یافته‌های سلام‌وطندار از گفت‌وگو با ۲۰ زن که ۱۰ تن آن‌ها استقلال مالی دارند و ۱۰ تن دیگر استقلال مالی ندارند و بی‌کار اند، نشان می‌دهد زنانی که استقلال مالی دارند، در تصمیم‌گیری‌های شان آزادی بیش‌تری دارند و از سلامت روان بیشتر برخوردار اند.
در این گزارش با ۱۴ مرد هم گفت‌وگو شده است که آنان نقش زنان را در اقتصاد خانواده‌ها مهم دانسته و طرف‌دار کار و فعالیت زنان در اجتماع اند. بر اساس یافته‌های این گزارش، همه‌ی زنان اشتراک‌کننده علاقه‌مندی به سهم‌گیری در اقتصاد خانواده‌های شان دارند. ۱۰ زن که استقلال مالی دارند و شاغل اند، به تناسب زنانی که استقلال مالی ندارند و بی‌کار اند، نقش کلیدی در تصمیم‌گیری خانواده‌های خود، سهم‌گیری در اقتصاد خانواده‌های خود و مدیریت خانواده‌های شان دارند.
رویدا، باشنده‌ی بلخ که در یکی از رسانه‌ها سرگرم کار است و استقلال مالی دارد، می‌گوید که زنان شاغل می‌توانند در اقتصاد خانواده‌های شان نقش بارز داشته باشند. «در افغانستان می‌فهمیم که خانواده‌ها اکثریت شان پرجمعیت هستند و نام خدا تعداد نفوس در یک خانواده زیاد است و خصوصاً در شرایط فعلی افغانستان که اکثریت خانواده‌ها وضعیت اقتصادی شان پایین است. به این دلیل، مسئولیت تأمین نیازهای مالی یک خانواده که پرجمعیت است، اگر برعهده‌ی یک فرد که مرد خانواده است باشد، واقعاً دشوار است؛ به همین دلیل، زنان هم می‌توانند با کارکردن در کنار مردان خانواده، در تأمین نیازهای مالی خانواده و در اقتصاد خانواده نقش مهم و اساسی داشته باشند.»
همین گونه، مرمر، باشنده‌ی بدخشان که در اقتصاد خانواده‌اش سهیم است، می‌گوید که استقلال مالی سبب می‌شود تا زنان مدیریت خوب مالی در خانه داشته باشند و نیازهای اساسی خانواده‌های شان را نیز فراهم کنند. «وقتی که یک زن مستقل باشد، بسیار زیاد هم در زندگی خودش و هم خانواده، سهولت‌های بیشتر را به بار می‌آورد. زنی که وظیفه داشته باشد، معاش داشته باشد، می‌تواند نیازهای خود را برآورده کند؛ می‌تواند لباس بخرد؛ می‌تواند لوازمی که در خانه ضرورت است را بخرد. یا این که به اطفالش، به پدرومادرش یا به خواهران و برادرانش می‌تواند همان آرزوهایی که آن‌ها دارند را برآورده کند.»
بر اساس یافته‌های این گزارش، ۱۰ زن که استقلال مالی ندارند و با سلام‌وطندار گفت‌وگو کرده اند، حس کم‌ارزشی، وابسته‌بودن به دیگران و حالت روحی و روانی نامناسب را تجربه می‌کنند. آن‌ها، می‌گویند که نداشتن استقلال مالی سبب کاهش اعتمادبه‌نفس آنان شده است.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
نازنین، باشنده‌ی تخار که در گذشته کار می‌کرد و استقلال مالی داشت؛ اما اکنون بی‌کار است و استقلال مالی ندارد، می‌گوید که نداشتن استقلال مالی سبب شده است حس کم‌ارزشی کند و بار دوش خانواده‌اش باشد. «زن کار می‌کند؛ پول به دست می‌آورد؛ در اقتصاد خانواده سهم می‌گیرد؛ به همین دلیل، می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های مهم خانواده سهم داشته باشد و در هر مسئله‌ی دیگر نیز نظرش ارزش پیدا کند. وقتی که یک زن کار نمی‌کند؛ مانند بار دوش به خانواده است، به شوهر یا هر کسی که در فامیل است؛ چون وقتی از زن نه کاری به دست می‌آید و نه پولی، ارزش زن کم می‌شود.»
مریم، زنی که خانم خانه است و هیچ گاهی استقلال مالی نداشته است، می‌گوید که نداشتن استقلال مالی سبب شده است که همیشه وابسته به مردان خانواده باشد. او می‌افزاید: «شوهر که شوهر است، نزدش کم می‌آیی؛ اگر برادر باشد، پیش فامیلت کم می‌آیی. از جیب خودت باشد و خرج کنی، بهتر است. زنانی که استقلال مالی ندارند، این به آن‌ها مشکل است.»
حسنا، زنی که پیش از این کار می‌کرد و استقلال مالی داشت؛ اما اکنون بی‌کار و خانه‌نشین شده است، می‌گوید که آزادی، صلاحیت و جایگاهی که در گذشته داشت را اکنون ندارد و با افسردگی و ناخوشی‌های روانی روبه‌رو شده است. «اکنون چون بیشتر خانم‌ها بخش مالی شان ضعیف شده یا این که هیچ بخش مالی ندارند، به نظر من ارزش و اهمیت شان را اکنون در خانه از دست داده اند؛ چون هیچ حالت امیدوارکننده به زن‌ها وجود ندارد؛ روزبه‌روز قیودات بیشتر شده می‌رود.»
از سویی هم، ۱۴ مردی که در این گزارش گفت‌وگو کرده، نیز طرف‌دار کارکردن و استقلال مالی زنان اند. آن‌ها، می‌گویند که استقلال مالی زنان سبب می‌شود تا مردان خانواده نیز حس تنهایی برای تأمین نیازهای مالی خانواده‌های شان نداشته باشند و چالش‌های مالی خانواده‌ها نیز کاهش یابد.
