تنبلی تخمدان (سندرم تخمدان)، یک اختلال هورمونی شایع میان زنان در سنهای باروری است. این بیماری، سبب اختلال در تخمکگذاری، بینظمی در قاعدگی، رشد موهای اضافی، پیداشدن جوش و اضافهوزن میشود.
شماری از پزشکان، عامل اصلی این بیماری را در سبک نادرست زندگی میدانند و میگویند که عاملهایی چون استفادهی مکرر از غذاهای بستهبندیشده و شیرینیها، مصرف نوشیدنیهای گازدار، داشتن اضافهوزن، افزایش هورمونهای مردانه و تأثیرهای ژنتیکی، از عاملهای اساسی این بیماری است.
آنها، میافزایند که این بیماری در درازمدت میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت نوع دوم، سرطان رحم و ناباروری در زنان و دختران را افزایش دهد.
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
پزشکان، مبتلاشدن ۷۰ درصد از زنان و دختران به سندرم تخمدان را به دلیل مقاومت بدن در برابر انسولین، وراثت، اضافهوزن و استرس و اضطراب با علایمی چون پرخوری یا بیاشتهایی، ریزش مو، افزایش موهای اضافی، اختلال در دورهی قاعدگی و بروز ویژگیهای مردانه، عنوان میکنند.
مشعل بهار، پزشک متخصص نسایی_ولادی، میگوید: «علت اصلی این بیماری اضافهوزن است و همین اضافهوزن دلیلی بر مقاومت در مقابل انسولین میباشد. دومین حرف استرس و اضطراب میباشد و علت ژنتیک است که میتواند از اعضای خانواده انتقال پیدا کند و باعث تنبلی تخمدان شود. ریزش مو نزد زنان به وجود میآید؛ تیرهشدن پوست است. زمانی که این بیماری ظاهر میشود، باعث اضطراب، افسردگی، اختلاطات، پرخوری شدید یا بیاشتهایی، خونریزی غیرطبیعی، ریزش مو در قسمت شقیقه و وسط مو پیدا میشود؛ افزایش مو در پشت لب و زنخ. ایجاد جوشها، اختلاطات پریود و بروز ویژگی مردانه است.»
همین گونه، عابده رها، دیگر پزشک متخصص نسایی_ولادی، توجه به سبک زندگی را به عنوان راه حل مناسب برای پیشگیری از مبتلاشدن به این بیماری میداند و میگوید که اصلاح عادتهای غذایی، انجام فعالیت بدنی منظم و مدیریت استرس، میتواند نقش بارزی در پیشگیری از بروز سندرم تخمدان داشته باشد.
او میافزاید: «اگر بگویم از میان ۱۰ بیمار که سندرم تخمدان دارند، نزد من مراجعه میکنند و تمام شان در رژیم غذایی شان فستفود است، من توصیه میکنم در تداوی قدم اول، تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی شان است؛ باید غذای نرمال و طبیعی استفاده کنند و در قدم دوم ورزشکردن است تا وزن خود را کم کنند.»
با این حال، نادیهی ۲۵ساله از بلخ که به بیماری سندرم تخمدان مبتلا است، پس از سه ماه با علایمی چون اضافهوزن، بینظمی در قاعدگی و ناخوشیهای روانی تصمیم گرفت نزد پزشک مراجعه کند، میگوید: «خیلی احساس ناراحتی میکردم و حالت روحیام خیلی خراب بود و روزبهروز وزنم زیاد شده میرفت. عادت ماهانهی من خیلی نامنظم شده بود؛ رو، صورت و دستهایم خیلی مو پیدا کرده بود. من نمیفهمیدم تنبلی تخمدان دارم؛ بعد این بیماری حالم را خراب کرد؛ نزد داکتر مراجعه کردم و داکتر برایم گفت تنبلی تخمدان پیدا کردهای.»
همچنان، عایشهی ۲۱ساله از کابل که پس از یک سال به دلیل نداشتن رژیم غذایی مناسب و تجربهی استرس و افسردگی به سندرم تخمدان مبتلا شده است، میگوید که این بیماری تأثیر بسیاری بر زندگی روزمره و سلامت او داشته است.
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
او میافزاید: «بسیار خلقوخوی من تغییر کرده بود و افسردگی پیدا کرده بودم. رنگ موهایم تغییر کرده بود؛ رنگ سفید به خود گرفته بود و همان قسم دیگر مشکلات نیز داشتم. نزد داکتر مراجعه کردم، برایم گفت که باید از استرس خود را دور کنم و رژیم غذاییام را منظم بسازم. در کل، زندگیام را تحت تأثیر قرار داده بود و از افسردگی رنج میبردم.»
در سوی دیگر، صحرای ۲۱ساله از کابل که دو سال از ازدواجش میگذرد و به دلیل تنبلی تخمدان تا کنون باردار نشده است، در بارهی نگرانیهایش چنین میگوید: «دو سال از عروسیام میگذرد؛ اولاد ندارم؛ بسیار احساس خستگی و ضعیفبودن میکنم؛ اشتها ندارم و فشارم پایین میباشد و مریضی ماهانهی من هم غیرمنظم بود. پیش داکتر رفتم، گفت تنبلی تخمدان داری.»
این در حالی است که بر بنیاد گزارش پخششده از سوی سازمان جهانی بهداشت، حدود ۱۷.۵ درصد از جمعیت بالغ، معادل یک تن از هر شش تن در طول زندگی خود با ناباروری روبهرو میشوند که در چند سال پسین، به دلیل سبک نادرست زندگی، میزان ابتلا به ناباروری میان زنان در افغانستان افزایش یافته است.
