یکروز تا دوسالهگی توافقنامۀ دوحه باقی مانده است؛ توافقنامهیی که در بیستونهم فبروری سال ۲۰۲۰ میان ملا عبدالغنی برادر، معاون دفتر سیاسی آنزمان امارت اسلامی در قطر و زلمی خلیلزاد، نمایندۀ ویژۀ پیشین ایالات متحدۀ آمریکا برای صلح افغانستان، به امضا رسید.
در توافقنامۀ دوحه، امارت اسلامی و آمریکا طرفهای اصلی گفتوگوهای دوحه به حساب میآمدند. بر بنیاد این توافقنامه، امارت اسلامی بهعنوان یک گروه، متحد و همکار آمریکا در امر مبارزه با تروریسم بود.
اکنون با گذشت دو سال از این توافق، شماری از آگاهان مسائل سیاسی به این باور اند که در این توافقنامه جایگاه مردم افغانستان به کلی فراموش شده است و غرب با امارت اسلامی بهعنوان محور اصلی این گفتوگو قرار گرفت که سرانجام توافقنامۀ دوحه سبب فروپاشی نظام «جمهوری اسلامی افغانستان» شد.
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
مصطفی علیزاده، از آگاهان مسائل سیاسی، در گفتوگو با سلاموطندار در این باره چنین میگوید: «توافقنامۀ دوحه سبب شد که نظام گذشتۀ افغانستان، همان نظام جمهوریت ساقط شود و نظامی مبتنی بر امارت اسلامی یا همان نظام اسلامی در افغانستان حاکم شد.»
با این حال، برخی دیگر از آگاهان مسائل سیاسی، میگویند گمانهایی وجود داشت که این توافقنامه به تشکیل دولت فراگیر، تأمین صلح دایمی، برگزاری انتخابات آزاد و مسألۀ توسعه و پیشرفت افغانستان بینجامد؛ اما شهروندان افغانستان در این گفتوگوها کنار گذشته شدند و نقش اصلی این توافقنامه را آمریکا و امارت اسلامی بازی کردند.
در همین حال، محمود اضطرابی، استاد دانشگاه و آگاه روابط بینالملل، میگوید پشت پردۀ این توافقنامه مسائلی بود که بازتاب پیدا نکرد و این تصمیمگیری پنهان، زنگ خطری بود که منجر به فروپاشی نظام «جمهوری اسلامی افغانستان» شد.
سلاموطندار فارسی را در تلگرام دنبال کنید
از سویی هم، مطیعالله خروتی، یکی دیگر از آگاهان مسائل سیاسی، در پیوند به پیامد توافقنامۀ دوحه میگوید که این توافقنامه سبب شد نظام جمهوری اسلامی بیخونریزی تغییر کند.
لازم به یادآوریست که پس از این توافق، امارت اسلامی حملههای خود علیه نیروهای بینالمللی را توقف داد، اما حملههایش علیه نیروهای امنیتی دولت پیشین را شدت بخشید که در نهایت با سقوط نظام جمهوری اسلامی، امارت اسلامی تسلط یافت.