از ۳ دسمبر، روز جهانی افراد دارای معلولیت، در حالی بزرگ‌داشت می‌شود که افراد دارای معلولیت در افغانستان، با چالش‌های جدی در اجتماع و زندگی فردی شان روبه‌رو اند.
شماری از افراد دارای معلولیت، امروز (یکشنبه، ۳ دسمبر/۱۲ قوس) در برنامه‌ای که از سوی «اتحادیه‌ی معلولان افغان و آسیب‌پذیر» در کابل برگزار شده بود، با شکایت از وجود مشکلات اقتصادی و اجتماعی شان، می‌گویند که برخوردها در اجتماع از سوی افراد جامعه و فراهم‌نبودن زمینه‌ی کار، حس ناتوانی را به آن‌ها انتقال داده است.
شکریه‌ی ۲۹ساله که ۲۰ سال پیش در اثر برخورد گلوله‌ی راکت به خانه‌اش، پای راست و چشم چپش را از دست داده است، می‌گوید که دید متفاوت افراد جامعه نسبت به افراد دارای معلولیت، او را بیش از هر چیزی رنج می‌دهد و سبب شده است که کم‌تر از خانه بیرون شود و به فعالیت‌های اجتماعی رو بیاورد.
سلام‌وطندار را در شبکه‌ی «ایکس» دنبال کنید
او که دانش‌آموخته‌ی دانش‌گاه نیز است، می‌افزاید: «ترحم‌های بی‌جای مردم، افسوس‌خوردن بی‌جای، این کارها روی روحیه‌ی ما تأثیر منفی می‌گذارد و سبب افسردگی می‌شود؛ چیزی که ما مستحق آن نیستیم، منتها جامعه ما را روبه‌رو می‌کند. این نوع برخورد ما را ضعیف می‌سازد.»
غلام‌بهاءالدین ۴۲ساله که ۲۵ سال پیش در اثر برخورد ماین پای راستش را از دست داده است، می‌گوید که فراهم‌نبودن سهولت‌ها در اجتماع برای افراد دارای معلولیت و بی‌توجهی به بهبود زندگی آنان از سوی دیگر، زندگی را به او دشوار کرده است.
او می‌افزاید: «وقتی این طور برخورد باشد، ما پیش خود دل‌شکسته می‌شویم. این مشکل از یک سو و اقتصاد خراب از سوی دیگر به ما رنج می‌دهد. دو هزار یا سه هزار افغانی که می‌دهند، این کفاف زندگی را نمی‌کند؛ من خودم چند ماه است از پول برق قرض‌دار هستم.»
حسیب‌الله ظهیر، مدیرمسئول چاپ‌خانه‌ی خط بریل دانش‌گاه کابل، می‌گوید که در کنار پایین‌بودن سطح آگاهی شهروندان از حقوق افراد دارای معلولیت، محروم‌بودن آنان از کار و آموزش، نیز به جدی‌ترین نگرانی آنان تبدیل شده است.
او می‌افزاید: «ما بورسیه برای افراد دارای معلولیت نداشتیم. چرا یک فرد دارای معلولیت در اداره‌ی دولتی جذب نمی‌شود؟ چون دیده نمی‌شود یک اداره چهار منزل است، ولی فرد دارای معلولیت از یک منزل بلند رفته نمی‌تواند؛ چون لیفت/بالابر ندارد. شفاخانه‌های ما همین طور، لوحه‌ها خط بریل ندارد؛ به این‌ها نیاز داریم.»
به گفته‌ی مسئولان اتحادیه‌ی معلولان افغان و آسیب‌پذیر، از ۱۳.۹ درصد افراد دارای معلولیت در کشور، ۱۰ هزار تن آنان به ویلچر ساده، پنج هزار تن به ویلچر برقی و ۱۵ هزار تن دیگر، به عصا نیاز دارند.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
با این حال، فیصل خاموش، سخن‌گوی وزارت امور شهدا و معلولین، از کار روی قانونی خبر می‌دهد که بر اساس آن، مشکلات افراد دارای معلولیت حل و آنان در نهادهای دولتی جذب خواهند شد.
او می‌گوید: «سر یک قانون کار جریان دارد. در آن قانون یک ماده است که هر اداره‌ی دولتی باید به افراد دارای معلولیت سه درصد حق بدهند و این قانون که منظور شود، هر اداره مجبور است. در کنار این، ما نهایت تلاش خود را برای حل مشکلات آنان و فراهم‌شدن کار و پرداخت حقوق شان، انجام می‌دهیم.»
بر اساس آمار وزارت امور شهدا و معلولین، هم‌اکنون ۱۸۰ هزار فرد دارای معلولیت ثبت این وزارت است؛ افرادی که به گونه‌ی مادرزادی یا در اثر جنگ‌ها، عضوی از بدن شان را از دست داده اند.
