سازمان معلومات وقایع و مناقشات مسلحانه (ACLED) با پخش گزارشی زیر عنوان «ردیابی آشفتهگیها در افغانستان تحت حاکمیت طالبان» به افزایش خشونتها علیه غیرنظامیان در افغانستان پس از ۱۵ آگست سال گذشته پرداخته است. این گزارش با همکاری دو نهاد دیگر از جمله دیدهبان صلح افغانستان تهیه شده است.
افزایش خشونت سیاسی علیه زنان، ریشههای خشونت علیه غیرنظامیان، ظهور نیروهای مقاومت ضد امارت اسلامی و نبرد آنان با نیروهای حکومت سرپرست، رویارویی امارت اسلامی با داعش و درگیریهای خودی امارت اسلامی از موردهاییاند که در این گزارش به آن پرداخته شده است.
در گزارش آمده است که پس از تسلط امارت اسلامی بر افغانستان، قضایای نقض حقوق بشری و خشونت علیه غیرنظامیان در این کشور افزایش یافته است. همچنان با تشدید خشونتها و تبعیض نظاممند امارت اسلامی علیه زنان برای مشارکت سیاسی، افغانستان اکنون جز ۱۰ کشور درگیر جنگ سازمان معلومات وقایع و مناقشات مسلحانه در سال ۲۰۲۲ است.
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
به نقل از گزارش، پس از سقوط دولت پیشین، غیرنظامیان همچنان مورد هدف نیروهای امارت اسلامی، داعش و گروههای مسلح ناشناس قرار گرفتهاند. سازمان معلومات وقایع و مناقشات مسلحانه تأکید کرده که امارت اسلامی عامل اصلی این خشونتها بوده و بیش از نیمی از خشونتهای ثبتشده در سیستم اطلاعاتی این سازمان پس از ۱۵ آگست، از سوی نیروهای امارت اسلامی انجام شده است.
این سازمان گفته است که غیرنظامیان بهدلیل مسلک، قومیت و مذهبشان از سوی امارت اسلامی هدف قرار گرفته و با وجود اعلام عفو عمومی از سوی امارت اسلامی، مقامها و نیروهای امنیتی دولت پیشین هدف قرار گفتهاند. بازداشت کارمندان و نیروهای امنیتی دولت پیشین و نیز آزارواذیت خانوادههای آنان از موردهای دیگر خشونت در این گزارش ذکر شده است.
دومین عامل خشونت علیه غیرنظامیان افراد و گروههای مسلح ناشناس گفته شده که پس از ۱۴ آگست حدود ۳۹ درصد خشونتهای ثبتشده، به آنان نسبت داده شده است. این خشونتها شامل حملههای مسلحانه، آدمربایی و ترور است. طبق گزارش، سومین عامل خشونت علیه غیرنظامیان، داعش است.
سازمان معلومات و مناقشات مسلحانه گفته که پس از به قدرترسیدن امارت اسلامی و «تعصب سنتی» آنان نسبت به حقوق زنان و دختران، نگرانیها از افزایش خشونت سیاسی علیه زنان افزایش یافته است. بیشترین خشونتهای سیاسی علیه زنان از ۲۰۱۷ به اینسو در ماههای جنوری و فبروری سال ۲۰۲۲ ثبت شده است. این سازمان ۷۵ درصد خشونتها علیه زنان را به امارت اسلامی نسبت داده است.
در گزارش آمده که برگزاری شمار بسیاری از تظاهرات علیه امارت اسلامی توسط زنان، نشاندهندۀ افزایش خشونت سیاسی علیه آنان است که شماری از زنان بهدلیل برگزاری این تظاهرات هدف قرار گرفته و قربانی خشونت و شکنجه شدهاند.
ولایتهای کابل، ننگرهار و کندهار در گزارش از جمله ولایتهاییاند که گواه بلندترین سطح خشونت علیه غیرنظامیان پس از تسلط امارت اسلامی بر افغانستان بودهاند. در همین حال، در ولایتهای شمال افغانستان بهویژه تخار و بغلان خشونتها بهصورت چشمگیری علیه غیرنظامیان افزایش یافته است. در گزارش تأکید شده است که با سرکوب رسانههای جمعی، گزارشدهی در ولایتها از خشونت علیه غیرنظامیان دشوار شده است و حتی امارت اسلامی مانع پخش گزارشهای خلاف حکومت خود میشود.
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
سازمان معلومات وقایع و مناقشات مسلحانه در گزارش گفته است که گروههای مقاومت متعددی پس از به قدرترسیدن امارت اسلامی در افغانستان شکل گرفتهاند. مهمترین این گروهها «جبهۀ مقاومت ملی افغانستان» است که در پنجشیر توسط احمد مسعود، فرزند احمدشاه مسعود، رهبری میشود. به گفتۀ این سازمان درگیریها میان نیروهای جبهۀ مقاومت و امارت اسلامی در ماههای جنوری و فبروی سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.
در گزارش همچنان آمده است که حملههای داعش در افغانستان پس از رویکارآمدن امارت اسلامی، به درگیریهای پیهم با امارت اسلامی منجر شده است. طبق یافتههای این گزارش، فعالیتهای داعش عمدتاً در ولایتهای کابل، کنر و ننگرهار متمرکز بوده و خشونت علیه غیرنظامیان توسط داعش اخیراً در ولایت فراه نیز ثبت شده است.
افزون بر این، تنشهای داخلی امارت اسلامی نیز در این گزارش یاد شده که از زمان به قدرترسیدن حکومت سرپرست تاکنون، ۳۰ درگیری میانخودی ثبت شده است. ریشۀ این درگیریها رقابتهای قومی گفته شده است که به نقل از گزارش، هرچند بیشتر نیروهای امارت اسلامی پشتون هستند؛ اما غیرپشتونها نیز در میان آنان حضور دارند.
مسئولان امارت اسلامی تاکنون در واکنش به این گزارش، ابراز نظر نکردهاند.