پس از نزدیک به یکماه از آغاز توزیع کمک از طریق برنامۀ دسترخوان ملی به خانوادههای نیازمند در کندز، شماری از باشندهگان این ولایت از ناعادلانهبودن روند توزیع این کمکها شکایت دارند. آنان میگویند، این کمکها به خانوادههای نیازمند توزیع نمیشود و کسانیکه در توزیع این کمکها نقش دارند، در تبانی با وکیلانگذر کمکها را به نزدیکان خود توزیع میکنند.
از طریق برنامۀ دسترخوان ملی برای هر خانواده بستههای موادغذایی شامل آرد، برنج، روغن، لوبیا، نخود، صابون و مواد بهداشتی به ارزش ۴ هزار افغانی توزیع میشود.
عبدالطیف یکتن از باشندهگان روستای «سه درک» در حومۀ شهر کندز که روزانه برای پیداکردن لقمه نانی برای خانوادهاش به شهر میآید، از توزیع ناعادلانۀ کمکهای دسترخوان ملی در روستایشان سخن میزند. عبدالطیف به سلاموطندار میگوید، در روستای سه درک وکیلانگذر در تبانی با مسئولان دخیل در این برنامه موادغذایی را به نزدیکان خود توزیع میکنند و به شمول او برای شماری زیادی از افراد نیازمند کمک صورت نگرفته است.
منیژه، از باشندهگان روستای «رستاقآباد» در ناحیۀ پنجم مرکز شهر کندز که در سرمای زمستان با مادر بیمار و یک خواهر و برادر کوچکش در خانۀ کرایی مخروبه زندهگی میکند نیز میگوید، کمکهای دسترخوان ملی در این روستا به کسانیکه با وکیلانگذر شناخت دارند، توزیع میشود و آنان از این کمکها بهرهمند نشدهاند.
او میگوید، مادرش در خانههای مردم کار میکند و پدرش زندانیست. خانوادههای نیازمند از دولت میخواهند تا کمکهای دسترخوان ملی را به گونۀ عادلانه به افراد نادار و نیازمند توزیع کند.
عنایتالله خلیق، رئیس جامعه مدنی کندز میگوید، هر چند آنان در جریان سروی برنامۀ دسترخوان ملی در این ولایت نقشی نداشتهاند، اما میافزاید که ارزیابیهای این نهاد نشان میدهد که روند کمکرسانی به نیازمند از سوی دولت و نهادهای کمککننده، همواره با مشکلاتی همراه است. او میگوید، در روند توزیع کمکهای دسترخوان ملی نیز مشکلاتی وجود دارد و از حکومت محلی میخواهد که باید این روند را بازنگری کند تا از حیفومیلشدن کمکها جلوگیری شود.
اما عبدالستار میرزکوال، والی کندز میگوید که نظارت از روند توزیع کمکهای دسترخوان ملی را آغاز کردهاند و ادعاهای مبنی بر توزیع ناعادلانۀ این کمکها را نیز بررسی میکنند. والی کندز میگوید، تلاش دارند تا مشکلاتی را که در مرحلۀ نخست توزیع کمکهای دسترخوان ملی وجود داشت در مرحلۀ دوم از میان بردارند تا تمامی خانوادههای نیازمند از این کمکها بهرهمند شوند.
به گفتۀ والی کندز در مرحلۀ نخست برنامۀ دسترخوان ملی در مرکز کندز برای ۴۲۹ خانواده، کمک صورت میگیرد و در مرحلۀ دوم برای ۳۰۰ خانواده این کمکها توزیع خواهد شد.
برنامه دسترخوان ملی از سوی وزارت احیا و انکشاف دهات در هماهنگی با ادارۀ مستقل ارگانهای محلی در کابل و ۳۴ ولایت کشور تطبیق میشود. در مرحلۀ نخست این برنامه که تا سه ماه آینده تطبیق خواهد شد، قرار است به خانوادههای نیازمند در بیش از ۱۲ هزار روستا در سراسر کشور کمکهای بشری توزیع شود.
این برنامه که رئیسجمهور غنی دستور تطبیق آن را داد، از نوع کمکهای بشردوستانه است و هدف آن کمک به خانوادههایی گفتهشده که در نتیجۀ شیوع ویروس کرونا زیان اقتصادی دیدهاند.
گفتنیست که این برنامه که با پول کمکشدۀ بانک جهانی تمویل میشود با وجود مخالفتهای شدید اعضای مجلس نمایندهگان آغاز شد. مجلس نمایندهگان در ماه اسد امسال بودجه برنامۀ دسترخوان ملی را که برای تصویب به این مجلس فرستاده شده بود، رد کرد. اعضای مجلس به این باوراند که حکومت فساد را در برنامۀ دسترخوان ملی مانند برنامههای جلوگیری از ویروس کرونا نیز تکرار خواهد کرد، اما حکومت گفته است که مدیریت این برنامه را به وزارت احیا و انکشاف دهات که تماس مستقیم با شوراهای محلی دارند، سپرده و امکان فساد در آن وجود ندارد.
اکنون دیده میشود که این برنامه در برخی از بخشهای کشور از جمله کندز به گونۀ شفاف عملی نمیشود و از سروصداها از حیفومیلشدن این کمکها بلند شده است.