تراژدی «دیپلماتیک» در ریاض؛ پرونده‌ی اوکراین چه گونه بسته خواهد شد؟

از خوش‌اقبالی ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، دونالد ترامپ به ‌قدرت رسید و تصمیم دارد پرونده‌ی اوکراین را بسته کند. البته مأموریت ترامپ برای پایان‌دادن به جنگ اوکراین خلاصه نمی‌شود و طلاق «عاطفی» میان اروپا و امریکا، از جدی‌ترین سیاست‌هایی است که رییس‌جمهور جدید امریکا به همان مسیر می‌رود.

از بنیادگرایی به «واقع‌گرایی سیاسی»؛ درنگی بر تحول «گفتمانی» در سوریه

گفتمان سیاسی سکولار که مبنای حکومت در سوریه بود، با ورود حزب بعث در کانون قدرت در این کشور در ۱۹۶۳ آغاز شد. با این که حکومت‌های سکولار تنوع‌های فرهنگی و آزادی‌های مدنی-مذهبی را برمی‌تابند؛ اما این آزادی‌ها به دلیل نبود مشروعیت داخلی حکومت سوریه، برای رهبران حزب بعث و در نهایت، حافظ اسد و خانواده‌ی او، تهدید جدی تلقی می‌شد.

پیشوای «دیانت» و «توسعه»؛ نگاهی به ظهور و مرگ کریم آقاخان

تیتر مهم رسانه‌ها در ۵ فبروری ۲۰۲۵، به درگذشت یکی از مهم‌ترین رهبران مذهبی جهان، اختصاص یافته است. رسانه‌ها از گفته‌ی شبکه‌ی توسعه‌ای آقاخان گزارش دادند که «اعلی‌حضرت شاه‌زاده کریم الحسینی، آقاخان چهارم، چهل‌ونهمین امام موروثی شیعیان اسماعیلی و از نوادگان مستقیم حضرت محمد در تاریخ ۴ فبروری ۲۰۲۵ در حالی که اعضای خانواده‌اش در کنارش بودند، در لیسبون در آرامش درگذشت.»

قربانی دیروز و متهم امروز؛ «راه‌حل نهایی» اسرائیل برای غزه

هم‌زمان با قدرت‌گیری نازیزم در آلمان، گرایش‌های یهودستیزی در جامعه اروپایی تحت اشغال نازی‌ها نیز گسترش پیدا کرد. اگر چه یهودستیزی در آلمان پیشینه‌ی فراتر از ظهور هتلر دارد؛ اما زمانی که رهبر جدید آلمان به‌ قدرت رسید، معتقد بود که یهودی‌ها عامل شکست آلمان در جنگ جهانی اول و پذیرش معاهده‌هایی بودند که به‌ معنای تحقیر این کشور بود.

برگشت به اصل «خودیاری»؛ ظهور ترامپ و سه مسئله‌ی بنیادی

پرحاشیه‌ترین رییس‌جمهور امریکا در حالی «سکان قدرت» را در کاخ سفید به دست گرفته است که چالش‌های متعددی در برابر او قرار دارد. در میان مسائلی که آقای ترامپ با آن روبه‌رو است، مسئله‌ی اوکراین، پرونده‌ی هسته‌ای ایران و هم‌کاری‌های بین‌المللی، از جدی‌ترین حوزه‌هایی اند که رییس‌جمهور جدید امریکا را به چالش می‌طلبد.

بزکشی؛ نمایش وحدت ملی در میان چالش‌های افغانستان

در میان چالش‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که سال‌ها است افغانستان را درگیر خود کرده، بازی‌‌ ملی بزکشی هم‌چنان به ‌عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و وحدت‌بخش کشور جایگاه ویژه‌ای دارد. این بازی سنتی، نه تنها یادآور گذشته پرافتخار افغانستان است، بل که می‌تواند الگویی برای کنار گذاشتن اختلاف‌ها و نمایش همبستگی باشد.

