بر بنیاد مادهی دوم فقرهی چهارم قانون کار افغانستان، تساوی در بستهای مدیریتی، ارتقای بست کاری و امتیازهای برابر برای کارکنان در ادارهها، پیشبینی شده است. شماری از حقوقدانان، میگویند که کارکنان در بستهای مدیریتی اعم از زن و مرد حق مساوی دارند و این حقوق شامل ارتقای بست، حقوق و دیگر امتیازها میشود.
رخشانهی ۲۵ساله، باشندهی ولسوالی آبکمری بادغیس که اکنون شش سال از ازدواجش میگذرد، میگوید که در سهسالگی به نام پسر کاکایش شده و سرنوشت ازدواجش بدون رضایت او رقم خورده است. او، میافزاید که در برابر تصمیم خانوادگی حق مخالفت نداشته و پس از رسیدن به سن بلوغ مطابق همان تعهد مجبور به ازدواج شده است.
به دنبال وضع محدودیتها بر کار و آموزش زنان، شماری از زنان در هرات با راهاندازی کارگاههای قالینبافی زمینهی اشتغال را برای زنان و دخترانی فراهم کرده اند که نانآور خانوادههای شان اند. این کارگاهها نه تنها به تأمین معیشت خانوادهها کمک میکنند؛ بل فضای امن برای زنان و دختران محروم از کار و آموزش است تا با یادگیری مهارتهایی مانند قالینبافی از آسیبهای روحی ناشی از انزوا رهایی یابند.
برنامهی توسعهای سازمان ملل متحد، به مناسبت روز جهانی کارآفرینی زنان اعلام کرده است که از اکتبر ۲۰۲۱ تا سپتمبر ۲۰۲۵ از ۸۱ هزار و ۸۹۵ کسبوکار کوچک به رهبری زنان در افغانستان پشتیبانی کرده است.
در نتیجهی این حمایتها، بیش از ۱۳۳ هزار و ۵۳۱ زن به فرصتهای شغلی یا درآمدی دست یافته اند.
بخش افغانستان برنامهی توسعهای سازمان ملل متحد، اعلام کرده که جاپان پنج میلیون و ۶۰۰ هزار دالر به افغانستان کمک کرده است.
این نهاد، در خبرنامهای در وبسایت خود، نوشته که این کمک در بخش بهبود معیشت زنان و پشتیبانی از فعالیتهای اقتصادی آنها هزینه خواهد شد.
یافتههای سلاموطندار از گفتوگو با ۱۲ زن که تجربهی زایمان در خانه را داشته اند و گفتوگو با ۲۰ قابلهی سنتی (به زبان محلی به آن کمپیر، دَده و مادرکلان میگویند)، نشان میدهد که دوری از مرکزهای درمانی، رسم و سنتهای محلی، کمبود آگاهی، مشکلات اقتصادی و دشواری راهها، زنان را ناگزیر کرده است تا جان خود و نوزادان شان را به دست سرنوشت بسپارند.
زرغونه محبت، پزشک متخصص نسایی_ولادی، میگوید که حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از زنان بادار مراجعهکننده به معاینهخانهاش، به دیابت بارداری مبتلا اند. او، پیامدهای ابتلا به دیابت بارداری را ازدستدادن نوزاد پیش از زایمان یا در جریان زایمان، «صدک»، چاقی، فشار بلند خون و چندگانگی بارداری، عنوان میکند.
مقامهای نایجریا، اعلام کردند که افراد مسلح با حمله به یک مکتب شبانهروزی در ایالت کبی در شمالغرب این کشور ۲۵ دختر دانشآموز را ربوده اند.
همزمان با ۱۷ نومبر، روز جهانی دانشجو، شماری از دانشجویان دختر در افغانستان خواستار بازگشایی دانشگاهها و بازگشت به آموزش شدند. آنها میگویند که آموزش ستون اصلی پیشرفت و توسعهی افغانستان است.
این بخشی از حرفهای زهرای ۲۸ساله، باشندهی بادغیس است. زهرا که دوران سومین بارداریاش را میگذراند، میگوید که نه تنها نمیداند چه حقوقی دارد، بل حتا فرصت استراحت ندارد و با گذشت شش ماه از بارداریاش، تنها یک بار توانسته است با پول قرض نزد قابله برود.
در گفتوگوی سلاموطندار با ۱۱ زن از باشندگان این مغارهها، تصویر روشنی از زندگی در این تاریکی سنگی نمایان میشود. آنان، از روزهایی میگویند که باد سرد از شکافهای سنگ میوزد و آتش اندک شان به دود مبدل میشود. از شبهایی که صدای زوزهی گرگ و سُرخوردن سنگ از دامنه، دل شان را میلرزاند.
بواسیر یا هموروئید، از جمله بیماریهای شایع میان زنان باردار در لغمان است. این بیماری بیشتر در ماههای پایانی بارداری به وجود میآید و هرچند به صورت مستقیم به جنین آسیب نمیزند؛ اما سبب درد، خارش و فشار شدید فیزیکی و روحی بر مادر میشود.
سرخوردگی، ناامیدی، حس حقارت، دلزدگی از روابط خانوادگی و در نهایت حس بیارزشی و پامالشدن حقوق در خانواده، پیامدهایی اند که دختران گفتوگوشده در این گزارش میگویند به سبب تبعیض خانوادههای شان با آن روبهرو شده اند و حق برابر ندارند. روانشناسان، هشدار میدهند که چنین رفتارهایی سبب کاهش اعتمادبهنفس و شکلگیری زخمهای روانی در دختران میشود. عالمان دین، نیز تأکید میکنند که برتریدادن پسر بر دختر برخلاف آموزههای اسلامی و از گناهان کبیره است.
غزنی از ولایتهایی است که با داشتن ۱۸ ولسوالی، زمینهی مساعد برای کشت فرآوردههای کشاورزی و پرورش دام را فراهم کرده است. در این میان، نقش زنان در فعالیتهای کشاورزی، نگهداری دام و تولید فرآوردههای لبنی، چشمگیر و تأثیرگذار است. شماری از زنان دامدار و کشاورز در غزنی، در گفتوگو با سلاموطندار از دستآوردها و چالشهای کاری خود سخن میگویند.
یافتههای سلاموطندار از گفتوگو با ۲۴ زن نشان میدهد که اشتغال زنان، عامل تعیینکننده در موفقیت مدیریت مالی خانوادهها است. زنان شاغل نه تنها در تأمین هزینههای خانواده سهیم اند، بل توان پسانداز نیز دارند؛ اما زنان بیکار با وجود نقش فعال در تصمیمگیریهای اقتصادی، به «مدیران بیدرآمد» تبدیل شده اند که مدیریت مالی را برای آنان به چالش پیچیده بدل کرده است.
پزشکان در برنامهی ملی کنترل سرطان در شفاخانهی صدری ابن سینا در کابل، میگویند که آگاهینداشتن زنان، مراجعهنکردن به موقع آنها به مرکزهای درمانی و کمبود خدمات درمانی، سبب شده اند زنان در کشور به گونهی پنهان قربانی سرطان سینه شوند. به گفتهی آنان، سبک زندگی ناسالم، شیردهی نامنظم، اضافهوزن، استفاده از داروهای هورمونی، ژنتیک و استرس بیش از اندازه، از عاملهایی اند که زنان را به سرطان سینه مبتلا میکند.
