امروز (چهارشنبه، ۸ مارچ/۱۷ حوت)، روز جهانی همبستگی زنان است. هم‌زمان با این روز، دختران و زنان در افغانستان هنوز هم از بسیاری حقوق ابتدایی شان به ویژه حق آموزش و کار محروم اند. با روی‌کار‌آمدن دوباره‌ی امارت اسلامی، دروازههای مکتب‌ها به روی دانش‌آموزان دختر بالاتر از صنف ششم بسته شد؛ اما اکنون با گذشت بیش از یک سال‌ونیم گذشته، مکتب‌ها هم‌چنان به روی دختران بسته اند. افزون بر این، حکومت امارت اسلامی در اواخر قوس سال روان، در فرمان‌های جداگانه‌ای دروازههای دانش‌گاه‌ها و مرکزهای آموزشی را به روی دختران بست و پس از آن، زنان از کار در مؤسسه‌های غیردولتی داخلی و خارجی منع شدند؛ تصمیم‌هایی که به باور شماری، منجر به رانده‌شدن هزاران دختر و زن به پستوی خانه‌های شان شده است.
شماری از دانش‌آموزان دختر در ولایت‌های مرکزی، با ابراز نگرانی از ادامه‌ی بسته‌ماندن مکتب‌ها به روی دختران، می‌گویند که باز‌نشدن مکتب‌ها اثرهای منفی داشته و سبب ناامیدی و نگرانی در میان دانش‌آموزان شده که آنان به ناخوشی‌های روانی گرفتار شده اند.
بهار، دانش‌آموز یکی از مکتب‌ها در شهر پلخمری، مرکز بغلان، می‌گوید: «با فروپاشی جمهوری، مکتب‌ها به روی ما بسته شدند و اصلاً اجازه‌ی درس و تحصیل نداریم. بسیار نگران آیندهی خود هستیم و مشکل روحی و روانی برای ما به وجود آورده است.»
خدیجه، دانش‌آموز دیگری در یکی از مکتب‌ها در میدان‌وردک، با ابراز نگرانی از بسته‌بودن مکتب‌ها، می‌گوید که او و هم‌صنفانش در بی‌سرنوشتی به سر می‌برند. او می‌افزاید: «در خانواده‌ی ما چندین دختر متعلم و محصل اند؛ اما همه نگران آیندهی ناروشن خود هستیم. واقعاً نمی‌دانیم آینده چه گونه خواهد شد.»
حجاب بهانه‌ای برای حذف زنان است
در همین حال، شماری دیگر از دانش‌آموزان دختر، می‌گویند که امارت اسلامی با بهانه‌قراردادن حجاب و نبود محیط متناسب با شریعت، در پی حذف کامل زنان از اجتماع اند.
مریم، دانش‌آموز صنف دوازدهم در یکی از مکتب‌های کاپیسا، می‌گوید: «افغانستان یک کشور اسلامی است. در دوران جمهوری هم دختران حجاب را رعایت می‌کردند، حالا هم همان طور است و این ]حجاب[ یک بهانه است.»
سلام‌وطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید
سمیه، دانش‌آموز دیگری در دایکندی، نیز می‌گوید: «تمام مردم شاهد اند که در سطح کشور حجاب رعایت شده و صنف‌ها و مکتب‌ها جدا اند. نمی‌دانم چرا مکتب‌ها را باز نمی‌کنند؟ از زنان باسواد و راه‌یافتن شان در سیاست می‌ترسند. به همین دلیل، حجاب را بهانه گرفته و در مکتب‌ها و مرکزهای آموزشی را بسته اند.»
از سویی هم، خانواده‌های دانش‌آموزان، با نگرانی از آیندهی مبهم دختران شان، از امارت اسلامی می‌خواهند که دروازههای مکتب‌ها را به روی دانش‌آموزان دختر بالاتر از صنف ششم بازگشایی کند.
شیرعلی، باشنده‌ی ولسوالی حضرت سلطان سمنگان، می‌گوید شش فرزند دارد که سه تن آنان دختر اند. او می‌افزاید: «هر روز که به خانه می‌آیم، دخترانم به من می‌بینند و می‌پرسند که مکتب‌ها چه وقت باز می‌شود تا ما به مکتب برویم و درس بخوانیم؟ من طرف شان می‌بینم و بسیار رنج می‌برم. تا چه وقت؟ از امارت اسلامی می‌خواهم که مکتب‌های دختران را در چوکات اسلامی بازگشایی کند تا دانش‌آموزان بیشتر از این از درس خود عقب نمانند.»