نجیب‌الله، باشنده‌ی بلخ که شغل آزاد دارد، می‌گوید که کار و فعالیت زنان سبب می‌شود تا زنان نیازهای نخستین خود و خانواده‌های شان را فراهم کنند و نقش بارز در اقتصاد خانواده‌های شان داشته باشند.
او می‌گوید: «زنانی که کار می‌کنند، آن‌ها می‌توانند خودکفا باشند و نیازهای شان را رفع کنند و در اجتماع، از برخورد اجتماع، از اصول و عنعنه‌ی اجتماع و از رویکرد اجتماع، خوب‌تر آگاه هستند نسبت به زنانی که در خانه هستند و کار نمی‌کنند. دیگر این که زنانی که کار می‌کنند، آن‌ها توان‌مندی و توانایی فهم و درک خوب‌تر از اجتماع خود شان و از اجتماع خانواده و از داشته‌ها و اولویت‌های شان دارند.»
فریدون، باشنده‌ی کابل، نیز در این باره می‌گوید: «وقتی که یک زن از نگاه مالی مستقل باشد، می‌تواند در مصارف خانه سهیم باشد. زنانی که کار می‌کنند، می‌توانند در تمام تصمیم‌گیری‌های خانه سهم داشته باشند و زنانی که کار نمی‌کنند، خود را در تصمیم‌گیری‌های خانه سهیم نمی‌دانند.»
در همین حال، فعالان حقوق زن و کارشناسان اقتصادی، استقلال مالی زنان را برای رشد خانواده و جامعه مهم می‌دانند و می‌گویند که زنان مستقل، اعتمادبه‌نفس بیشتر، سلامت روان بهتر و توانایی مدیریت بهتر خود و خانواده‌های شان را در هر شرایط دارند.
مسعوده کریم، فعال حقوق زن، می‌گوید: «این زن‌ها معمولاً هزینه‌های زندگی شان را خود شان پرداخت می‌کنند و خود شان مدیریت و کنترل خرج و هزینه‌های زندگی شان را دارند. این‌ها، کسانی هستند که به راحتی می‌توانند نظر خود را بیان و نیازهای شان را به طرف مقابل شان بیان کنند و هم‌چنان اگر در مسئله‌ای مخالف هستند، می‌توانند مخالفت شان را بیان کنند. در واقع، زنان مستقل مثل یک قایق نجات هستند که در صورت ضرورت به خود شان، به خانواده و به همسر شان می‌توانند کمک کنند.»
حنیف فرزان، مسئول یکی از مؤسسه‌هایی که برای پشتیبانی از زنان کارآفرین و فعالیت‌های کارآفرینی برای جوانان در افغانستان کار می‌کند، نیز می‌گوید: «از طرفی دیگر، باعث احساس امنیت و دریافت و شناسایی فرصت‌ها برای فعالیت‌های بیشتر می‌شود و هم‌چنان از طرفی دیگر، زمینه‌ساز رشد و پیش‌رفت زنان در سطوح مختلف مدیریتی و اجتماعی می‌شود. هم‌چنان، استقلال مالی زمینهی توان‌مندی رقابت‌های سالم، مشارکت اجتماعی و بلندبردن ظرفیت زنان را به هم‌راه دارد.»
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
با این حال، شاکر صدیقی، روان‌شناس، می‌گوید که داشتن کار و استقلال مالی تأثیرات مثبت بر وضعیت روحی و روانی زنان دارد. او می‌افزاید زنانی که شاغل و مستقل اند، احساس توان‌مندی و کنترل بیشتر بر زندگی شان را دارند که این موضوع به افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود سلامت روان آنان می‌افزاید.
او می‌افزاید: «استقلال مالی به زنان اجازه می‌دهد که در تصمیم‌گیری‌های زندگی نقش فعال‌تری ایجاد یا نقش فعال‌تری ایفا بکنند و حس ارزش‌مندی بیش‌تری داشته باشند. هم‌چنان، اشتغال به زنان فرصت می‌دهد تا در جامعه مشارکت و روابط حرفه‌ای و اجتماعی بیش‌تری برقرار کنند که این امر نیز موجب تقویت روحیه و رشد فردی آن‌ها می‌شود.»
با این همه، عبدالرحمان حبیب، سخن‌گوی وزارت اقتصاد حکومت سرپرست، می‌گوید که زمینهی فعالیت به زنان در بخش‌های مختلف فراهم است و این وزارت برای حل چالش‌های اقتصادی زنان برنامه‌هایی را نیز روی دست دارد.
او می‌افزاید: «خواهران می‌توانند مشکلات اقتصادی خود را از طریق کارهای اقتصادی و فعالیت‌های تجارتی انجام دهند و قرضه بگیرند و کارهای کوچک را آغاز کنند و در بخش‌های صحت، تعلیم و تربیه و تجارت‌های کوچک، پلان‌هایی را زیر دست داریم که به خانم‌ها زمینهی کار را فراهم می‌کنیم و آن‌ها می‌توانند مشکلات اقتصادی خود را حل کنند.»
این گزارش در حالی از دشواری‌های زندگی زنانی که استقلال مالی ندارند، روایت می‌کند که با شماری از فرمان‌های محدودکننده از سوی حکومت بر زنان، رقم قابل توجهی از زنان شاغل، بی‌کار شده اند. یافته‌های برخی از گزارش‌ها، نشان می‌دهد که وضعیت ناگوار اقتصادی این زنان نه تنها بر زندگی خود شان؛ بل بر زندگی فرزندان و خانواده‌های شان نیز تأثیر منفی گذاشته است.
