سلام‌وطندار مهر حقی بیریلیشی یا که بیریلمسلیگی خصوصیده کابل شامل قطار ولایت‌لرده ۳۰ عیال بیلن صحبت اوتکزگن، اولر نینگ ۱۹ته‌سی مهر حقی اولر گه بیریلمه‌گنی و ۱۱ ته‌سی بیریلگنینی ایتگنلر اولر نینگ سکیزته‌سی ایر نینگ رضایتی و اوچ ته‌سی کوپ قیینچیلیک بیلن بو حق نی آلیش گه اولگورگن.
مهر شرعی نکاح نینگ شرط‌لریدن بیری بولیب نکاح پیتیده ایر تامانیدن عیال گه بیریلگن یا که وعده قیلینگن پول یا جنس سنله‌دی؛ بیراق افغانستان جمعیتیده‌گی حاکم عنعنه‌لر باعث کوپ سانده عیاللر بو حق دن محروم دیر.
اوشبو گزارش ده مهر حقینی آلگن ۱۹ عیال دن، ۱۰ ته‌سی مهر حقی دن خبرسیز و ۹ ته‌سی تورلی سبب‌لر جمله دن ایر یا که ایر نینگ عایله‌سی تامانیدن مهر حقینی بیریش گه اعتبارسیزلیگی یا که اولر نینگ مالی قیینچیلیگی و جمعیت ده‌گی حاکم عنعنه‌لر باعث مهرلرینی آلالمه‌گنلر.
اوشبو عیاللردن بیرقطاری نینگ ایتیشلریچه، مهر اولر نینگ شرعی حقوقی بولسه ده؛ بیراق ایرلری نینگ بو حق دن خبرسیزلیگی و سوره‌گن حالده عاقبتیدن آگاه‌لنتیریشی باعث اولر مهر حقی دن محروم بولگنلر.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
کابل یشاوچیسی و سرپرست حکومت حاکمیتیدن سونگ ایرینی قول دن بیرگن هنگامه نینگ ایتیشیچه، ایری حیات بولگن پیتیده مهر سوره‌مسلیک اوچون آگاه‌لنتیرگن ایدی و حاضر ایری نینگ عایله‌سی اوندن شرعی حقی بولگن مهرنی طلب قیلمسلیکنی ایتگن.
اونگه کوره: «مینگه هیچ کیم مهر حقی تعیین قیلمه‌گن ایدی شونی اوچون حیاتیم یخشی ایمس ایدی، جنجل بولگن حالده مهر تعیین بولمسلیگی اوچون اوی دن چیق دییردی، امارت حاکمیتیده اولدیریلدی هیچ همرایم یوق ایدی و قین‌سینگیل‌لریم اجتماعی ترماق‌لر دن بلاک قیلگندیلر حتا اوی اوسکونه‌لرینی بیرمه‌دیلر و یقینلشمه‌گین دیب آگاه‌لنتیردیلر.»
کابل یشاوچیلریدن باشقه بیری نظیفه نینگ ایتیشیچه، ایری مهر سوره‌گن حالده مناسبت‌لری گه چیک قوییش دن آگاه‌لنتیریش اوچون مهر دن محروم بولگن.
اونگه کوره: «ایران ده اوی‌لندیم و مهرنی اوزیم تعیینله‌دیم، بو ییرده مهر سوره‌سم طلاق سنگ دیب ایته‌دی شونی اوچون واز کیچدیم، عیال طلاق آلگن حالده مهر حقی بیریله‌دی.»
مهر حقینی آلالمه‌گن و ایرلری کسل‌لیک یا که ایچکی اوروش‌لر طفیلی هلاک بولگن عیاللر دن بیرقطاری نینگ ایتیشلریچه، ایرلری نینگ عایله‌سی اولر گه مهر حقینی بیریش دن واز کیچه‌دیلر.
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
کابل یشاوچیسی کوچی نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «ایریم کرونا طفیلی وفات ایتدی، طلاق آلسه‌لرینگ مهر بیرر ایدیک دیدیلر، مین اقدام قیلمه‌دیم چونکه آوسینیم مهر سوره‌دی، قین‌آنم ایرینگ تیریک‌لیک پیتیده طلاق آلگن بولسنگ ایدی بیرر ایدیک دیب جواب قیتردی، طلاق آلگن پیتده مهر بیریلیشینی ایته‌دیلر.»
جوزجان‌لیک زلیخا گه کوره: «اوروش‌لر ده ایریم نینگ وفاتیدن سکیز ییل اوتماقده، وفاتیدن کیین قیینیلیک بیلن دوچ بولدیم و ظالم قین‌آنه‌م بار ییر (زمین) مهر حقیم بولر ایدی بیرمه‌دی، ثبوتینگ یوق دیدی کوپ قیینچلیک نی کوردیم.»
