بیکاری، تنگدستی، ناامنی و نبود زمینۀ تحصیل بهتر در افغانستان همواره سبب شده است تا شمار زیادی از خانوادهها و جوانان راه رفتن به بیرون از کشور و مهاجرت نامنظم را پیش گیرند.
علی بیگزاد، نوجوان ۱۵ ساله پس از گذشتن از راههای پُر خموپیچ و با دشواریهای زیاد به ایران میرود و سه سال را در آن کشور سپری میکند.
او میگوید، در مدت سه سال اقامتش در ایران زیاد تحقیر میشد و آنگونه که فکر میکرد، ایران جایی خوبی برای زندهگیکردن نیست.
نداشتن کارت اقامت و آزارواذیت از سوی شهروندان ایران سبب شد که علی پس از سه سال اقامت در ایران، تصمیم رفتن به کشورهای اروپایی را بگیرد.
علی، با مشکلات زیاد ۵۰۰ هزار افغانی را آماده کرده و به قاچاقبر داده تا با این پول او را به سویدن برساند.
سفرش از مرز ایران-ترکیه آغاز میشود، راهیکه رویدادهای دردآوری به او به همراه داشته است.
به دلیل زیاد بودن مهاجران علی و همراهانش در موترهای جداگانه سوار میشوند. موتریکه در آن حمید، دوست و همسفر علی سوار بود، در راه ترکیه تصادم میکند و او دوستش را از دست میدهد.
علی بعدها خبر میشود که قاچاقبران اعضای بدن حمید را بیرون کشیده و جسدش را به خانوادهاش در افغانستان تحویل دادهاند. او این رویداد را تکاندهندهترین و بدترین اتفاق زندهگیاش عنوان میکند.
این نوجوان، پس از پشت سر گذاشتن سختیهای زیاد با دوستان و همسفرانش به سویدن میرسند، جاییکه آرزوی رسیدنش را داشت.
برادرش که در سویدن زندهگی میکند به استقبالش میآید و او را به خانۀ خود میبرد. علی پنجسال است که در خانۀ برادر خود زندهگی میکند و در این مدت چندین بار درخواست پناهندهگیاش رد شده است.
او هنوز کارت شهروندی سویدن را نگرفته است و انتظار معلومشدن سرنوشتش را میکشد.
علی یکبار به دلیل نداشتن کارت شهروندی از سوی پولیس سویدن بازداشت شده است.
سیدعبدالباسط انصاری، سخنگوی وزارت مهاجران و بازگشتکنندهگان به سلاموطندار میگوید، این وزارت تلاش دارد از مهاجرت نامنظم شهروندان جلوگیری کند. به گفتۀ او، زیرا مهاجرت نامنظم بحرانآفرین است.
آقای انصاری میگوید، همواره تأکید حکومت به ویژه وزارت مهاجران به شهروندان کشور این است که به هیچصورت راه مهاجرت نامنظم را در پیش نگیرند.
فریحه جبارخیل، مشاور مرکز معلومات مهاجرت به سلاموطندار میگوید، در افغانستان زمینۀ داشتن خانه، یادگرفتن زبان و امکان کسبوکار به شهروندان وجود دارد که در دیگر کشورها این زمینهها به آسانی برای آنان فراهم نمیشود.
به گفتۀ بانو جبارخیل، آن شهروندانیکه کشور را به قصد دستیافتن به زندهگی رویایی ترک میکنند، با مشکلات فراوان زبانی و فرهنگی و حتی اخراج اجباری روبهرو میشوند.
مسئولان وزارت مهاجران و بازگشتکنندهگان میگویند، در حال حاضر ششونیم میلیون مهاجر افغانستان در سراسر جهان به ویژه در ایران و پاکستان زندهگی میکنند.
به گفتۀ آنان از این رقم، حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مهاجر افغانستان در ایران، ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن در پاکستان و متباقی در دیگر کشورها به سر میبرند.
به مهاجرت نامنظم نه بگویید!