همزمان با ۸ مارچ، روز جهانی همبستگی زنان، دختران در ولایتهای شرقی و جنوبشرقی افغانستان، میگویند که جامعه بدون آموزش دختران، به هیچ توسعهای نمیرسد و امارت اسلامی نباید حق آموزش را به زور از آنان بگیرد. به گفتهی آنان، پس از بازداشتن دختران از آموزش در مکتبها و دانشگاهها، آنان با آیندهی نامعلوم و مشکلات روانی روبهرو شده اند.
شازیه، دانشجوی دانشگاه ننگرهار، میگوید: «من دانشجوی دانشکدهی تعلیم و تربیهی دانشگاه ننگرهار هستم. از روزی که مکتبها و دانشگاهها بسته شده، دیگر از نظر ذهنی و فکری آماده نیستیم. از مسئولان حکومتی میخواهیم در بارهی بازگشایی دانشگاهها و مکتبها تصمیم بگیرند و مکتبها و دانشگاهها را هرچه سریعتر بازگشایی کنند.»
نجمه، باشندهی کنر و دانشجوی دانشگاه لغمان، نیز میگوید که پس از بستهشدن دانشگاهها، ناامیدانه در خانه نشسته و امید به آینده را از دست داده است. او میافزاید: «من دانشجوی دانشکدهی اقتصاد در دانشگاه لغمان هستم. از وقتی که دانشگاهها بسته شده، به مشکلات روانی گرفتار شدهام. امیدوارم با آغاز سال تحصیلی جدید، دانشگاهها بازگشایی شوند.»
در همین حال، دانشآموزان دختر در پکتیا، نیز میگویند که بستهشدن مکتبها سبب ناراحتی و نگرانی شان شده است. عابده، دانشآموز صنف هشتم در شهر گردیز، مرکز پکتیا، میگوید در یک سالونیمی که از بستهشدن مکتبها میگذرد، درسهای گذشتهی مکتب را فراموش کرده است و بیشتر آموزگارانش نیز استعفا داده اند. «چیزی را از درسهای گذشته به یاد نمیآورم. باید آموزش ببینم تا درسها در خاطرم بماند و همچنان چیزهای جدیدی یاد بگیرم و پیشرفت کنم.»
سلاموطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید
همین گونه، دانشآموزان نیز با گلایه از بیسرنوشتی شان میگویند که بدون آموزش دختران، جامعه فلج میشود و پیشرفت نمیکند. آریا، دانشآموز در خوست، میگوید: «از بستهشدن مکتبها بسیار ناراحتم. از امارت اسلامی میخواهم که هرچه زودتر دروازههای مکتبهای دخترانه را باز کند؛ زیرا آموزش حق مشروع ماست و هیچ کس حق ندارد آن را از ما بگیرد.»
غوتی، دانشآموز دیگری در پکتیکا، نیز میگوید: «ما از امارت اسلامی خواستار آموزشیم و این حق را اسلام به ما داده است. اگر به دختران اجازهی آموزش داده نشود، جامعه و مردم ما عقب میمانند. این حق باید داده شود.»
مدینه، دانشآموز در ارزگان، نیز با انتقاد از دوام وضعیت کنونی در زمینهی آموزش، میپرسد: «آیا تنها مردان حق تحصیل دارند؟ آیا هر کاری که بخواهند میتوانند در جامعه انجام دهند؟»
نفیسه، دانشآموز دیگری در این ولایت، نیز میگوید: «چنین نیست که تنها مردان تحصیل کنند. وقتی یک زن تحصیل کند، نه تنها میتواند داکتر/پزشک شود؛ بل میتواند خانه و جامعه را بهبود بخشد. اگر یک خواهر و مادر چیزی نفهمد، از نظر من آن خانه و جامعه هیچ است.»
