به پیشواز عید؛ «امسال با یک پاکت چاکلیت از مهمانانم پذیرایی می‌کنم»

در حالی که همه‌ساله با نزدیک‌شدن به عید، بازار فروش میوه‌ی خشک در شهرها، شلوغ‌ترین روزهایش را تجربه می‌کند؛ اما در سال روان، ناداری سبب شده است که این بازار نیز شلوغی پیشینش را نداشته باشد. وقتی درون شهر و در نزدیکی قطار میوه‌فروشی‌ها قدم می‌زنی، متوجه می‌شوی که دکان‌ها خالی‌تر از سال‌های پیش است. ابراهیم، باشنده‌ی کابل را در پل باغ عمومی، می‌بینم، همین که آب گلویش را قورت می‌دهد، می‌گوید: «امسال با یک پاکت چاکلیت از مهمانانم پذیرایی می‌کنم. سال‌های گذشته یک هفته دو هفته پیش از عید، می‌رفتم و تا حد توان میوه‌ی خشک خریداری می‌کردم؛ اما امسال توان خرید میوه‌ی خشک را ندارم.»

گراف بلند بی‌کاری و ناداری همه‌گیر در سال روان، سبب شده که شمار زیادی از شهروندان، نتوانند مانند سال‌های پیشین برای چیدن سفره‌ی رنگارنگ روزهای عید آمادگی بگیرند. بشیر، دیگر باشنده‌ی شهر کابل که ناخوشی از چهره‌ی خسته و موهای گردگرفته‌اش پیداست، می‌گوید: «امسال، توان پهن‌کردن دسترخوان عید را ندارم و شاید عیدی در انتظار من و فامیلم نباشد.» بی‌کاری در یک سال گذشته، بشیر را زمین‌گیر کرده است؛ چیزی که نمی‌گذارد در این عید برای خود و اعضای خانواده‌اش پوشاک نو بگیرد و در فکر هموارکردن سفره‌ای برای پذیرایی از مهمانانش باشد. «برای کسانی که فقیر استند، هیچ عیدی وجود ندارد؛ چون با خریدن لباس جدید و میوه‌ی خشک، عید معنا پیدا می‌کند.»

سلام‌وطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید

این تنها ابراهیم و بشیر نیستند که نمی‌توانند با دل خوش و دست پر، به پیشواز عید بروند؛ شمار زیادی از باشندگان کابل در وضعیت یک‌سانی به سر می‌برند و چیزی برای خوش‌حال‌شدن از رسیدن عید ندارند. شیما، باشنده‌ی کوته‌‌ی سنگی شهر کابل که چند سال پیش همسرش را در انفجاری در کابل از دست داده، می‌گوید: «پیسه نباشد، زیاد سخت است که دسترخوان آماده کنی؛ چون مردم توان خرید ندارند، به خصوص کسانی که سرپرست ندارند.» شیما که اکنون در کنار رنج ازدست‌‌دادن شریک زندگی و نان‌آور خانواده، سرپرسی دو دخترش را نیز بر عهده دارد، می‌گوید برای آمادگی به عید، با هزینه‌ی ناچیزی، در خانه کلوچه می‌پزد و با آن از مهمانانش پذیرایی می‌کند.

در سوی دیگر، کاهش توانایی خرید شهروندان، باعث شده که فروشندگان میوه‌ی خشک نیز دل‌خوشی از وضعیت کاری شان نداشته باشند. منصور، فرشنده‌ی میوه‌ی خشک در کوته‌ی سنگی شهر کابل، می‌گوید: «چند سال می‌شود که فروش میوه‌ی خشک کم شده نسبت به سال‌های گذشته و تعدادی مردم، می‌آیند و بیع می‌کنند و می‌روند، تعدادی هم اصلاً به دکان نمی‌آیند، از میوه‌های خشک روی کراچی چون ارزان‌تر است، خریداری می‌کنند.»

سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید

فرهاد، دیگر فروشنده‌ی میوه‌ی خشک در کوته‌ی ‌سنگی شهر کابل، با اشاره به توان خرید پایتخت‌نشینان، می‌گوید: «مردم از همه میوه‌های خشک خریداری نمی‌کنند؛ فقط چند نوع میوه‌ی خشک مشهور که بادام، پسته و سیمیان کشمش و نخود با مقداری کلچه/کلوچه خریداری می‌کنند؛ ولی در این روز‌ها، تعدادی مردم از کلچه‌های بسکیتی/بیسکویتی چون ارزان است، بیش‌تر استفاده می‌کنند.»

بزرگ‌داشت ویژه از روزهای عید در افغانستان، تاریخ درازی دارد و از چند دهه‌ به این سو، شهرنشینان با هموارکردن سفره‌هایی پررنگ در اتاق پذیرایی شان، به پیشواز آن می‌روند. به گونه‌ی معمول، شهروندان نظر به توان مالی و سلیقه‌ای که دارند، در سفره‌ی عیدی، گونه‌های میوه‌ی خشک، میوه‌های تازه، کیک، کلوچه و دیگر شیرینی‌ها را کنار هم می‌چینند. اکنون، در بازارهای شهر کابل، مشهورترین میوه‌های خشک که برای روزهای عید تهیه می‌شوند، کاجو، کشمش، چهارمغز، پسته، بادام و جلغوزه‌ی سیاه است و در کنار این‌ها، سیمیان، نخود، کیک و کلوچه نیز بخشی از این سفره است.