۱ می برابر است با روز جهانی کارگر. هم‌زمان با این روز، شماری از کارگران روزمزد در شهر کابل، از ثابت‌نبودن حقوق کارگری و رعایت‌نشدن آن شاکی اند.
شماری از کارگران روزمزد در شهر کابل، میگویند که با کاهش چشم‌گیر فرصت‌های کاری پس از تحولات سیاسی در کشور، ناچار به تحمل هر گونه بیعدالتی و بدرفتاری در هنگام کار شده اند.
نادر و جاوید، دو تن از کارگران روزمزد در کابل، میگویند که بیشتر وقت‌ها در ساحه‌ی کاری به آن‌ها غذا نمی‌دهند و در بدل نُه ساعت کار در یک روز، ۱۵۰ تا ۲۰۰ افغانی مزد می‌گیرند.
نادر، میگوید: «در هفته‌ی یک روز به مزد بسیار کم، ۲۰۰ افغانی، کار پیدا می‌شود. هیچ جای زندگی را این مزد نمی‌گیرد؛ کار نیست؛ خانه می‌رویم؛ میگویند خسته نباشی، خجالت می‌شویم. اگر کار باشد، چرا به دیگر کشورها برویم؟»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
جاوید، نیز میگوید: «در هر هفته دو یا سه بار کار می‌روم، از دکان‌دار مجبور قرض کنیم. ۲۰۰ تا ۳۰۰ افغانی می‌دهد و تا ۵:۰۰ عصر سر ما کار می‌کند. بل برق ما را دو سال است که تحویل نکرده‌ام؛ برق ما را قطع کردند. مریض می‌شویم و عاجل دوا نیاز می‌شود، پول نیست.»
سلیمان، کارگری دیگر که از رعایت‌نشدن نکات ایمنی کارگران در ساحه‌ی کاری و نبود بیمه‌ی صحی شکایت دارد، میگوید که پدرش در هنگام کار از بالای خوازه افتاده است و او را با قرض‌گرفتن پول از دیگران، درمان کرده اند.
سلیمان، می‌افزاید: «دو ماه پیش پدرم در هنگام رنگ‌مالی از سر خوازه افتاد؛ دستانش شکست؛ صاحب کار هم‌راهش کمک نکرد. برای درمانش قرض کردیم؛ فعلاً ۴۰ هزار افغانی قرض‌دار هستیم.»
در نزدیک به سه سال پسین با تغییر نظام سیاسی و مشکلات اقتصادی در کشور، بیشتر پروژه‌های ساخت‌وساز داخلی و بیرونی متوقف شده است و از همین رو، بیشتر کارگران بی‌کار شده اند یا دست‌مزد شان کاهش یافته است.
از سویی هم، لیاقت عادل، رییس اتحادیه‌ی کارگران افغانستان، از افزایش مشکلات فراراه کارگران به دلیل کاهش فرصت‌های کاری در کشور گلایه دارد. او میگوید که سازمان جهانی کار نیز در این مقطع زمانی به کارگران افغانستان پشت کرده است.
او می‌افزاید: «تحولات ضربه‌ی بزرگی به طبقه‌ی کارگر زده است. مزد کافی و سرمایه‌گذاری‌های اساسی در کشور نیست. طبقه‌ی کارگر با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود؛ حتا به مهاجرت وادار می‌شوند و این‌ها کودکان شان را نیز به کار وادار می‌کنند.»
در همین حال، کارشناسان پالیسی عامه، بر ساخت قانون معین برای حقوق کارگران از جمله تعیین میزان دست‌مزد نظر به ساعت‌های کاری، نوعیت کار و مهارت آنان تأکید دارند.
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
نیازمحمد همدرد، کارشناس پالیسی عامه، به سلام‌وطندار میگوید: «دولت باید پالیسی واضح در باره‌ی کار کارگران داشته باشد؛ مطابق نرخ‌های بازار و نظر به مهارت و زمان کاری شان، باید به آن‌ها معاش داده شود. دولت مجبور است که فرصت‌های کاری را به آن‌ها فراهم کند به خصوص در سکتورهای زراعت و صنعت باید فابریکه‌ها ساخته شود و بیشتر سرمایه‌گذاری کنند تا به این‌ها کار پیدا شود.»
مسئولان در وزارت کار و امور اجتماعی حکومت سرپرست اما اطمینان می‌دهند که این وزارت هم‌چنان با استفاده از امکانات موجود در کشور، در تلاش ایجاد فرصت‌های کاری و رعایت حقوق کارگران است.
سمیع‌الله ابراهیمی، سخن‌گوی این وزارت، میگوید: «ما قواعد و کارشیوه‌های مربوط به کار را برای کارگران تهیه و برای اجرای آن برنامه‌ریزی و اقدام نیز کردیم؛ به عنوان مثال می‌توان به بررسی قانون کار اشاره کرد. هم‌چنان ما تمام تلاش‌های لازم را برای فراهم‌کردن محیط کاری امن و راحت به آنان انجام می‌دهیم.»
گفتنی است که بر بنیاد گزارش‌ها، بیش‌ترین جمعیت افغانستان را طبقه‌ی کارگر تشکیل می‌دهد و از این رو، نبود زمینه‌های کاری در کشور سبب شده است که سالانه هزاران کارگر افغان به کشورهای مختلف به ویژه کشورهای همسایه مهاجرت کنند.