مهر حقی دن آگاهی‌لیگی بولمه‌گن عیاللردن بیرقطاری نینگ ایشانچی گه کوره، اویلنیش دن آلدین کیاو عایله‌سی تامانیدن قیز عایله‌سیگه بیریله‌دیگن پول مهر حقی دیر.
تخار یشاوچیسی طیبه نینگ ایتیشیچه: «بیزنی منطقه‌میز ده بعضی‌لر قلین و بعضی‌لر قیز مهری دیدیلر، قطار کیشی‌لر ۲۰۰مینگ، ۳۰۰ مینگ و ۴۰۰ مینگ بیره‌دی لیکن بیزنی زمانی‌میز ده ۱۰۰ مینگ ایدی و مینی مهریم ۶۰ مینگ ایدی چونکه آته-آنه‌م یوق ایدی و ایناغه‌لریم آلدی و بو ییرده قیزلر مهرنی آلمه‌یدی.»
بلخ ولایتی مزارشریف یشاوچیسی فریبا گه کوره: «مهر نیمه‌لیگینی بیلمه‌ی من بیرینچی مراتبه ایشیته‌یپمن، شمال حدودلریده طویانه اول دن بار بو ییر ده ۲۰۰ مینگ و ۳۰۰ مینگ قلین قوییشه‌دی.»
شو بیلن بیرگه، اویلنیش دن سونگ مهرلرینی آلگن عیاللردن بیرقطاری نینگ ایتیشلریچه، کوپ قیینچیلیک بیلن بو حق‌لرینی آلیش گه اولگورگنلر.
کابل یشاوچیسی و مطلقه عیال لیلما گه کوره، حکومت ارگان‌لری بیلن مهر حقینی آلیش مسئله‌سینی شریک قیلیش دن سونگ اونی آلیش گه اولگورگن.
او نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «اوی‌لنگنیمدن بیش ییل اوتگچ قین‌آنه‌م اره‌لشدی و ایریم ایسه باشقه خاتین آله‌من دیدی، مهریمنی جنجل قیلیب آلدیم دولت گه عریضه قیلدیم چونکه بیریش‌مر ایدی، مین زمین سوره‌دیم بیرمه‌دی یوز مینگ بیردی شو بیلن احتیاج‌لریمنی ساتیب آلیب حیات کیچیرماقده من.»
شونینگدیک، جوزجان ولایتی یشاوچیسی مریم، تورت ییل آلدین ایری سرطان کسلی طفیلی وفات ایتگن ایتیشیچه، ایری نینگ حیاتی وقتیده کوپ قیینچیلیک بیلن مهرینی آلیش گه اولگورگن.
او نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «اوی‌لنگنیمدن قریب سکیز ییل اوتگچ ایریم سرطان طفیلی وفات ایتدی، وفاتی دن تورت ییل اوتماقده، مهر بیریش گه عقیده‌لری یوق ایدی بخیشلشیم‌نی ایتدیلر لیکن احتیاج‌لریم باعث سوره‌دیم ایریم نینگ عایله‌سی اونچه‌لیک موافق ایمسدیلر ایریم هم کوپ جنجل قیلدی و کوچه‌میزده‌گی ملا نینگ مصلحتی دن کیین بیردیلر.»
بو گزارش ده صحبت اوتکزگن عیاللردن بیرقطاری نینگ ایتیشلریچه، مشترک تیریکچیلیک دن راضی بولیش‌لری اوچون مهرلرینی ایرلری گه بخیشله‌گنلر.
مهرینی ایری گه بخیشله‌گن کابل یشاوچیسی بی‌بی‌شیرین گه کوره: «عیال ایری نینگ اویی ده تینچ بولمسه مهرنی آلیش بهتر چونکه مینی هیچ نیازیم یوق.»
شونینگدیک مهرینی ایری گه بخیشله‌گن کابل یشاوچیلریدن باشقه بیری یاسمین نینگ ایتیشیچه: «مین قریب ۱۰ ییل آلدین تورموش قورگندیم و مهر حقیم بیش یوز مینگ ایدی، ایریم یخشی انسان و محنت‌کش بولگنی و اوزیم و فرزندلریم بیلن مناسبتی یخشی بولگنی اوچون بخیشله‌گن من.»
برچه‌سی بیلن، عیاللردن باشقه بیرقطاری، ایرلری اوز رضایتی و قیینچیلیک‌سیز مهرلرینی تولش گه حاضر بولگنلرینی ایته‌دیلر.