فوزیه، باشنده‌ی بغلان و مادر چهار دانش‌آموز دیگر، نیز از امارت اسلامی می‌خواهد که مکتب‌ها را به روی دانش‌آموزان دختر بازگشایی کند. به گفته‌ی او، این نه تنها برای دختران؛ بل برای حکومت هم خوب خواهد بود. فوزیه می‌گوید: «دخترانم، از اول زمستان تا حالا بیمار اند [به بیماری روانی مبتلا اند]. به دلیل این که آیندهی شان چه می‌شود.»
همین گونه، شماری دیگر از شهروندان، می‌گویند که به دنبال محدودیت‌های فزاینده‌ی امارت اسلامی بر زنان و دختران، تصمیم گرفته اند به خاطر آیندهی بهتر و روشن‌تر فرزندان شان کشور را ترک کنند.
دین‌محمد همدرد، باشنده‌ی دایکندی که پدر دو دختر هفت و یازده ساله است، می‌گوید: «قصد داریم در روز‌های آینده افغانستان را ترک کنیم؛ چون در این جا دختران ما بی‌سرنوشت باقی خواهند ماند.»
هشدار‌ها از افزایش خودکشی‌ها و خشونت‌های خانوادگی
دانش‌آموزان دختر در ولایت‌های مرکزی با ابراز نگرانی از ادامه‌ی بسته‌ماندن مکتب‌ها، خواستار این اند که مقام‌های امارت اسلامی به آنان اجازه‌ی رفتن به مکتب را بدهند. این دانش‌آموزان از پیامدهای منفی بسته‌ماندن مکتب‌ها نیز هشدار می‌دهند.
صنم، دانش‌آموز صنف یازدهم در یکی از مکتب‌های پنجشیر، می‌گوید: «امارت اسلامی باید مکتب‌ها و دانش‌گاه‌ها را بازگشایی کند. ما حق داریم مانند پسران درس بخوانیم و در جامعه خدمت کنیم.» او با اشاره از پیامدهای خطرناک بسته‌ماندن مکتب‌ها، می‌افزاید که اگر دروازههای مکتب‌ها به روی دختران باز نشود، با هزاران مشکل دیگر دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ از جمله مشکلات خانوادگی، فرار از خانه و حتا دختران دست به خودکشی می‌زنند.
سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
محدثه، دانش‌آموز دیگری از بامیان، می‌گوید که بسته‌ماندن مکتب‌ها و خانه‌نشین‌شدن دختران، سبب افزایش ناامیدی، ازدواج‌های اجباری، مشکلات روحی و خشونت‌های خانوادگی شده که در مواردی خودکشی دختران را در پی داشته است. او می‌افزاید: «بسته‌ماندن مکتب‌ها و مرکزهای آموزشی سبب شده که بسیاری از خانواده‌ها دختران نوجوان شان را که به سن قانونی نرسیده اند، وادار به ازدواج کنند.»
فشارهای جهانی برای بازگشایی مکتب‌ها
دانش‌آموزان دختر در حالی از ادامه‌ی بسته‌ماندن مکتب‌ها ابراز نگرانی دارند و حکومت را به بهانه‌جویی برای حذف زنان و دختران از اجتماع متهم می‌کند که به تازگی امینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد، گفته است که محرومیت دختران از آموزش در افغانستان، باید فوری پایان یابد. او در پیامی که توسط صندوق جهانی سازمان ملل متحد برای آموزش در شرایط اضطراری و بحران، پخش شده، افزوده که بیش از ۵۰۰ روز است امارت اسلامی در افغانستان حق آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را انکار کرده است.
معاون دبیرکل سازمان ملل متحد، تأکید کرده است که جامعه‌ی جهانی برای رسیدگی به نیازهای آموزشی و حقوق دختران و زنان افغانستان، به اتحاد خود ادامه دهد. امارت اسلامی با وجود فشارهای جهانی، هنوز در باره‌ی بازگشایی مکتب‌ها به روی دختران، پاسخ واضحی نداده است؛ اما مقام‌های ارشد امارت اسلامی در بیشتر از یک سال‌ونیم گذشته، بارها به رسانه‌ها و دیپلمات‌های خارجی گفته اند که روی طرحی برای بازگشایی مکتب‌ها به روی دختران کار می‌کنند. اکنون که تا دو هفته‌ی دیگر سال تعلیمی جدید در کشور آغاز می‌شود، خبری از این طرح نیست.
گفتنی است که این تصمیم‌های امارت اسلامی واکنش‌های بسیار داخلی و خارجی را در پی داشته است. سازمان ملل متحد، سازمان همکاری اسلامی و بسیاری از نهادها و کشورها، بر بازگشایی مکتب‌ها و دانش‌گاه‌ها به روی دختران تأکید کرده اند؛ اما امارت اسلامی تا کنون به هیچ یک از این خواست‌ها تمکین نکرده است.
