بوده، در دو انفجار در شهر بامیان از دست میدهد.
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
جواهر میگوید که هرچند با مشکلات اقتصادی روبهرو بود، آرزو داشت روزی محمد و نوروز را در لباس دامادی ببیند، اما انفجارهای مرگبار آرزوهای جواهر ۵۵ ساله را از او گرفت. جواهر بهجای لباسهای خوشرنگ و معطر دامادی، برای دو جوانش کفن خرید. او میافزاید که در این یکسال از درد فراق دو جوانش، شبها و روزها آرام نداشته و دچار اختلال روانی شده است. به گفتۀ او، پسر و دختر خُردش نیز از غم ازدستدادن برادران بزرگشان دچار اختلال روانی شدهاند. جواهر اکنون با دو فرزند خُردش زندهگی میکند و از فقر و گرسنهگی رنج میبرد. او افزون بر اینکه از سازمانهای خیریۀ جهانی خواستار کمک بشردوستانه است، از سازمانهای حقوق بشری و دادگاههای جهانی نیز میخواهد که عاملان حملههای انتحاری و انفجاری در کشور باید دادگاهی شوند.
احمدضیا، از نزدیکان جواهر نیز میگوید که از سال گذشته به اینسو خانوادۀ جواهر که دو جوانش را در انفجار از دست داده، بهشدت فقیر و تنگدست شده است و نیاز به کمکهای فوری دارد. انفجارهای مرگبار چهارم قوس سال گذشته در شهر بامیان، دهها خانواده را روی گلیم غم نشاند.
مرضیه، مادر پنج فرزند قدونیمقد نیز میگوید که شوهر ۳۷ سالهاش بهنام «نوروزعلی» را در آن انفجارهای خونین از دست داده است. به گفتۀ مرضیه، نوروزعلی در شهر بامیان دکان موبایلفروشی داشت و در انفجار دومی در نزدیکی «مارکیت ولیعصر» شهر بامیان هنگام خانهآمدن، جان باخت. جسد او را به شفاخانه بردند و از آنجا برای خاکسپاری به کابل انتقال دادند. مرضیه میافزاید: «نمیتوانستم باور کنم که شوهرم شهید شده است تا اینکه جسد او را دیدم، اما جسد شوهرم از اثر انفجار متلاشی شده بود، نگذاشتند که در لحظۀ آخر چهرۀ او را ببینم.»
مرضیه میگوید که یکسال را بسیار به دشواری در نبود شوهرش گذرانده است؛ زیرا کودکان خُردسالش هر لحظه با گریه و زاری سراغ پدرشان را از او میگیرند. مادر اما در پاسخ کودکان میگوید که «پدرتان سفر رفته و برمیگردد.» مرضیه پس از جانباختن شوهرش با مادر شوهر و پنج کودک قدونیمقدش از بامیان به کابل آمدهاند و در یک خانۀ کرایی زندهگی میکنند.
مرضیه که نانآور خانوادهاش را از دست داده، از دشواریهای روزگار شاکیست و با ناامیدی ابراز میکند که قادر به پرداخت کرایۀ خانه و تأمین نیازمندیهای اولیۀ زندهگی خانوادهاش نیست. مرضیه نیز از سازمانهای امدادرسان خواهان کمکهای فوری بشردوستانه است و از سازمانهای حقوق بشری و دادگاههای جهانی عدالت میخواهد تا عاملان انفجاری که جان شوهرش را گرفت، مجازات شوند.
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
حوالی ساعت ۴:۴۰ دقیقۀ ناوقت عصر سهشنبه، چهارم قوس/آذر سال گذشته دو انفجار پیهم ناشی از بُشکههای مملو از مواد انفجاری و «ساچمه» امنترین شهر افعانستان (بامیان) را لرزاند. این انفجارها در دو ناحیۀ پُررفتوآمد شهر بامیان رخ دادند که در نتیجۀ آن ۲۰ تن جان باختند و ۶۰ تن دیگر زخمی شدند. در میان قربانیان رویداد، زنان و کودکان نیز شامل بودند.
هنوز هیچ فرد یا گروهی مسئولیت آن دو انفجار مرگبار را برعهده نگرفته است. اما مسئولان محلی دولت پیشین در بامیان، طالبان و شبکۀ حقانی را متهم کرده بودند و ۱۰ تن را به اتهام عاملان آن رویدادهای خونین بازداشت کردند. یکی از متهمان بهنام سیدعارف، باشندۀ ولسوالی سیغان بامیان در ریاست عمومی امنیت ملی دولت پیشین اعتراف کرد و گفت که عضو طالبان است و به دستور طالبان انفجارهای شهر بامیان را برنامهریزی کرده است.
اما مولوی انس، معاون والی امارت اسلامی برای بامیان میگوید که انفجارهای چهارم قوس سال گذشته در شهر بامیان از سوی افراد ناشناس انجام شدند. او تأیید میکند که هیچ گروهی بهشمول امارت اسلامی مسئولیت آن انفجارها را برعهده نگرفته است. به گفتۀ آقای انس: «در ۲۰ سال گذشته از آننوع انفجارها در سراسر کشور بسیار بوده است.»