کابل یشاوچیسی دیبا گه کوره: «ایریم توشینه‌دیگن انسان دیر، مهریم قریب ۱۰ لک ایدی، مردم نینگ عنعنه‌سی گه قره‌گنده فرق قیله‌دی و تویانه هیچ یوق ایدی مهریم نی آلدیم عایله‌م ضیالی دیر.»
کابل یشاوچیلریدن باشقه بیری سلیمه نینگ ایتیشیچه: «مهریم نی اوزیم تعیین قیلگن ایدیم و خورسندلیک بیلن آلدیک؛ چونکه عیاللر نینگ حلال حقی دیر. مهریم قریب ۳۰۰ مینگ افغانی ایدی. قین آنه‌م و قین آته‌م وفاتی دن سونگ یشش اوی‌لری ساتیلدی و ایریم نینگ حقینی مینگه بیردیلر.»
عین‌حالده، مدافعه وکیللر نینگ ایتیشلریچه، عیاللر نکاح بولیش بیلن مهر گه مستحق بولیب و ایرککلر او نینگ تولش گه تلاش قیلیش‌لری کیره‌ک.
حقوقی ایش بیلرمان بنفشه گه کوره: «مدنی قانون ۹۸ ماده‌سی حکمی اساسیده، بیر خانم نکاح بولگن حالده مهر گه مستحق بوله‌دی، نکاح پیتیده مهر تعیینلنگن بولمسه، خانم اوز مهرینی طلب قیله آله‌دی و تولنیشی لازمی دیر. ایکی تامان آره‌سیده جنجل تاپیلسه یا که ایر وفات ایتسه، محکمه مهر تولنیلیشی اوچون وقت تعیین قیلنه‌دی.»
شو بیلن بیرگه، عیال حقوقی فعاللری نینگ ایشانچی گه کوره، مهر عیاللر نینگ کیله‌جگینی کفالت قیله‌دی؛ بیراق افغانستان جامعه‌سیده عیاللر نینگ بو حقی اوچون هیچ دقت بولمه‌یدی.
عیال حقوقی فعالی وژمه یعقوبی نینگ ایتیشیچه: «عیاللر گه عاید بولگن حقوق‌لردن بیری مهر حقی دیر، بیر عیال نکاح قیلسه مهر گه مستحق بوله‌دی، مهر پول، ییر، آلتین بولیشی ممکن حاضرگی شرایط ده عیاللر مهر آلاله‌دی و مهر عیاللر نینگ کیله‌جگینی کفالت قیله‌دی، عیال مهرنی ایری گه بخیشله‌یدی می یوق؛ اوزی گه باغلیق دیر.»
عین‌حالده، دین عالم‌لری قرآن‌کریم آیت‌لرینی تحلیل قیلیش بیلن ایتیشلریچه، مهر بیر عیال نینگ دینی و شرعی حقی دیر و بو ساوغه عیاللر نینگ اورنینی حرمت قیلیش اوچون تولنیله‌دی و هر بیر ایرکک کیشی بو مقدس ساوغه‌نی تولش گه مکلف دیر.
دین عالم‌لریدن رحیم‌الله کشاف نینگ ایتیشیچه: «مهر اسلام ده فرض دیر و ایر اوستیگه واجب دیر و تولشی کیره‌ک. الله قرآن‌کریم ده ذکر قیله‌دی سیلر خاتین‌لرینگیزنی مهرینی خورسندلیک بیلن تولنگیزلر، مهر عیال نینگ قیمتی ایمس بو بیر ساوغه دیر؛ عیال گه مهرنی کیم بیردی و قچان آلدینگ دییدیلر مهر فرض دیر و تولنیلیشی واجب دیر بونگه اعتبارسیز بولمنگیزلر بو ایرککلر گه دَین دیر و عیال بخیشلسه قیینچیلیگی یوق.»
سرپرست حکومت امر معروف و نهی منکر وزیرلیگی سوزلاوچیسی عبدالغفار فاروق گه کوره، افغانستان بویلب اوشبو وزیرلیک خادم‌لری عیاللر نینگ مهری تولنیلیشی خصوصیده ییترلی مصلحت‌لرنی بیرگنلر. «مهر نکاح پیتیده ایرکک تامانیدن تولنیلیشی واجب دیر. بوتوغریده امر معروف و نهی منکر وزیرلیگی مرکز و ولایت‌لرده عادی اهالی گه مصلحت بیره‌دی که عیاللر نینگ مهرینی بیرمسلیکّه حق‌لرینگیز یوق و اونی تولنگیزلر.»
عیاللر نینگ اوز حقوق‌لریدن خبرسیزلیگی و جمعیت ده حاکم عنعنه‌لر طفیلی بو حقوق ایرککلر تامانیدن تولنمسلیگی، عیاللر مهر و میراث حقی کبی شرعی و اساسی حقوق‌لریدن محروم بولیش گه سبب بولگن.
