قرقیزهای ساکن در پامیر بدخشان می‌گویند، به دلیل کم‌توجهی دولت برای بهبود وضعیت زنده‌گی‌شان در سال‌های پسین، ادامۀ زنده‌گی در این بخش برای آنان دشوار شده است. آنان می‌گویند، اگر دولت به وضعیت زنده‌گی قرقیزها به گونۀ جدی توجه نکند، افغانستان را ترک و به کشورهای منطقه به ویژه قرقیزستان مهاجرت خواهند کرد.
قرقیزها یکی از اقلیت‌های قومی افغانستان هستند که در دامنۀ کوه‌های پامیر در ارتفاع بیش از ۴ هزار متر از سطح دریا، زنده‌گی می‌کنند.
رحمان‌قل پامیری، یکی از باشنده‌گان منطقۀ پامیر بدخشان به سلام‌وطندار می‌گوید، مهاجرت قرقیزهای ساکن پامیر به کشور قرقیزستان از سال ۲۰۱۷ میلادی آغاز شده است. به گفتۀ پامیری، شماری کسانی‌که به قرقیزستان مهاجرت کرده‌اند، امکانات اولیۀ زنده‌گی برای‌شان فراهم شده و این مسأله سبب‌شده تا دیگران نیز تشویق شوند و این منطقه را ترک کنند.
او با ابراز نگرانی می‌گوید، اگر دولت به وضعیت زنده‌گی این اقلیت قومی به گونۀ جدی توجه نکند، احتمال دارد تمامی ساکنان منطقۀ پامیر این منطقه را ترک کنند و به ادامۀ حیات در پامیر نقطۀ پایان بگذارند.
پامیری می‌گوید، دولت در سال‌های گذشته به هیچ‌یک از وعده‌های که به باشنده‌گان این منطقه سپرده، عمل نکرده و کمک‌های صورت گرفته برای آنان نیز ناچیز بوده است.
«کسانی‌که به قرقیزستان رفته‌اند دولت قرقیزستان تمامی امکانات را برای‌شان فراهم کرده است. کودک‌شان درس می‌خوانند و بعضی جوانان‌شان شامل دانشگاه‌ها شده‌اند. این مسایل سبب تشویق دیگر قرقیزها شده است. این‌ها در سال ۲۰۱۷ رفته بودند و یک تعداد هم در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ هم رفتند. دلیل مهاجرت قرقیزها مشخص است. ما یک اقلیت کوچک هستیم. ما تا حالا یک مأمور در دولت نداریم. در بخش تعلیم و تربیۀ ما توجه نشده است؛ ما فقط یک فارغ صنف دوازده داریم و بس.»
رسول یکی دیگر از باشنده‌گان منطقۀ پامیر بدخشان می‌گوید، زنده‌گی اقلیت قومی قرقیزهای ساکن در پامیر وابسته به دام‌داری‌ست و ام‌سال میزان تلفات مواشی افزایش یافته و بدون مواشی ادامۀ زنده‌گی در پامیر دشوار می‌باشد.
او می‌گوید، اگر تا خزان ام‌سال برنامه‌های اثربخش از سوی دولت در پامیر عملی نشود، قرقیزها این منطقه را به مقصد قرقیزستان ترک خواهند کرد.
«ما نه سرک داریم، نه کلینک داریم. دولت برای ما همکاری درست انجام نداده است. سالانه به ما یک بوجی آرد می‌دهند این برای ما کفایت کننده نیست. اگر دولت به وضعیت ما رسیده‌گی نکند، ما مجبور می‌شویم که به قرقیزستان، قزاقستان و یا مغولستان برویم. ما هم علاقه‌مند ترک خاک افغانستان نیستیم؛ اما مشکلات‌مان زیاد شده است.»
طلب‌الدین قادری، معاون شورای ولایتی بدخشان نیز می‌گوید، در بیش از دو دهۀ گذشته کاری موثری از سوی دولت برای تغییر وضعیت زنده‌گی قرقیزهای ساکن در پامیر صورت نگرفته است. به گفتۀ او، در زمان حکومت حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین تنها دو مکتب در این منطقه ایجاد شده است.
آقای قادری می‌گوید، بزرگان پامیر علاقه‌مند زنده‌گی در قرقیزستان نیستند، اما با توجه به مشکلاتی که دارند، احتمال دارد مهاجرت آن‌ها به کشورهای منطقه به ویژه قرقیزستان افزایش یابد.
در این حال مسئولان محلی بدخشان می‌گویند که با برگزاری یک نشست اختصاصی برای از میان برداشتن دشواری‌های فراراه زنده‌گی قرقیزهای پامیر، برنامه‌هایی را روی دست گرفته‌اند.
نیک‌محمد نظری، سخنگوی والی بدخشان می‌گوید، حکومت محلی در سال‌های پسین برای بهبود وضعیت زنده‌گی اقلیت‌های منطقۀ پامیر در بخش‌های توسعه، آموزش و پرورش و کمک‌رسانی کارهایی را نجام داده است.
به گفتۀ او، دولت سه سال پیش، بیش از ۳۰ کودک قرقیز در واخان بدخشان را برای آموزش به کشور قرقیزستان فرستاده و کار ساخت‌وساز جادۀ پامیر خُرد جریان دارد.
باشنده‌گان پامیر اما می‌گویند که از نام و آدرس آنان استفادۀ‌‌سوء شده و تاکنون کاری موثری که بتواند به بهبود زنده‌گی قرقیزها و دست‌رسی‌شان به خدمات اولیه بی‌انجامد از سوی دولت صورت نگرفته است.
