چهار روز پیش (شنبه، ۲۲ قوس/آذر) هیأت مذاکراتی گروه طالبان و هیأت مذاکراتی حکومت افغانستان به توافق رسیدند که گفت‌وگوها تا ۱۶ جدی مطابق ۵ جنوری سال جدید میلادی متوقف شود. بر اساس اعلامیۀ مشترک، دو طرف برای مشورت‌های بیشتر روی فهرست نخستین موضوعات مرتبط به آجندا به توقف مذاکرات توافق کرده‌اند. منابع از هیأت مذاکراتی صلح حکومت افغانستان می‌گویند که توقف کوتاه‌مدت بنابر پیشنهاد جانب افغانستان صورت گرفته است و ماهیت مرخصی نیز دارد.
عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه تأیید کرده است که شب گذشته اعضای هیأت به کابل برگشته‌اند و از سوی دیگر داکتر نعیم، سخنگوی هیأت مذاکراتی گروه طالبان در قطر در توییت خود نوشته است که ملاعبدالغنی برادر، رئیس دفتر سیاسی این گروه در رأس یک هیأت «بلندپایه» به پاکستان رفته است. به نقل از آقای نعیم، این سفر به دعوت رسمی پاکستان انجام شده و ملابرادر و همراهانش در این سفر با عمران‌خان، نخست‌وزیر و شاه‌محمود قریشی، وزیر خارجۀ پاکستان ملاقات خواهد کرد.
هدف این سفر را طالبان، گفت‌وگو در مورد مشکلات مهاجران افغانستان، رفت‌وآمد شهروندان افغانستان به پاکستان و مشکلات بازرگانی عنوان کرده‌اند. اما سخنگوی دفتر سیاسی طالبان توضیح نداده است که در ترکیب هیأت چه کسانی از اعضای هیأت مذاکرتی طالبان حضور دارند و چند روز در پاکستان خواهند ماند.
محمدصادق خان، نمایندۀ ویژۀ نخست‌وزیر پاکستان در امور افغانستان نیز رسیدن هیأت طالبان به پاکستان را تأیید کرده است. به نوشتۀ صادق خان در توییتر، این سفر بخشی از سیاست پاکستان برای برقراری ارتباط با طرف‌های مهم افغانستان است و پاکستان از راه تفاهم سیاسی «همه‌شمول و همه‌جانبۀ صلح» که منجر به ثبات پایدار در افغانستان و منطقه شود، پشتی‌بانی خواهد کرد.
طالبان در پاکستان چه کار دارند؟
سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر تاکنون به درخواست ما برای ارائۀ توضیح بیشتر در مورد سفر هیأت این گروه به پاکستان، پاسخ نداده است. اکبرآغا جان، از افراد نزدیک به گروه طالبان می‌گوید که هیأت طالبان فزون بر دیدارها و ملاقات‌های رسمی با افرادشان که در پاکستان ساکن هستند، دیدار دارند. به گفتۀ او، هیأت طالبان در قطر، فهرست پیشنهادی جانب حکومت افغانستان در آجندای مذاکراتی را با حلقۀ تصمیم‌گیرندۀ خود در پاکستان شریک خواهد ساخت و در این مورد مشورت صورت می‌گیرد.
اما طارق فرهادی، مشاور پیشین محمداشرف غنی در مورد این سفر نگاه دیگری دارد. به باور فرهادی این سفر نشان می‌دهد که ابتکار عمل در پروندۀ صلح افغانستان به دست پاکستان افتاده است. به گفتۀ او، پاکستان زمانی که اراده کند می‌تواند هر یک از طرف‌های افغانستان شامل حکومت افغانستان، بازیگران سیاسی و طالبان را به اسلام‌آباد فرا بخواند و از این طریق به آمریکا، اروپا، چین و کشورهای منطقه تفهیم کند که در قضیۀ افغانستان تسلط دارد و این پیام به حکومت آیندۀ جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا هم مخابره می‌شود.
طارق فرهادی می‌گوید که پاکستان مشتاق تقسیم قدرت در افغانستان است و رغبتی به «جمهوری اسلامی افغانستان» ندارد. این آگاه سیاسی می‌افزاید که جزئیات ناچیزی از سفر طالبان منتشر خواهد شد و مابقی اطلاعات سرنوشت‌ساز این سفر مکتوم خواهد ماند.
