دورۀ نوجوانی از پر چالشترین دورهها برای افراد است، اما این دوره برای دختران حساستر و چالش برانگیزتر است؛ زیرا آسیبپذیری دختران نسبت به پسران بیشتر است.
با وجود آنکه دختران در سنین نوجوانی بیشترین نیاز را به خانواده و جامعه دارند، اما همیشه با بیمهری و کمتوجهی روبهرو میشوند. از سوی دیگر، تبعیض جنسیتی و فرق نهادن بین فرزند پسر و دختر سبب شده است که دختران در نوجوانی کمتر دیده و شنیده شوند.
با توجه به موارد بالا، سازمان ملل متحد یازدهم اکتوبر را روز جهانی دختر نامگذاری کرده است. این روز از سوی سازمان ملل متحد به هدف مبارزه با تبعیض جنسیتی علیه دختران زیر ۱۸ سال، روز جهانی دختر نامگذاری شده است.
این سازمان خواهان آن است که کشورهای عضو این سازمان اقدامات بیشتری را برای آگاهی دختران زیر ۱۸ سال در زمینۀ نابرابریهای جنسیتی انجام دهند و فرصتهای بیشتری در اختیار آنها بگذارند.
بیشتر دختران نوجوان در مورد تغییرات فزیولوژیک در بدنشان چیزی نمیدانند و مواجهه با این تغییرات برایشان دردناک و ترسناک است. اما چرا یک تغییر طبیعی مانند عادت ماهوار برای دختران اینقدر وحشتناک است؟
راضیه دانش، کارشناس مسایل اجتماعی میگوید، برای مبارزه با چالشهای دوران نوجوانی، باید خط ارتباطی میان نوجوان و خانواده و جامعه حفظ شود.
به باور او، نوجوان را نمیتوان در جمع کودکان قرار داد و نه در میان بزرگان. از اینرو، بزرگان بر اساس تجربههایشان نوجوانان را درست ترتبیت کنند.
خانم دانش میگوید، خانوادهها مسئولیت دارند تا در ایام نوجوانی دخترانشان، امکانات لازم را برای آنان فراهم سازند، زیرا شخصیت فردی در این ردۀ سنی شکل میگیرد و ممکن است دختران زیادی در این دوره خودشان را گم کنند.
به باور او، برنامههای آموزشی مناسب که دختران را از تغییرات رفتاری و فزیولوژیکشان، بهویژه عادت ماهوار آگاه بسازد، مهم است. او میگوید، عدم آگاهی از این موضوعات، دختران را عقدهیی به بار میآورد.
عادت ماهوار یکی از بزرگترین تغییری است که دختران در سن نوجوانی با آن مواجه میشوند. این موضوع در سالهای اخیر توجه وزارت معارف و نهادهایی که در راستای حقوق کودکان و زنان کار میکنند را به خود جلب کرده است.
در سال ۱۳۹۷، وزارت معارف در همکاری با ادارۀ یونیسف جزوهیی را زیر نام «رهنمود صحی قاعدهگی دختران» نشر کرد که به عنوان مضمون کمکدرسی در مکتبهای دختران آموزش داده میشود.
نوریه نزهت، سخنگوی وزارت معارف میگوید، در جزوۀ رهنمود صحی قاعدهگی دختران، در مورد تغییرات فزیکی و آمادهگی برای دورۀ پریود بحث شده است و به عنوان یک مضمون جداگانه در مکتبهای دخترانه تدریس میشود.
به گفتۀ سخنگوی وزارت معارف، در مضمون بیولوژی صنفهای یازدهم و دوازدهم نیز موضوعات معلوماتی در مورد تغییرات فزیولوژیکی دوران نوجوانی آورده شده است.
از روز جهانی دختر در افغانستان در حالی بزرگداشت به عمل میآید که هنوز هم دختران زیادی از دوران قاعدهگی و رسیدن به بلوغ جسمی چیزی نمیدانند. هنوز هم دختران خرید و فروش میشوند و به نکاح مردان بزرگتر از خودشان در آورده میشوند. هنوز هم دختران به سکوت واداشته میشوند و کمتر از پسران شنیده میشوند.