شماری از کارخانهداران در پارکهای صنعتی کابل، میگویند که جلوگیرینشدن از واردات کالاهای مشابه کالاهای تولید داخلی، کسبوکار آنان را با رکود روبهرو کرده است. به گفتهی آنان، هزینههای واردات مواد خام، کرایهی بلند زمین کارخانهها و هزینههای برق ژنراتوری، مشکلات آنان را چند برابر کرده است.
سمیعالدین، مسئول یکی از کارخانههای تولید کفش و چپلکهای پلاستیکی در شهرک صنعتی کابل، میگوید که در گذشته در کارخانهاش دو دستگاه تولیدی به گونهی ۲۴ ساعته فعالیت داشته؛ اما اکنون به دلیل نبود بازار کار، یکی از این دستگاهها را متوقف کرده و یک دستگاه دیگرش تنها در یک نوبت در روز، فعال است.
او میافزاید: «به دلیل واردات کالاهای مشابه با بها و کیفیت پایین، همه محصولات تولیدی کارخانهها پس از رمضان، در انبارها مانده و باید راه واردات از کشورهای دیگر که مشابه جنسهای ما تولید میکنند، گرفته شود یا این که تعرفهاش بالا برده شود تا مردم به جنس داخلی رجوع کنند.» سمیعالدین، همچنان میگوید که پیش از این ۱۶ کارمند در این کارخانه کار میکردند؛ اما به دلیل نبود فروش محصولات، نیمی از آنان بیکار شده اند.
سلاموطندار را در تویتر دنبال کنید
در همین حال، رحمتگل نوری، مسئول یکی از کارخانههای تولید رنگ در پارکهای صنعتی کابل، میگوید که نبود بازار کار از یک سو و بهای بلند کرایهی زمین کارخانهها از سوی دیگر، آنان را با مشکلات روبهرو کرده است.
او میافزاید: «مواد خام از ترکیه و دیگر کشورها وارد میشود. اگر بخواهیم از یک کشور وارداتی به صنعتی تبدیل شویم، باید بر واردات گمرک زیاد شود تا از تولیدات داخلی بیشتر استفاده شود.» نوری، همچنان میگوید که هماکنون ۱۰ کارمند در این کارخانه کار میکنند که شمار آنان نظر به وضعیت بازار کار، کم و زیاد میشود.
از سویی هم، احسانالله احساس، سخنگوی انجمن صنعتکاران افغانستان، میگوید که اکنون در سراسر افغانستان ۵۰۰۰ کارخانه فعالیت میکنند که زمینهی کار را به ۴۵ هزار تن فراهم کرده است. او، با اشاره به مشکلات کلیدی کارخانهها به ویژه کارخانههای شهرک صنعتی کابل، میافزاید: «عمدهترین چالشهای این فابریکهها/کارخانهها در سه بخش است؛ ناکافیبودن برق، ۳۵۰ فابریکه تنها در پارکهای صنعتی به شکل کرایه اند که کرایه گزاف است و مشکل بانکها که فعالیتهای شان بند شده است.»
به گفتهی مسئولان کارخانههای صنعتی، نبود بازار کار سبب شده است که آنان نتوانند کرایهی زمین کارخانههای شان را تأمین کنند.
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
با این حال، مسئولان در وزارت صنعت و تجارت، میگویند که آنان برای پشتیبانی از صنعتکاران، طرح توزیع زمین به کارخانهداران را روی دست دارند که به زودی آغاز خواهد شد. آخوندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی این وزارت، به سلاموطندار میگوید شماری از کارخانههایی که پیش از این کار شان متوقف شده بود، نیز اخیراً با پشتیبانی وزارت صنعت و تجارت، دوباره فعال شده اند.
او میافزاید: «زمینهی تولید مواد خام در کشور فراهم شده است. در قسمت رفع مشکلات برق مربوط به فابریکهها، برخی از سرمایهگذاران شرکتهای تاتاری، چینایی و ترکی اند. اینها در بخش تولید برق از زغالسنگ، تصمیم دارند در افغانستان سرمایهگذاری کنند که کارهای ابتدایی آن آغاز شده است.»
گفتنی است که نبود تقاضا برای کالاهای تولید داخلی و کسادی بازار کار، سبب شده است که کارخانهها با خطر ورشکستگی روبهرو و شماری از کارگران بیکار شوند.