سلاموطندار با ۳۵ زن در سراسر کشور در بارهی دوران «بلوغ و جوانی» شان گفتوگو کرده است. این زنان، میگویند که نفهمیدند دوران جوانی شان چه گونه گذشت. زنان گفتوگوشده، به خاطر ازدستدادن این مرحلهی مهم زندگی خود نگران اند و همچنان آنانی که این مرحلهی زندگی شان را از دست داده اند، مأیوس هستند و رنج میبرند.
از میان این زنان، ۱۲ تن آنها فقر و آرزوهای بلند، ۱۰ تن رعایتنکردن فاصله میان ولادتها، هشت تن بیماری شکر و دیگر بیماریها را، از عاملهایی یاد کرده که نتوانسته اند به دلیل آن از این مرحلهی مهم زندگی شان لذت ببرند.
در ادامهی گفتوگو، سه تن دیگر کارهای شاق در خانه و بیرون از خانه و دو تن دیگر خشونتهای خانوادگی را، دلیلهای ازدستدادن زیبایی و جوانی خود عنوان کرده اند.
پلوشهی۲۶ ساله و فریبای ۳۵ساله، زنانی هستند که در سنهای خیلی پایین به دلیل داشتن فرزندان زیاد، زیبایی و جوانی خود را از دست داده اند. پلوشه که باشندهی ننگرهار و مادر سه فرزند است، به سلاموطندار میگوید که دوران جوانیاش را به دلیل ازدواج زودهنگام، زایمانهای پیدرپی و نخوردن غذاهای مناسب، با مشکلات بسیاری سپری کرده است.
او میافزاید: «دلیل خرابشدن صورتم، عدم رعایت روتین روزانه است که درست توجه نکردهام. در سن کم ازدواج کردم، طفل اولم دختر بود و همه میگفتند طفلت باید پسر میبود. همین طور بود که طرح تنظیم خانواده را به گونهی درست اجرا نکردم که زایمانهای پیدرپی، صورتم را خیلی خراب کرد؛ چون کمخون هستم؛ لکههای سیاه روی صورتم ظاهر شد و دید چشمهایم نیز کم شده؛ چون خونم کم است.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
فریبا که مادر چهار فرزند است، میگوید: «گاهی در آیینه که نگاه میکنم، اطرافیانم و خانوادهام میگویند که به خاطر چهار فرزند خودت را نابود کردی. زمانی که در آیینه نگاه میکنم، میبینم که صورتم چین و چروک پیدا کرده و اطراف چشمهایم حلقهی سیاه شده است.»
وضعیت اقتصادی خانوادهها در افغانستان، یکی از معضلهایی است که زنان در اثر آن آسیب دیده اند. برخی از آنها فقر را یکی از دلیلهای ازدستدادن جوانی و زیبایی شان میدانند. به گفتهی آنان، نخوردن غذای مناسب و نبود نیازهای اولیه، لذت زندگی را از آنها سلب کرده است.
تورپیکی که باشندهی کاپیسا و مادر پنج فرزند است، میگوید که مشکلات خانوادگی و اقتصادی بر زندگی و ساختار جسمانی او تأثیر گذاشته و مرحلهی جوانی او را زیر تأثیر قرار داده است. «به دلیل وضعیت بد اقتصادی، مشکلات صحی بیشتری دارم. کمبود غذای مناسب، باعث کمخونی و اضطرابم شده است.»
فریبای ۳۵ساله، نیز میگوید: «به دلیل وضعیت بد اقتصادی، نمیتوانستم درست غذا بخورم؛ به همین دلیل کمخون شدهام و به دلیل کمبود ویتامینها در بدنم، پوست و بدنم روزبهروز خراب میشود. در حالی که ۳۵ سال دارم؛ ولی ۴۰ساله به نظر میرسم. همه به من میگویند پیر شدهای.»
سهیلا که مادر پنج فرزند است و قمرگل که چهار فرزند دارد، میگویند که کارهای سنگین سبب بیماریهای مختلف شان شده است. سهیلا میگوید: «زیر آفتاب کارکردن، پختن نان روی تندور و جاروبکردن خاک، دلیل چین و چروکشدن پوستم است و این که کمخون استم، جلدم به دلیل کمبود ویتامینها پیر و خراب شده است.»
