گسترش ویروس کرونا در کنار حمله بر سلامتی افراد، دیگر بخش‌های زنده‌گی انسان‌ها به‌شمول کار و اقتصاد را نیز نشانه گرفت. موج نخست همه‌گیری کرونا سبب قرنطینه و تعطیلی عمومی در سراسر جهان شد و کارخانه‌های تولیدی از نخستین مشاغل و مکان‌هایی بودند که قرنطینه شدند. ادامۀ قرنطینه و اعلام وضعیت اضطراری سبب شد شماری از مشاغل و کارخانه‌ها برای همیشه از فعالیت باز بمانند.
موج نخست و دوم گسترش ویروس کرونا کار و اقتصاد شهروندان افغانستان را نیز متأثر کرد و از این میان بانوان بارزگان و صاحب شغل با مشکلات بسیاری روبه‌رو شدند. حدیثه نوری، بانویی‌ست که با سرمایۀ اندک کافۀ نارنج و رستورانت بانوان را در شهر شبرغان، مرکز ولایت جوزجان ایجاد کرده است؛ کافه‌یی که پنج بانو در آن سرگرم کار هستند.
حدیثه در پیوند به اثرهای اقتصادی ویروس کرونا بر کسب‌وکارش می‌گوید: «شیوع ویروس کرونا در کشور بر علاوه این‌که بر صحت انسان‌ها آسیب زد، بر بازار کار و اقتصاد نیز تأثیرات منفی گذاشته است. ویروس کرونا باعث شد که بازار، رستورانت‌ها، کافه‌ها، مکتب‌ها، انستیتیوت‌ها و دانشگاه‌ها تعطیل شوند. کافۀ نارنج نیز بسته و ضربۀ زیادی بر اقتصاد ما وارد کرد. مشتریان ما پراکنده شدند. پنج دخترخانم با ما کار می‌کردند که با آغاز قرنطینه خانه‌نشین شدند. ما دوباره به مشکل کافه را به پا ایستاد کردیم.»
کافۀ نارنج در موج نخست کرونا برای سه ماه تعطیل شد و به گفتۀ مالک این کافه، بازگشایی مجدد رستورانت و جذب مشتری سختی‌های بسیاری را به آنان به همراه داشته است.
در همین حال، ادیبه، یک تن از کارمندان رستورانت مَلک سینا در شهر شبرغان می‌گوید: «وقتی که ما این‌جا می‌آمدیم، برای ما هزینه پرداخت می‌شد و معاش می‌گرفتم. اما بعد از قرنطینه خانه‌نشین شدیم و معاشی هم دریافت نمی‌کردیم و با مشکلات زیادی روبه‌رو شدیم.»
ادیبه تنها نان‌آور خانه است. او درباره‌اش این‌گونه می‌گوید: «نان‌آور خانۀ خودم هستم و پدرم نمی‌تواند کار کند و مادرم نیز خانم خانه است و مسئولیت خانه به دوش من است.»
در جریان موج دوم گسترش ویروس کرونا، رستورانت زنانۀ مَلک سینا در شهر شبرغان بازگشایی شد. ادیبه خاطرنشان می‌کند: «حالا کار می‌کنیم و نسبت به اوج‌گیری کرونا وضعیت خوب است؛ اما در نخست ویروس کرونا خیلی بر رفت‌وآمد مشتریان ما تأثیر گذاشته بود. هیچ‌کس نمی‌توانست بیاید و می‌ترسیدند. اما هم‌اکنون خدمات داریم و خدمات ارسالی نیز داریم.»
از جانبی دیگر، نیلا صادق‌اوغلو، مسئول ولایتی اتاق تجارت زنان در جوزجان در پیوند به اثرهای منفی اقتصادی برخاسته از همه‌گیری کرونا بر مشاغل بانوان می‌گوید: «متأسفانه همه‌گیری کرونا وضعیت اقتصادی بانوان بازرگان به‌ویژه دخترخانم‌های رستورانتدار را دچار مشکلات جدی کرده است. ما در این باره با مالکان رستورانت‌های زنانه صحبت کرده‌ایم. هم‌چنان چندی پیش کارگاه چه‌گونه‌گی راه‌اندازی تجارت‌های کوچک را نیز برای شماری از زنان تجارت‌پیشه راه‌اندازی کردیم.»
بانو صادق‌اوغلو با ابراز نگرانی از دولت و نهادهای وابسته می‌خواهد هرچه زودتر به بانوان رستورانتدار و کافه‌دار کمک مالی کنند. او میافزاید: «ما تلاش داریم یک راه حل اقتصادی برای پیش‌برد و ادامۀ کارهای بانوان رستورانتدار پیدا کنیم. در این باره با حکومت محلی ولایت جوزجان نیز صحبت‌هایی داشتیم و این مورد زیر پی‌گیری ما قرار دارد.»
بانوان بازرگان به‌ویژه بانوان کافه‌دار و رستورانت دار در حالی از مشکلات اقتصادی برخاسته از گسترش کرونا نگرانی می‌کنند که وزارت صحت از گسترش موج سوم و گونۀ جهش‌یافتۀ آن در کشور خبر می‌دهد.
رادیو غزل_ولایت جوزجان
این گزارش با حمایت مالی اتحادیه اروپا تولید شده است. محتوای آن تنها به عهدۀ رادیو غزل بوده و انعکاس‌دهندۀ دیدگاه اتحادیه اروپا نمی‌باشد.