این دانشآموزان تأکید میکنند که اگر دختران افغان تحصیل کنند، به زودی تغییرات مثبتی در جامعه رونما میشود؛ اما بدون آموزش دختران، جامعه ناقص خواهد بود. زنان و دختران افغان در نزدیک به ۱۹ ماه پسین، از بسیاری حقوق شان محروم بوده اند. با وجود تلاشهای جامعهی جهانی و تأکید کشورهای اسلامی بر حق آموزش دختران در افغانستان، حکومت کنونی تصمیم خود را در بارهی آموزش دختران تغییر نداده و دختران و زنان افغان را با سرنوشت نامعلومی روبهرو کرده است.
لیلما، باشندهی لوگر، میگوید: «دختران افغان امیدوار بودند که مقامهای امارت اسلامی با آغاز سال تحصیلی جدید، به دختران نیز اجازهی تحصیل بدهند؛ اما متأسفانه این موضوع تا کنون تحقق نیافته است.» به گفتهی او، جامعهی جهانی باید موضع قاطع و محکمی اتخاذ کند تا افغانها به ویژه زنان، از این وضعیت فاجعهبار و ناگوار نجات یابند.
از سوی دیگر، شماری از اعضای خانوادههای دانشآموزان دختر، نیز از امارت اسلامی میخواهند که دروازههای مکتبها و دانشگاهها را به روی دختران باز کند. آنان میگویند که اگر مقامهای امارت اسلامی در بارهی حجاب صحبت کنند، آنان نیز از آن پشتیبانی میکنند.
قاسم، پدر یکی از دانشآموزان در لغمان، میگوید: «مقامهای امارت اسلامی به ما وعده دادند که در بهار امسال، مکتبها و دانشگاهها را بازگشایی خواهند کرد. امیدواریم به وعدهی خود عمل کنند. هر پدری دوست دارد فرزندانش درس بخوانند، چه پسر و چه دختر، تا در آینده به کشور خدمت کنند. از مقامهای امارت اسلامی میخواهیم که برای بازگشایی مکتبها و دانشگاهها به روی دختران، تصمیم درستی بگیرند.»
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
سیدجمال آصفخیل، باشندهی پکتیا، نیز میگوید: «بستهشدن دروازههای مکتبها و دانشگاهها، نه تنها دختران؛ بل اعضای خانوادههای شان را نیز با مشکلات روانی روبهرو کرده است. اگر در سال جاری به دختران افغان اجازهی تحصیل داده نشود، بسیاری از خانوادهها به خاطر تحصیل فرزندان شان، کشور را ترک خواهند کرد.»
خانوادههای دانشآموزان با نگرانی از آیندهی دختران شان میگویند که اگر امسال نیز دروازههای مکتبها و دانشگاهها بسته بمانند، این فاجعهای بزرگ خواهد بود. به گفتهی آنان، کسانی که مشکلات فنی و دیگر مشکلات را ذکر میکنند، باید طی دو سال پسین آن را حل میکردند.
در سوی دیگر، فعالان حقوق زن، نیز از وضعیت موجود انتقاد میکنند و میگویند که با گذشت بیش از ۱۸ ماه، دختران و زنان افغان همچنان از بسیاری حقوق شان از جمله تحصیل محروم اند. آنان تأکید میکنند که هیچ دلیل شرعی برای بستهکردن مکتبهای دخترانه وجود ندارد؛ اما با آن هم، امارت اسلامی جلو آموزش دختران را گرفته است.
این تنها باشندگان کنر، لغمان، ننگرهار، لوگر، پکتیا، خوست، پکتیکا و ارزگان نیستند که خواستار بازگشایی مکتبها و دانشگاهها به روی دختران اند؛ بل باشندگان بسیاری از ولایتهای دیگر نیز خواستار بازگشایی مکتبها و دانشگاهها در سال تحصیلی جدید اند؛ خواستی که به باور آنان، امارت اسلامی تا کنون به آن توجهی نکرده و پس از گذشت بیش از یک سالونیم گذشته، گامهای لازم در این زمینه برداشته نشده است.