افزایش زنان دست‌فروش در جاده‌های شهر کابل، گواه وضعیت رقت‌بار و بالارفتن سطح بی‌کاری در میان زنان است. شماری از زنان دست‌فروش در کابل، به سلام‌وطندار می‌گویند که افزایش بی‌کاری، فقر و نداشتن سرپرست، آنان را مجبور به دست‌فروشی کرده است.
معصومه، بانویی که در کنار یکی از جاده‌های شهر کابل ماسک می‌فروشد، می‌گوید که او برای رهایی از این وضعیت چندین بار برای کار به شهرداری کابل و دیگر دفترها مراجعه کرده؛ اما کاری به او یافت نشده است. او می‌افزاید که از طریق دست‌فروشی، روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ افغانی درآمد دارد که با این پول می‌تواند تنها مصارف اولیه‌ی فرزندانش را تأمین کند.
معصومه، می‌گوید: «از مجبوری آمدیم، به خاطر پنج تا نان می‌آیم این جا می‌نشینم. نان خشک می‌گیرم و می‌برم به اولادهایم. نان‌آور ندارم. از ارگان‌ها می‌خواهم که ما را کمک کنند تا از سر سرک جمع شویم. همین حالا اگر مرا یک جای وظیفه بدهند، پنج هزار هم معاش بدهد، من کار می‌کنم. صفاکاری می‌کنم، چندین بار به شهرداری رفتم، منحیث صفاکار، مرا استخدام نکرد.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
لیلما، بانوی دیگری است که در گوشه‌ی دیگر شهر کابل روی کراچی آب‌معدنی می‌فروشد. او می‌افزاید که با فروش هر بوتل آب، دو افغانی عاید کسب می‌کند و با پولی که از فروش آب به دست می‌آورد، نیازهای خانواده‌اش را تأمین می‌کند.
لیلما، می‌گوید: «کارگر در خانه ندارم. مجبور هستم آب بفروشم. از یک بوتل آب، برایم دو افغانی می‌ماند. سه ماه شده کرایه‌ی خانه خود را ندادیم. دو سال است آب‌فروشی می‌کنم. یک طفلم از گرسنگی سوءتغذیه شده است. هیچ کمکی هم به ما نشده است، هیچ مردی ندارم در خانه‌ی خود. از صبح تا شام می‌نشینم، کسی آب هم ازم نمی‌گیرد.»
زنان دست‌فروش، از حکومت می‌خواهند که با فراهم‌کردن زمینه‌ی کار، آنان را از این وضعیت نجات دهد.
در همین حال، شماری از فعالان حقوق زن، می‌گویند که حکومت با ایجاد زمینه‌ی کار به زنان دست‌فروش، می‌تواند از افزایش آنان در سطح شهر کابل پیش‌گیری کند.
حسنا رئوفی، فعال حقوق زن، در این باره می‌گوید: «یکی از راه‌کارهایی که حکومت می‌تواند به خاطر جلوگیری از افزایش زنان دست‌فروش روی دست گیرد، این است که زمینه‌ی کار را فراهم بکند. اگر زمینه‌ی کار فراهم باشد، نه زنان دست‌فروش و نه کودکان دست‌فروش، روی جاده‌ها باقی خواهند ماند.»
با این حال، نعمت‌الله بارکزی، سخن‌گوی شهرداری کابل، می‌گوید که آنان برای نظم‌بخشی به دست‌فروشان، بر اساس فیصله‌ی کابینه عمل کرده اند.
او می‌افزاید: «شاروالی/شهرداری در این بخش فعالیت‌های خود را داشته است. برای ما جنسیت مطرح نبوده، ما با تمام دست‌فروش‌ها موارد قانونی که در قسمت تنظیم شان بود، انجام دادیم. شهر کابل باید یک شهر منظم باشد و شهرداری کابل مطابق فیصله‌های کابینه در قسمت تنظیم دست‌فروشان فعالیت‌های لازم را انجام داده است.»
سلام‌وطندار را در تویتر دنبال کنید
با این همه، سمیع‌الله ابراهیمی، آمر نشرات وزارت کار و امور اجتماعی می‌گوید که این وزارت در آینده‌های نزدیک برنامه‌ی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای را به منظور ایجاد زمینه‌ی کار به زنان دست‌فروش راه‌اندازی خواهد کرد.
او می‌افزاید: «وزارت کار و امور اجتماعی آن خانم‌هایی را که در سرک‌ها دست‌فروشی می‌کنند، از طریق کمیته، جمع‌آوری می‌کند و این وزارت برنامه‌هایی [روی دست] دارد که از طریق این برنامه‌ها درس‌های فنی و حرفه‌ای به آن‌ها آموزش داده می‌شود و با تطبیق آن، این خانم‌ها از فقر و بیچارگی نجات پیدا می‌کنند.»
دست‌فروشی قصه‌ی ناتمام امروز جاده‌های شهر کابل است که افزون بر مردان، زنان نیز به دلیل فقر، بی‌کاری و نداشتن سرپرست مجبور شده اند دست‌فروشی کنند.
