ام‌سال صدمین سال‌گرد تولید فیلم «کودک»، یکی از بهترین فیلم‌های چارلی چاپلین است. نابرابری، اختلاف ثروت، ظلم و ستم جنسی و تبعیض سوژه‌های پرداخته‌شده در این فیلم است. از دید منتقدان کودک فیلمی کلاسیک است که تاریخ انقضا ندارد و به هر عصری می‌تواند ربط داشته باشد.
چارلی چاپلین، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، تهیه‌کننده، تدوینگر و آهنگ‌ساز یکی از اسطوره‌های فیلم‌سازی هالیوود است که آثارش چه روی صحنه و چه پشت صحنه شهرۀ جهانی دارند. شخصیت منحصربه‌فردش او را به یک ابرستاره تبدیل کرد، آما آن‌چه توجه سرویس‌های مخفی دنیای غرب را به این کارگردان و هنرپیشه معطوف ساخت، انعکاس و برجسته‌سازی چالش‌های دنیای ما از سوی این فیلم‌ساز بود.
فیلم کودک در سال ۱۹۲۱ و تنها سه سال پس از انقلاب روسیه ساخته شد؛ انقلابی که طی آن کمونیست‌ها حکومت نکولاس دوم را سرنگون و کشور را برای همیشه از شر تزار دوم رهایی بخشیدند. بلوشویک‌ها یا حزب کمونیست که از آثار فیلسوف سیاسی کارل مارکس الهام گرفته بود، انقلاب طبقۀ کارگر را ارایه کرده و مدعی شدند که مبارزۀ اصلی جهان طبقاتی است؛ نابرابری، اختلافات ثروت و تبعیض دقیقاً مواردی بودند که چاپلین آن را در فیلم خود به تصویر کشید.
این موضوع باعث شد اف‌بی‌آی و ام‌آی‌فایف، چاپلین را به عنوان یکی از طرفداران بالقوۀ کمونیستی وارد فهرست سیاه خود کرده و هر حرکت او را زیر نظر بگیرند. جی ادگار هوور، اولین رئیس اف‌بی‌آی فوراً چارلی چاپلین را مستقیماً تحت تعقیب قرار داد و او را یکی از «اتاق‌های بلشویکی در هالیوود» توصیف کرده است.
با توجه به اصالت بریتانیایی چاپلین –این بازیگر اهل لندن بود- اف‌بی‌آی خواستار کمک ام‌آی‌فایف، سازمان استخباراتی بریتانیا شد تا برای ممانعت از ورود چاپلین، به جمع‌آوری اطلاعات اقدام کند. نتایج –از جمله شنود گفت‌وگوها- در یک فایل شخصی بزرگ در مورد چاپلین نگهداری می‌شد که ام‌آی‌فایف در سال ۲۰۱۲ آن را منتشر کرد.
در سال ۱۹۵۲، یک افسر رابط «ام‌آی ۵» در واشنگتن در مورد چاپلین که آن زمان ۵۱ سال داشت چنین هشدار داد: «چاپلین از سازمان‌ها و جبهه‌های کمونیستی حمایت مالی می‌کند… او در پرونده‌های پدرانه و سقط جنین دخیل بوده است.» بعداً مشخص شد که چاپلین ده سال پیش به شعبۀ لس‌آنجلس شورای ملی دوستی آمریکا و شوروی گفته بود: «موضوعات خوب بسیاری در مورد کمونیسم وجود دارد. ما می‌توانیم از این خوبی‌ها استفاده کرده و بدی‌ها را جدا سازیم.»
در حالی که برای محافظت از نام مخبران بسیاری از فایل‌ها به گونۀ دقیق ویرایش می‌شد، اما گفته می‌شود بزرگان چپ آن زمان با این ستارۀ فیلم در تماس بوده‌اند. از جمله به جیمی رید، مسئول اتحادیۀ صنفی اسکاتلندی‌ها، لری آدلر موسیقیدانی که در آمریکا کمونیست شناخته می‌شد و در فهرست سیاه قرار داشت و بعدها مجبور به ترک کشورش گردید و هامفری لیتلتون، دانش‌آموختۀ موسیقی جاز در ایتون که خود را سوسیالیست رمانتیک می‌خواند، می‌توان اشاره کرد.
در میان مدارک تلگرافی از ایور مونتاگو، منتقد سینما، تهیه‌کننده و جاسوس پیشین شوروی دیده می‌شود که در آن مونتاگو به چاپلین می‌گوید، از این که نتوانسته او را که در سال ۱۹۵۲ در لندن ببیند، متأسف است.
صدها برش از مطالب روزنامه‌ها و مجلات نیز در میان مدارک وجود دارد. در یکی از این برش‌ها این واقعیت آمده است که چاپلین باوجود این که بیش از ۳۰ سال در آمریکا زنده‌گی کرد، اما شهروندی این کشور را نگرفت. این مقاله چگونه‌گی استقبال روزنامۀ سوسیالیستی «دی دیلی ورکر» موقعیت چاپلین در هالیوود را نشان می‌دهد. این روزنامه می‌گوید: «فیلم‌های او کنایه‌یی‌ست به بزرگان و دیکتاتوران، که انسان‌های عادی را در برابر ثروتمندان مطرح کرده است. اکنون قلدران جهان دلقک‌های جهان را تهدید می‌کنند.»
اف‌بی‌آی بیش از ۲۰۰۰ صفحه اطلاعات در مورد چاپلین گرداوری کرد و از ام‌آی ۵ خواست تا جست‌وجو کند که آیا چاپلین در سفرهایش به لندن، با مقام‌های ارشد بریتانیا دیدار داشته است یا نه. اف‌بی‌آی به رابطۀ چاپلین با محل تولدش، لندن توجه ویژه‌یی داشت و از ام‌آی ۵ خواسته بود تا ببیند که آیا نام اصلی او «اسرائیل تورنشتاین» است یا خیر.
تحقیقات ام‌آی ۵ در نهایت سودی در پی نداشت. مدارک نشان می‌داد، در حالی که نگرانی اصلی اف‌بی‌آی کمونیست‌بودن چاپلین بود، اما ام‌آی ۵ بر این نظر بود تا مشخص کند که آیا او خطری برای امنیت ملی محسوب می‌شود یا خیر.
سر پیرسی سیلیتو، رئیس آن زمان ام‌آی ۵ پیش از دیدار چاپلین از آفریقای جنوبی به کمیشنر ارشد پولیس گفته بود، «ما در سوابق خود هیچ اثری از این فرد نداریم و همین‌طور از دلایل قابل اعتمادی که بتواند او را به عنوان یک خطر امنیتی ثابت کند، نیز رضایت نداریم.»
سرانجام و با اظهارات ام‌آی ۵ در مورد این که از چاپلین به عنوان یکی از قربانیان مک‌کارتیسم در جهت منافع کمونیسم سوء استفاده شده است، نام او تا حدی پاک شد. در نهایت از فایل ام‌آی ۵ او چنین نتیجه گرفته شد که «احتمالاً چاپلین هوادار کمونیست باشد، اما بر اساس اطلاعاتی که ما داریم به نظر می‌رسد که او چیزی بیشتر از یک ترقی‌خواه یا تندرو نیست.»
چاپلین پس از این امتحان سخت و زمانی که در سال ۱۹۵۳ ورودش به آمریکا ممنوع شد، گفت: «من قربانی دروغ و تبلیغات شرورانه شدم.»
چارلی چاپلین، این افسانۀ هالیوود در روز کریسمس سال ۱۹۷۷ و در عالم خواب، بدرود حیات گفت.
منبع: اکسپرس
