«تخم مرغ بگیرین؛ تخم جوشانده بگیرین؛ دانه ده روپه، دانه ده روپه.» این فریادها که همه‌روزه در خیابان‌های شهر میمنه می‌پیچد، از کودکی است که ناداری، ناچارش کرده با این که سن کمی دارد، باید بار گران ناندرآوردن برای خانواده‌اش را به دوش بکشد. این کودک که ضیاءالله نام دارد، می‌گوید که سفره‌ی خالی در خانه، او را مجبور کرده که فکر رفتن به مکتب را از سرش بیرون کند و همه‌ی روز را در خیابان‌های شهر خاک بخورد، تا شب با چند قرص نان به خانه برگردد. «پدرم هم غریب‌کاری می‌کنه و خودم هم مکتب رَ ترک کدیم؛ دَ بازار تخم‌فروشی می‌کنم و چند روپه پیدا کده، د خانه نان می‌برم.»
خشک‌سالی‌های پی‌هم در سه سال گذشته در شماری از ولایت‌های افغانستان، افزایش نرخ بی‌کاری و ناداری که به دنبال فروپاشی جمهوری دامن‌گیر مردم شده، ناندرآوردن را به باری سنگین برای خانواده‌ها بدل کرده که در شماری از خانواده‌ها، پدران این بار را با کودکان شان قسمت می‌کنند؛ چیزی که رشد چشم‌گیر کار کودک را در پی داشته و دارد.
سلام‌وطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید
ناداری بی‌پایانی که در شماری از خانواده‌ها در فاریاب رخنه کرده، باعث شده کودکان زیادی در این ولایت، از آموزش‌وپرورش باز بمانند و برای دوام زندگی، به کارگری در خیابان‌ها و کارخانه‌ها رو بیاورند.
ولید، کودک کار دیگری در شهر میمنه –مرکز فاریاب- که این روزها بیشتر از در صنف درسی‌اش، در خیابان‌ها حضور یافته و کفش‌های مردم را واکس می‌زند، می‌گوید که به دلیل ناداری در خانه، مادرش او را ناچار کرده که جای مکتب به سر کار برود. «رنگ‌مال استم؛ روزانه ۸۰ تا ۱۵۰ افغانی پیدا می‌کنم؛ چون وضعیت اقتصادی ما خراب است، مادرم میگه: مکتب نرو و کار بکن.»
با این حال، شوقی که ولید برای آموختن دارد، باعث می‌شود که در هر فرصتی به صنف درسی‌اش نیز، سری بزند. «اگه وقت پیدا کنم، هفته‌ی یک یا دو روز، د مکتب هم میرم.»
با این که کودکان به جهان کارگری مربوط نیستند و می‌بایست، همه‌ی وقت شان را با آموزش و سرگرمی‌های سالم سپری کنند، اما ناتوانی خانواده‌ها در تأمین نیازهای روزمره‌ی شان و سستی اخلاقی پدران خانواده و بی‌سرپرست‌بودن شماری از خانواده‌ها، به همین سادگی کودکان زیادی را از پای صنف درسی به خیابان‌ها و کارخانه‌هایی با کار شاق کشانده است که شمار این کودکان در یک سال گذشته در فاریاب نیز، افزایش یافته است.
سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
عبدالوکیل فاریابی، رییس کار و امور اجتماعی فاریاب، با تأیید افزایش شمار کودکان کار در این ولایت، می‌گوید: «این کودکان، از سوی خانواده‌های شان به کارهای شاقه سوق داده می‌شوند.»
به گفته‌ی فاریابی، این ریاست با همکاری دفترهای مددرسان در فاریاب، ۱۶ هزار و ۷۰۹ کودک مصروف به کار شاق را در این ولایت ثبت کرده و به زودی به آن‌ها رسیدگی خواهد شد.
با این که آمار دقیقی از شمار کودکان کار در افغانستان در دست نیست؛ اما، صدها هزار کودک در این کشور، روز شان را با کارهای شاق و نیمه‌شاق به شب می‌رسانند؛ کودکانی که ناچار شده اند، کودکی شان فراموش کرده و بار تأمین نیازهای خانواده را بر دوش بکشند.
