ویروس کرونا نخستینبار در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی در شهر ووهان چین ظهور کرد. مدتی بعد به سایر کشورها گسترش یافت و پس از عالمگیرشدن، اکنون به یکی از دشوارترین آزمونهای بشری در عصر حاضر تبدیل شده است. همانگونه که موارد تأییدشدۀ ابتلا به بیماری «کووید ۱۹» در حال گسترش است، افغانستان هم از این ویروس کشنده در امان نبوده و این همهگیری با هدفقراردادن سلامت افراد، همهروزه قربانی میگیرد.
از روزی که پای ویروس کرونا در افغانستان باز شده است، بیش از ۱۰ ماه میگذرد. از هنگام ظهور این بیماری یکسال میگذرد؛ ولی پژوهشگران همچنان در پی دریافت واکسن، نقاط کور و پیچیدهگیهای این ویروساند. ابهاماتی چون درصدی ابتلای دوباره و شدت بروز نشانههای آن در افراد مختلف و پرسشهای بسیار دیگر.
احمدرامش قانعزاده، باشندۀ ولایت بلخ است. او یکی از افرادیست که پس از ابتلا به کرونا بهبود یافته است.
قانعزاده میگوید: «گلودردی و سردردی از جمله علایم اولیه و پس از آن یادفراموشی عوارضی بود که در زمان کرونا به آن مبتلا شدم. به علاوه، از کسالت و دردهای عضلاتی نیز رنج میبردم، در اوایل از نگاه روحی تحت تأثیر و اضطراب کرونا قرار گرفته بودم و فکر میکردم که شاید از این بیماری نجات پیدا نکنم که خوشبختانه با رعایت توصیههای صحی توانستم به موفقیت با این بیماری مقابله کنم.»
داکتر هدایتالله منظور، متخصص داخلۀ عمومی در شفاخانۀ ۵۰ بستر ولسوالی بلخ ولایت بلخ در مورد نشانههای کرونا نزد افراد میگوید، نشانههای این ویروس نزد افراد متفاوت است.
او میگوید: «امکان دارد نزد یک بیمار صرف سردردی، تب و ریزش بسیار کم و گلودردی موجود باشد؛ ولی میتواند در وجود یک بیمار دیگر با تب بسیار بلند، جاندردی و از بینرفتن حس بویایی و گلودردی و آهستهآهسته بهطرف یک سینهبغل یا نومنیا. و این از یک شخص به شخص دیگر به دلیلی فرق میکند که معافیت یک شخص با شخص دیگر فرق دارد. عارضهها و علایم روانیست که امکان دارد در این بیماری یک دپریشن/افسردهگی نزد بیماران باقی بماند که ضرورت دارد هر بیماری که از کووید ۱۹ شفایاب شدهاند، با یک مشورۀ داکتر روانی ضرورت دارند و باید زیر درمان داکتر روانی باشند.»
با این حال، روانشناسان نیز تأیید میکنند که ویروس کرونا سبب ایجاد ترس و وحشت در ذهن افراد شده و در نتیجه سبب بهبار آمدن اختلالات روحی_روانی نزد فرد میشود.
مبین حقیار، روانشناس در این باره میگوید که کرونا از جمله بیماریهاییست که حتا میتواند پس از اینکه فرد بیمار بهبود یابد، یکشمار عارضههایی که نزد بیمار به شکل درازمدت ایجاد میشود، باقی بماند.
او میگوید: «و این باقیمانده شامل دستگاه تنفسیشان است که بلآخره بندش ایجاد میکند و همینگونه یک تعداد اظطرابات است، یک تعداد مشکلات روحیست و همینگونه تحلیلهایی هستند که بلآخره درست نمیتواند به این موضوع برسند؛ چون خیلی کسان گفتهاند که کودکان مبتلا به این بیماری نمیشوند، اما ما در این اواخر میبینیم که کودکان هم هستند که به این بیماری دچار میشوند.»
نگرانیها در مورد همهگیری کرونا در حالی به قوت خویش باقیست که وزارت صحت کشور چندی پیش اعلام کرده بود که موج دوم همهگیری این ویروس در اواخر فصل زمستان به اوج خواهد رسید و ممکن است در نقطۀ اوج ۹۵ هزار تن را مبتلا کند.
رادیو نوبهار_ولایت بلخ
این گزارش با حمایت مالی اتحادیه اروپا تولید شده است. محتوای آن تنها به عهدۀ رادیو نویهار بوده و انعکاسدهندۀ دیدگاه اتحادیه اروپا نمیباشد.