سلام‌وطندار برای بررسی نگرش جوانان در باره‌ی چندهمسری نظرسنجی‌ای را در ۲۸ ولایت انجام داده که نتیجه‌ی آن نشان می‌دهد از هر ۱۰ جوان اشتراک‌کننده، هشت تن چندهمسری را نمی‌پذیرند. بیش‌ترین اشتراک‌کنندگان این نظرسنجی باشندگان کاپیسا و کم‌ترین آن باشندگان نورستان بوده اند.
یافته‌های این نظرسنجی نشان می‌دهد که از مجموع جوانان اشتراک‌کننده ۸۱.۳ درصد چندهمسری را نمی‌پذیرند و جوانان در شهرها در مقایسه با روستاها مخالف چندهمسری اند؛ طوری که ۸۷.۹ درصد از شهرنشینان و ۶۴ درصد از روستانشینان چندهمسری را نمی‌پذیرند.
این نظرسنجی با مشارکت ۸۰۰ تن شامل ۴۰۰ مرد و ۴۰۰ زن انجام و از آن‌ها در باره‌ی نگرش شان در باره‌ی چندهمسری پرسیده شده است. نتیجه‌ی این نظرسنجی نشان می‌دهد زنان بیشتر از مردان چندهمسری شوهران شان را نمی‌پذیرند؛ چنان که ۸۶ درصد زنان و ۷۶.۷ درصد مردان با چندهمسری مخالف اند. آن‌ها، ناتوانی در اجرای عدالت و تمایل‌نداشتن به چندهمسری را از دلیل‌های اصلی نپذیرفتن آن می‌دانند.
این نظرسنجی نتایج متنوعی در باره‌ی تأثیر عامل‌های مذهبی، مالی و اجتماعی بر نگرش جوانان نسبت به چندهمسری ارائه کرده است.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
شرکت‌کنندگان این نظرسنجی، در رده‌های سنی ۱۵ تا ۳۵ سال قرار دارند که بیشتر به عنوان نسل زید (Generation Z) شناخته می‌شود. این نسل، متولدان اواسط دهه‌ی ۱۹۹۰ تا اوایل دهه‌ی ۲۰۱۰ به دلیل آگاهی بیشتر از مسائل اجتماعی، حقوق بشری، برابری جنسیتی، تمایل به استقلال و روابط برابر، معمولاً چندهمسری را نمی‌پذیرند. آن‌ها، این فرهنگ را نابرابر و ناسازگار با ارزش‌های مدرن خود می‌دانند و به دلیل نگرانی‌های اقتصادی و تعهد به زندگی مشترک علاقه‌ای به چندهمسری ندارند.
اقبال، باشنده‌ی کاپیسا، می‌گوید که به دلیل پابندی به همسرش چندهمسری را نمی‌پذیرد. او می‌افزاید: «دلیلش بدبختی فرزندانم، جنگ میان خانواده‌ها است؛ شاید محبتی را که به همسر اول خود داشتم به خانم دوم نداشته باشم.»
محمد‌آصف، دیگر باشنده‌ی کاپیسا نیز، می‌گوید: «دو باره ازدواج نمی‌کنم؛ اگر بتوانم سهولت‌های زندگی را به زن و فرزندانم فراهم کنم، همین کافی است.»
از میان زنانی که مخالف چندهمسری اند ۳۵.۴ درصد آنان به این باور اند که مردان نمی‌توانند نیازهای مادی و معنوی همسران شان را تأمین کنند. ۲۷.۳ درصد آنان از تجربه‌های تلخ دیگران عبرت گرفته اند و ۳۰ درصد می‌خواهند تنها زن زندگی همسران شان باشند.
فیروزه‌ی ۳۰ ساله، باشنده‌ی بادغیس که مادر دو کودک است، می‌گوید: «یک زن با تمام درکی که از چندهمسری دارد زندگی زن دیگر را خراب و با شوهرش ازدواج می‌کند؛ مردان ازدواج‌های متعدد می‌کنند؛ هر دو مقصر اند من شاهد خیلی از این واقعیت‌ها استم که حتا سبب جنجال‌های زیاد شده.»
دختران و پسرانی که هنوز ازدواج نکرده اند اما در باره‌ی چندهمسری دیدگاه متفاوت دارند.
هدیه، باشنده‌ی فاریاب، می‌گوید: «هیچ دختری به خود اجازه نمی‌دهد با مرد همسردار ازدواج کند؛ شخصاً احساس راحتی نمی‌کنم با کسی که همسر دیگر دارد وارد رابطه شوم؛ برایم مهم است که ارزش و اصول خود را حفظ کنم.»
الطاف، باشنده‌ی بامیان، می‌گوید که چندهمسری به روابط زناشویی آسیب می‌زند. «چندهمسری را خوب نمی‌دانم؛ در شراطی که ما زندگی می‌کنیم، بهترین زندگی همان است که در آن محبت، رضایت و آرامی روانی باشد؛ اگر چندین زن باشد آرامش وجود ندارد و مشکل‌زا است.»
در میان شرکت‌کنندگانی که با چندهمسری موافق اند، مردان بیشتر به دلیل‌های مالی و مذهبی و زنان به دلیل شرعی آن را پذیرفته اند.
احمد‌جمشید ۲۹ساله، باشنده‌ی فاریاب، می‌گوید که به دلیل مجازبودن چندهمسری در اسلام می‌خواهد برای سومین بار ازدواج کند. او می‌افزاید: «کوشش می‌کنم که عدالت را رعایت کنم و به موافقت زن اول و دوم زن سوم بگیرم و می‌خواهم نفوذ مسلمانان در روی زمین زیاد شود.»
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
شماری از فعالان حقوق زن، می‌گویند که اختیارکردن همسر دیگر بدون اجازه‌ی همسر نخست، خشونت در برابر زنان است. حسنا رووفی، فعال حقوق زن، می‌گوید: «گرفتن همسر دوم سبب می‌شود که شوهر به خانم اول و فرزندانش توجه نکند؛ وقتی به فرزندان درست رسیدگی نشود فرق میان فرزندان همسر اول و دوم باشد؛ این فرزندان درست تربیت نمی‌شوند. این می‌تواند پدیده‌های شوم را در جامعه به بار بیاورد.»
عطاءالله انس، عالم دین، می‌گوید که اجرای‌کردن عدالت در میان همسران از اصل‌های اساسی برای مردان است. «شرط‌هایی که اسلام برای تعداد همسران گذاشته، شروط‌های ساده نیست. زندگی مستقل به هر زن، خانه‌ی مستقل برای آن‌ها رسیدگی به پوشش و خوراک به گونه‌ی مستقل، این موضوع بسیار مهم است.»
محمد‌عاکف مهاجر، سخن‌گوی وزارت امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، می‌گوید: «عالمان به این نظر اند که چندهمسری امری مستحب است و در صورتی امکان دارد که مرد با یک همسر نمی‌تواند نیازمندی‌های خود را رفع کند؛ اما در حالت‌های عموم چندهمسری امری مباح است و نفی‌کننده‌ی قول عام است که می‌گویند که چندهمسری سنت است.»
پیش از این، سلام‌وطندار گفت‌‌وگویی را با ۱۹ زنی که شوهران شان چندین همسر دارند انجام داده بود که نتیجه‌ی آن نشان داد این زنان با مشکلات روانی و معضل‌های اجتماعی و اقتصادی روبه‌رو اند.
