هر ییل قیش موسومی ییتیب کیلیشی بیلن، تورلی ولایت‌لر اینیقسه شهر‌لرده یشاوچیلردن کوپینچه‌سی، اوی‌لری نی ایسیتیش اوچون تاش‌کومیر‌دن قوللنه‌دیلر. بو ولایت‌لردن بیری پروان بولیب و یشاوچیلری اوی‌لری نی ایسیتیش اوچون تاش کومیردن قوللنه‌دیلر که، انده-سنده یشاوچیلریدن قربان‌لیک آله‌دی.
نیچه کون آلدین پروان مرکزی چاریکار شهری‌ده یوز بیرگن بیر واقعه‌ده، ۲۱ یاشر بیر ییگیت تاش‌کومیر‌دن قوللنیش سبب، زهرلنیب و جان بیرگن. اولگن ییگیت نینگ آته‌سی محمدصابر نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «تاش‌کومیر نی یاقیب و حمام گه آلیب کیتگن. حمام ده هیچ هواکشی یوقلیگی سبب، گازدن زهرلنگن. ایشیگینی آچگنی‌میزده اوغلیم ییرگه توشیب یاتگن ایکن. اوغلم پروان بیلیم یورتی‌ده اوچینچی صنف طلبه ایدی.»
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
چاریکار شهری یشاوچیلریدن باشقه بیری شهلا، پروان ساغلیق‌نی سقلش ریاستی، اوشبو ولایت اطراف-محیط نی سقلش اداره‌سی و چاریکار بلدیه‌سی مسئوللریدن، اهالی گه آگاهی‌لیک بیریب و یاقیلغی ماده جمله‌دن تاش‌کومیر‌دن توغری فایده‌لنیش نینگ اهالی گه تعلیم بیریشلری نی ایسته‌گن.
شونده‌ی بیرحالده، شفاکارلر نینگ ایتیشلریچه، تاش کومیردن زهرلنیش علامت‌لری آهسته نفس آلیش، یوره‌ک نینگ تیز اوریشی، باش آغریق و قیتریش دیر. پروان تخصصی ۱۰۰ یاتاق‌لی کسل‌خانه‌سی عمومی داخله بولیمی متخصصی مزمل آزاد نینگ ایتیشیچه: «کوره‌میز که عاجل بولیم گه کیلتیریله‌دیلر. کاربن مونو اکساید ترکیبی آکسیجن‌دن نیچه مرتبه کوپراق دیر. اونینگ علامت‌لری نی بیان قیلسه‌ک، گنس‌لیک‌دن باشلنیب و حتا کما و اولیم گه هم سبب بوله‌دی. تشقری گه چیقریب، مصنوعی تنفس بیریشلری کیره‌ک و اینگ یقین ساغلیق مرکز گه انتقال بیریش اوچون تلاش قیلسینلر.»
شونده‌ی بیرحالده، پروان ملکی کسل‌خانه باش شفاکاری عبدالخلیل حیدری، گرچند گازدن زهرلنیش نتیجه‌سیده مراجعت قیلگنلر سانی نی ارائه قیلمه‌یدی، بیراق اونینگ ایتیشیچه، قیش موسومی‌ده بو کبی کسل‌لر مراجعتی کوپه‌یه‌دی. اونگه کوره، عایله‌لر آره‌سیده اقتصادی قشاق‌لیک و دود قیله‌دیگن و گازلی ماده‌لر نینگ توغری شکلده یاقیلیشی خصوصیده آگاهی‌سیزلیک، گازدن زهرلنیش اصلی عامل‌لریدن دیر.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
پروان اطراف-محیط نی سقلش باشلیغی حفیظ‌الله منصور نینگ ایتیشیچه، اولر منبرلر و مسجد‌لر آرقه‌لی هوا افلاسلیگی آلدی آلینیشی توغریسیده اهالی گه آگاهی‌لیک بیرگنلر؛ بیراق اهالی بو توصیه‌لر گه توجه قیلمه‌یدیلر.
ایتیش کیره‌ک که، اقتصادی قیین‌چیلیکلر و یاقیلغی ماده‌‌لردن درست شکلده قوللنیلمه‌سلیگی، ساووق هوا‌ده یشاوچیلردن قطاری نینگ گازدن زهرلنیشی گه سبب بوله‌دی.