وزارت خارجۀ افغانستان با انتشار اعلامیه‌یی می‌گوید که از سفر هیأت دفتر سیاسی طالبان به پاکستان آگاه است. به نقل از اعلامیه، این سفر در نتیجۀ سفر عمران‌خان، نخست‌وزیر پاکستان به افغانستان، به هدف تقویت روند صلح انجام شده است. وزارت خارجه افزوده است که حکومت افغانستان «توقعات برحق دولت و ملت افغانستان» را با پاکستان شریک ساخته و بر «کاهش فوری خشونت‌ها و تأمین آتش‌بس برای رسیدن به صلح پایدار از طریق مذاکرات سازنده، تأکید می‌کند.» بر پایه این اعلامیه، کابل امیدوار است که سفر هیأت طالبان به اسلام‌آباد برای تحقق اهداف مورد نظر سودمند واقع شود.
بازگشت به کابل در سایۀ اختلافات
هیأت مذاکراتی صلح افغانستان، پس از بازگشت به کابل و چند ساعت استراحت پیش از ظهر امروز با عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه دیدار کرد. فریدون خوزون، سخنگوی شورای عالی مصالحه می‌گوید که هیأت مذاکراتی تحولات اخیر در دوحه را با آقای عبدالله شریک ساخته است. آقای خوزون افزود که هیأت در کابل برای مذاکرات دور دوم آماده‌گی می‌گیرد.
پس از توافق روی کارشیوۀ مذاکراتی، طرف‌های مذاکراتی هر کدام ۱۷ مورد و در مجموع ۳۴ مورد را در فهرست ابتدایی آجندا جای‌گزین کرده‌اند. آتش‌بس، حاکمیت ملی، تمثیل قانونی جمهوری اسلامی افغانستان، قطع مداخلات خارجی، آزادی مطبوعات و نقشۀ راه سیاسی از مهمترین موارد پیشنهادی هیأت جانب حکومت افغانستان در آجنداست. در مقابل، طالبان نظام اسلامی، نوعیت نظام آیندۀ اسلامی، زعامت، شورای اسلامی، بخش نظامی و امنیتی و قانون اساسی از پیشنهادهای مهم طالبان است.
هیأت حکومت افغانستان در زمانی به کابل رسیده که بار دیگر اختلاف میان ارگ و سپیدار آغاز شده است. پس از آن که هیأت‌های مذاکراتی پیشنهادهای‌شان را در اختیار هم قرار دادند، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان در توییتی نوشت که مذاکرات آینده باید در داخل افغانستان انجام شود. به نقل از توییت آقای محب، حکومت افغانستان در مورد محل مشخص در افغانستان ملاحظه ندارد و هر جایی را که طالبان به عنوان محل مذاکراتی توافق کنند، مورد پذیرش حکومت افغانستان نیز خواهد بود. این نکته را بعداً محمداشرف غنی، رئیس جمهور کشور نیز اذعان کرد.
اما یک منبع از سپیدار می‌گوید که عبدالله عبدالله، از اظهارات مشابه در روند صلح ناراحت بوده و اعتراض خود را با ارگ شریک ساخته است. به نقل از منبع، آقای عبدالله امیدوار بود که با تشکیل شورای عالی مصالحه، مداخلۀ ارگ در امور صلح کاهش یاید، اما به نظر می‌رسد که چنین نشده است. به تازه‌گی آقای عبدالله گفته است که در مورد محل مذاکرات بحث‌هایی صورت خواهد گرفت و این بحث‌ها نباید باعث توقف روند مذاکرات شود. رئیس شورای عالی مصالحه می‌گوید که تعیین محل مذاکرات وابسته به توافق دو طرف گفت‌وگوکننده است. او می‌افزاید که گفت‌وگوها باید در زمان تعیین‌شده، دو باره از سر گرفته شود.
پیش از این زلمی خلیل‌زاد، نمایندۀ ویژۀ آمریکا نیز تأکید کرده بود که مذاکرات نباید به تأخیر مواجه شود. ارگ ریاست‌جمهوری تاکنون در این مورد اظهار نظری نکرده است.
