همزمان با ۲۸ سپتمبر، روز جهانی دسترسی به اطلاعات، شماری از خبرنگاران و مسئولان رسانهای از محدودیتها و نبود دسترسی به موقع به اطلاعات انتقاد میکنند. آنها میگویند که برخی نهادهای دولتی اطلاعات را در زمان مناسب در اختیار رسانهها قرار نمیدهند و برخی دیگر نیز، تنها بخشی از اطلاعات یا موردهای محدود و ناکافی را شریک میکنند.
فخرالدین قاریزاده، خبرنگار رادیو «کلید» در کابل، میگوید که دسترسی به اطلاعات دشوار شده و این وضعیت بر کار اطلاعرسانی تاثیر منفی گذاشته است. «خبرنگاران در مرکز، دسترسی نسبی به اطلاعات دارند؛ اما هنوز هم مسئولان دولتی اطلاعات به موقع در اختیار ما نمیگذارند. این وضعیت باعث میشود نتوانیم گزارشها را در وقت مناسب تهیه و به مخاطبان برسانیم.»
بشیر سلطانی، خبرنگار تلویزیون «طلوع نیوز» نیز، میگوید که سخنگویان و مسئولان تنها اطلاعاتی را در اختیار روزنامهنگاران میگذارد که خود شان میخواهند، عمومی شود. «اگر به صورت درصدی حساب کنیم، با درصد بسیار کمی به اطلاعات دسترسی داریم. سخنگویان و مسئولان، تنها اطلاعاتی را در اختیار رسانهها میگذارند که خودشان میخواهند، عمومی شود.»
مسئولان شماری از رسانهها دسترسی به اطلاعات را از حقهای اساسی شهروندان میدانند و از حکومت میخواهند با شریکسازی به موقع اطلاعات، در روند اطلاعرسانی به شهروندان با آنها همکاری کنند.
عمران دانش، مسئول واحد سیاسی در «طلوع نیوز»، در این باره میگوید: «دسترسی به اطلاعات حق اساسی مردم است. مسئولان حکومتی مکلف اند معلومات موثق را در وقت مناسب با رسانهها شریک کنند. متأسفانه، برخی ادارهها این کار را انجام نمیدهند و ما از حکومت میخواهیم اطلاعات دقیق و به موقع را در اختیار رسانهها قرار دهد.»
در همین حال، خبیب غفران، سخنگوی وزارت اطلاعاتوفرهنگ امارت اسلامی، میگوید که این وزارت متعهد به فراهمسازی زمینهی دسترسی رسانهها به اطلاعات شفاف است و در این زمینه برنامههای مشخصی روی دست دارد. «وزارت اطلاعاتوفرهنگ به دسترسی رسانهها به اطلاعات متعهد است و در این اواخر برای بهبود این روند اقدامهای تازهای را روی دست گرفتهایم. در چارچوب پالیسی نشراتی امارت اسلامی، رسانههای کشور در بخشهای لازم حمایت خواهند شد.»
با این وجود، مسئولان نهاد ژورنالیستان آزاد افغانستان میگویند که هنوز اقدامهای انجامشده برای دسترسی به اطلاعات کافی نیست. حجتالله مجددی، مسئول این نهاد، میگوید: «دسترسی آزاد به اطلاعات ستون اصلی جامعهی آگاه و پویاست. وزارت اطلاعاتوفرهنگ در این زمینه فعالیتهایی داشته؛ اما با توجه به شکایت خبرنگاران، این اقدامها هنوز کافی و مؤثر نیست. ما تلاش داریم نهادهای دولتی را متقاعد کنیم که اطلاعات را به موقع با رسانهها شریک سازند.»
خبرنگاران و مسئولان رسانهها در حالی از محدودیت دسترسی به اطلاعات شکایت دارند که از زمان بازگشت امارت اسلامی به قدرت، بر بنیاد گفتههای خبرنگاران، وزارتهای تحصیلات عالی، مالیه، معارف، وزارت امور خارجه و وزارت دفاع ملی با رسانهها همکاری ندارند.
