به دنبال دستور هبتالله آخوندزاده، رهبر امارت اسلامی در بارهی کاهش معاش کارمندان زن در ادارههای دولتی، شماری از زنانی که در ادارههای دولتی سرگرم کار اند، با نگرانی از کاهش معاش شان گفته اند که عملیشدن این طرح میتواند آنان را با خطر گرسنهماندن روبهرو کند.
سلاموطندار در این گزارش با ۵۸ زن در ۱۲ ولایت گفتوگو کرده است. نتایج این گفتوگو نشان میدهد که با عملیشدن طرح کاهش معاش کارمندان زن، ۵۰ درصد از گفتوگوشوندگان قادر به فراهمکردن نیازهای نخستین زندگی خود نخواهند بود. ۲۴ تن از گفتوگوشوندگان در این گزارش، گفته اند که عملیشدن این طرح میتواند خود و اعضای خانوادهی آنان را با خطر گرسنگی روبهرو کند.
در این گفتوگو از جوزجان نُه زن، از کابل، ننگرهار، تخار، بادغیس، فراه، بدخشان و سرپل از هر کدام پنج زن، از کاپیسا و فاریاب هر کدام چهار زن و از بامیان و کندز هر کدام سه زن شرکت کرده است.
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
۲۹ تن از پاسخدهندگان آموزگار، ۱۱ تن کارمند بخش بهداشت، چهار تن کارمند وزارت معارف، دو تن کارمند وزارت کار و امور اجتماعی، دو تن کارمند ریاست امور زنان و پنج تن دیگر کارمند وزارت امور خارجه، امور مهاجرین و عودتکنندگان، امور داخله و شهرداری بوده است. شش تن از پاسخدهندگان اما نخواستند از ادارهی که کار میکنند، نام ببرند.
نظیفه ممتاز، کارمند بخش بهداشت در کابل، میگوید که پس از شنیدن موضوع کاهش معاشش دچار ناخوشی روانی شده است. او میافزاید: «شوهرم بیمار است و نانآور خانوادهام استم؛ معاش ما یک ماه میشود که هیچ اضافه نشده؛ مکتوب آمد که معاش تان پنج هزار افغانی شده؛ پس از آن مشکل اعصاب برم پیدا شد؛ من حتا پول درمان خود را ندارم.»
پروانه، آموزگار در یکی از مکتبهای دولتی بدخشان، میگوید که او سرپرست خانوادهاش است با پنج هزار افغانی معاش نمیتواند نیازهای زندگیاش را تأمین کند. او میافزاید: «نمیدانم که با پنج هزار افغانی چی کنم؛ بزرگترین نگرانیام تأمین نیازهای خانوادهام است؛ چون خودم سرپرست خانوادهام استم؛ چه گونه با پنج هزار نیازهای خانوادهام را تأمین کنم و این موضوع بر روحیهام خیلی تأثیر منفی گذاشته است.»
سعیده، باشندهی فراه که کارمند ریاست کار و امور اجتماعی است نیز، میگوید که کاهش معاشش مشکلات اقتصادی او را بیشتر خواهد کرد. «سرپرست خانوادهی هفتنفرهام استم؛ با معاش پنج هزار افغانی مشکلاتم بیشتر میشود؛ مثلاً نمیتوانم کرایهی خانهام را بدهم و دیگر نیازهای زندگیام را تأمین کنم.»
شکیبا، باشندهی بدخشان که در شهرداری این ولایت سرگرم کار است، میگوید که در صورت عملیشدن طرح کاهش معاش کارمندان زن، او نمیتواند به نیازهای زندگی خود و خانوادهاش رسیدگی کند. او میافزاید: «این برای من خیلی نگرانکننده است؛ چون معاشی که اکنون میگیرم نمیتواند نیازهای زندگی مرا تأمین کند؛ این که پنج هزار افغانی شود، من را به مشکلات اقتصادی دچار خواهد کرد و اطمینان ندارم که با این پنج هزار افغانی بتوانم زندگی خود را پیش ببرم.»
سمیه، باشندهی بادغیس که در بخش بهداشت در این ولایت کار میکند، میگوید: «من هفت سال طب خواندم؛ اگر قرار باشد معاش من کم شود، ظلم بسیار بزرگ است و نیاز نیست که من این جا کار کنم. اکنون معاشم ۳۰ هزار افغانی است، ولی با این پنج هزار افغانی نمیتوانم زندگی کنم.»
روینا رجبی، آموزگار در کندز نیز، میگوید: «نگرانی بزرگی را برایم ایجاد کرده؛ زندگی خانوادهی ۱۲نفرهام را با معاش پنج هزار افغانی چه گونه بگذرانم؛ کرایهی خانه، پول آب و برق را چه گونه پرداخت کنم؛ این برای ما واقعاً سخت است.»
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
فروزان داوودزی، فعال حقوق زن، با نگرانی از عملیشدن طرح کاهش معاش کارمندان زن، میگوید که عملیشدن این طرح، زنان را بیشتر آسیب خواهد زد. او از امارت اسلامی میخواهد که تصمیمها در بارهی کاهش معاش کارمندان زن را، اجرایی نکند. «یک مشکل بزرگ است برای تمام زنان افغانستان به ویژه زنانی که مسئولیت خانوادههای شان را دارند؛ چون پنج هزار افغانی پول ناچیز است و زنانی که نانآور خانوادهی شان است چه گونه بتواند زندگی را پیش ببرد.»
آمنه هاشمی، آگاه مسائل اقتصادی نیز، میگوید که کاهش معاش کارمندان زن سبب افزایش فقر و کاهش توانایی اقتصادی خانوادهها خواهد شد. او میافزاید: «اگر این محدودیت معاش برای زنان ادامه داشته باشد، فقر بیشتر شده و چرخهی اقتصادی کندتر میشود؛ تعداد افرادی که در افغانستان با خطر گرسنگی و بحران شدید روبهرو اند، بیشتر میشود. دولت باید یک بدیل داشته باشد که در مقابل کاهش معاش چی امتیازی دیگری را مدنظر میگیرد.»
زنان در حالی از کاهش معاش شان نگرانی میکنند که پس از فروپاشی جمهوری، حکومت سرپرست از زنان خواسته است تا اطلاع بعدی در خانه بمانند و معاش آنان از سوی حکومت سرپرست پرداخته خواهد شد.