قمرگل نیز میگوید: «انجام تمام کارهای سخت در خانه و بیرون از خانه و کار با مردان بیرون از منزل مانند رشقه، کچالو، گندم، کشاورزی و نخوردن نان به وقت مناسب حتا بعضی وقتها چای صبح هم از یاد مان میرود.»
افزون بر این مشکلات، درگیری و خشونت میان خانوادهها، نیز دلیلی است که بیشترین آسیب را بر زنان وارد میکند. خشونت و عملکرد نادرست خانوادگی، زینب ۲۶ساله را با مشکلات روحی و جلدی روبهرو کرده است.
او میگوید: «بر روی من لکهها یا مشکلات پوستی را که میبینید، دلیل شان این است که بعد از ولادت تغذیهی سالم نشدهام؛ به غذایی که بدن من نیاز داشت، نتوانستم به دست بیاورم. همچنان ظلم و خشونت خانوادگی باعث شد که من به مشکلات روحی مبتلا شوم و این باعث شده که پوست من دچار این مشکلات شود.»
پزشکان و روانشناسان، تأیید میکنند که زنان و دختران در هنگام بحران شدید روحاً و جسماً آسیب میبینند و بر جوانی شان اثر میگذارد.
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
هیبتالله ابراهیمخیل، روانشناس، به سلاموطندار میگوید: «وقتی یک دختر ازدواج میکند، در زندگی جدید شان ناآشنا میباشد و این کار بر آنان اثر عمیق میگذارد. پیرشدن زنان بدون وقت دلیلهای زیادی دارد؛ از این که زنان عاطفی استند، به همین دلیل زمانی که به آنها توجه صورت نگیرد، زیادتر شان زود دچار مشکلات روانی، اضطراب و استرس میشوند که منجر به مشکلات بزرگ میشود و این بر پوست و جلد شان اثرات منفی به جا میگذارد و این که در جامعه به آنها احترام نمیگذارند. محدودیتهای تعلیمی، تحصیلی و ممنوعیت از تفریحگاهها باعث پیرشدن زنان شده است. راههای حل شان این است که مورد احترام قرار بگیرند، به آنها حق داده شود و این باعث میشود که زنان جوان و تروتازه بمانند.»
سمیرا شهیر، پزشک در بخش نسایی_ولادی، ازدواجهای اجباری و زیرسن را از مشکلاتی یاد میکند که آرزوهای زنان را به خاک یکسان کرده است. «عدم رعایت فاصله بین ولادتها باعث میشود که وجود زنها به تغذیهی زیاد ضرورت پیدا کند و نخوردن غذای کامل و مناسب باعث میشود که با مشکلات روبهرو شوند. در کل، زمان حاملگی زمانی است که زنان دچار برخی مریضیها و کمخونی میشوند که این خودش باعث پیری پیش از وقت آنان میشود و از لحاظ فیزیکی صدمه بر آنها وارد میشود. تعداد از زنانی که پیش از وقت ازدواج میکنند و زود اولاد به دنیا میآورند، به سرطان سینه مبتلا میشوند.»
اما متخصصان بخش جلدی میگویند که اگر به پوست سفید و خشک توجه جدی صورت نگیرد، زود خراب میشود. سمیرا سمیعزاده، پزشک در بخش جلدی، به این باور است که کمبود غذای کامل و مناسب، کمبود آب، فشارهای روحی و روانی و استفاده از وسایل آرایشی بیکیفیت، پوست را زود پیر میکند.
او میگوید: «نسبت به مردها، زنان زود پیر میشوند. پیرشدن جلد، دلیلهای مختلف دارد؛ جلدی که سفید و خشک است، دلیل اصلی شان کمبودی آب است. استرس و فشارهای روانی هم باعث پیری جلد میشود. کمخونی، بیاشتهایی، کاهش هورمون و عواملی دیگر است که باعث خرابشدن جلد میشود.»
باورها این است که اگر به زنان و دختران اولویت به حقوق شان داده شود و با محدودیتهای بیجا روبهرو نشوند، نه تنها صحت و جسم شان سالم میماند؛ بل بیشترین مشکلات خانوادگی هم حل میشود.