شماری از پزشکان به این باورند که ممکن است نشانه‌های ویروس کرونا در برخی مبتلایان، مزمن و ماندگار شود که به شدت بیماری اولیه و بستری‌شدن یا نشدن بیمار بسته‌گی دارد. به گفتۀ آنان، برای بیماران کووید ۱۹ پس از بهبودی هم گرفتاری‌‌هایی به‌وجود می‌آید؛ البته بسیاری از بیماران به طور کامل بهبود می‌یابند، اما در درصدی از مبتلایان نشانه‌ها ماندگار میشود.
داکتر فرهاد صارم، متخصص بیماری‌های مسری در ولایت هرات می‌گوید که کرونا برای بسیاری یک بیماری خفیف و کوتاه‌مدت است؛ ولی برخی‌‌ها ماه‌‌ها با عارضه‌هایی از جمله خسته‌گی، درد مداوم و تنگی نفس دست‌وپنجه نرم می‌کنند. آقای صارم می‌افزاید که این نوع بیماری تعریف و فهرست منظمی از نشانه‌های شایع ندارد و دو فرد مبتلا به کرونا ممکن است تجربه‌‌های متفاوتی داشته باشند.
او می‌گوید: «زمانی که شخصی به کرونا مبتلا میشود، چندین بار نیاز به اکسیژن پیدا می‌کند و تغییراتی به ریه وارد میشود و تغییرات در بیمار باقی می‌ماند و برگشتناپذیر است. مشکل دیگر این‌که برخی بیماران حس بویایی و حس بینایی خود را از دست می‌دهند و در برخی بیماران صرفه‌های خشک نیز باقی می‌ماند.»
به گفتۀ فرهاد صارم، شایع‌‌ترین ویژه‌گی آن خسته‌گی ناتوان‌کننده است. نشانه‌های دیگر شامل تنگی نفس، سرفه‌یی که خوب نمی‌شود، درد مفاصل، درد عضلات، مشکلات شنوایی و بینایی، سردرد، ازبین‌رفتن حس بویایی و چشایی و هم‌چنان آسیب به قلب، ریه، کلیه و روده هستند.
احمد بهزاد، یکی از بهبودیافته‌های بیماری کووید ۱۹ می‌گوید که چنین ضعف جسمانی و خسته‌گی را پیش از این تجربه نکرده بود.
احمد بهزاد می‌گوید: «پس از مبتلاشدن به کرونا برخی مشکلات برایم پیدا شده؛ مانند صرفۀ پی‌درپی و خشک و حس بویایی و ذایقه را هم خراب شده است. از جان‌دردی و استخوان‌دردی هم رنج می‌برم و تاکنون این‌گونه خسته‌گی را تجربه نکرده بودم.»
با این حال، متخصصان صحی می‌گویند، نشانه‌های پس از بهبودی از کرونا تنها وابسته به کسانی نیست که در بخش مراقبت‌‌های ویژه بستری می‌شوند و پس از ترخیص باید مدتی در خانه استراحت کنند، حتی مبتلایان به عفونت نسبتا خفیف هم ممکن است با مشکلات طولانی و شدید روبه‌رو شوند. به گفتۀ آنان، اگر درمان درستی پس از ابتلا به این بیماری صورت نگیرد، عارضه‌های کرونا ممکن است چندین‌سال در فرد باقی بماند.
زینب، یکی دیگر از بهبودیافته‌های کووید ۱۹ از تجربۀ ابتلایش به این بیماری می‌گوید: «پس از بیماری کرونا برخی مشکلات در وجودم باقی مانده است؛ مانند جان‌دردی، استخوان‌دردی شدید و فکر می‌کنم که حس بویایی من هم کم شده است. گاهی نفس‌تنگ می‌شوم و خیلی خسته هم هستم و از این حالت خیلی خسته و افسرده شده‌ام.»
محمدرفیق شیرزی، سخنگوی ریاست صحت هرات نیز می‌گوید، مبتلایان به کووید ۱۹ حتمی باید پس از دورۀ نقاهت، با مراجعه به متخصص، درمان پس از بیماری را آغاز کنند که شامل شناسایی اعضای آسیب‌دیده، ترمیم و جلوگیری از عمیق‌شدن عارضه‌های ویروس کرونا و هم‌چنان کاهش عامل‌های مؤثر بر بازگشت آسیب‌ها میشود.
افراد بهبودیافته از بیماری کووید ۱۹ باید بدانند که با انجام برخی فعالیت‌ها می‌توان سیر بهبودی کامل را تسریع کرد؛ مانند استفاده از میوه و سبزی فراوان و مکمل‌های غذایی به‌خاطر تقویت سیستم ایمنی بدن، استراحت منظم و ورزش و هم‌چنان استفاده از ماسک، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، پرهیز از حضور در اجتماعات و داشتن خواب راحت و کافی بهترین راه‌های پیش‌گیری از ابتلا به ویروس کرونا خوانده میشود.
رادیو طنین_ولایت هرات
این گزارش با حمایت مالی اتحادیه اروپا تولید شده است. محتوای آن تنها به عهدۀ رادیو طنین بوده و انعکاس‌دهندۀ دیدگاه اتحادیه اروپا نمی‌باشد.