مرگ تدریجی؛ آلودگی روزافزون هوا چه تأثیری بر سلامت پایتخت‌نشینان دارد؟

هر روز صبح امید باشندگان کابل برای تنفس هوای تازه در میان دودی خفه‌کننده به محاق می‌رود. پلاستیک، تایر و زغال‌سنگ در بخاری‌های خانه‌ها و کارخانه‌ها می‌سوزد و هوای کابل را به کابوسی مرگ‌بار تبدیل کرده است. این آلودگی نفس‌گیر دیگر تنها یک مشکل نیست؛ بل که هشدار جدی برای فاجعه‌ای است که سایه‌اش بر این شهر سنگینی می‌کند.

صدسالگی ترکیه؛ انقره به روسیه نزدیک‌تر می‌شود یا به امریکا؟

در شرایطی که جمهوری ترکیه صدساله می‌شود، واکاوی عواملی مؤثر تاریخی و معاصر بر آینده‌ی سیاست خارجی این کشور دارای اهمیت است؛ به‌ ویژه رابطه‌ی پیچیده‌ی ترکیه با غرب که با مشخصه‌هایی چون تنش و منافع متقابل عمل‌گرایانه گره خورده است. پیروزی پسین رجب طیب اردوغان در انتخابات، پیامدهای زیادی برای ترکیه‌ی مدرن و روابط آن با غرب به ویژه ایالات متحده و اتحادیه‌ی اروپا، به هم‌راه داشته است.

فرسایشی‌شدن جنگ غزه؛ چرا حمله‌ی زمینی اسرائیل بر غزه آغاز نشد؟

با این همه، معضل به‌وجودآمده، با جنگ و درگیری حل نخواهد شد؛ زیرا اسرائیل با این‌ که حامیان بزرگی در سطح جهان دارد، اما برای بقا، نیازمند ایجاد روابط با کشورهای عربی است. اگر دولت اسرائیل، نتواند روابط خود را با کشورهای عربی دوستانه ساخته و حمایت این کشورها را به دست بیارود، همیشه با گروه‌های شبه‌نظامی در این منطقه درگیر خواهد بود. در مقابل، کشورهای عربی برای این‌ که روابط خود با دولت اسرائیل را عادی سازند، یک سلسله پیش‌شرط‌ها و پیشنهادهایی را مطرح کرده اند. یکی از پیشنهادها، بازگرداندن سرزمین‌های گرفته‌شده‌ی مردم فلسطین توسط دولت اسرائیل است؛ چیزی که دولت اسرائیل راضی به انجام آن نبوده است. بنا بر این، نیاز است تا سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای بی‌طرف، در این قضیه پادرمیانی کرده و این مسئله را به شیوه‌ی مسالمت‌آمیز و از طریق گفت‌وگو حل کنند تا از آسیب‌رسیدن بیش‌تر به غیرنظامیان و مکان‌های عمومی جلوگیری شود.

نبود دکترین سیاست خارجی در حکومت و ابهام در روابط دیپلماتیک

سیاست خارجی، یکی از مهم‌ترین نمودهای زندگی سیاسی ملت‌ها و کارکردهای کشورها در روابط بیرون‌مرزی است که هدف تأمین بقای ملت‌ها و دولت‌ها را دنبال می‌کند. امروزه، دولت‌ها با استفاده از روی‌کردهای متفاوت در سیاست خارجی، تلاش می‌کنند تا جایگاه معتبرتری را در سطح بین‌المللی به دست بیاورند. سیاست خارجی، مجموعه‌ای از اهداف، دستورالعمل‌ها و مقاصد تدوین و تعیین‌شده توسط افراد صاحب اقتدار و منصب رسمی در قبال بازیگران یا وضعیت‌های بین‌المللی در محیط خارجی دولت-ملت دارای حاکمیت، به منظور تأثیرگذاری بر آن‌ها به شیوه‌ی مطلوب سیاست‌گذاری است. به عبارت دیگر، سیاست خارجی، تصمیم‌ها، کنش‌ها، اقدام‌ها و رفتار یک کشور در قبال سایر بازیگران و محیط بین‌المللی است که بر پایه‌ی یک طرح، برنامه و راه‌برد از پیش تعیین‌شده توسط تصمیم‌گیرندگان برای تأمین اهداف مشخص و معین اتخاذ می‌شود.

کاهش ارزش دالر در برابر افغانی؛ فراز و فرود سریع دالر از کجا آب می‌خورد؟

در دو هفته‌ی گذشته، ارزش افغانی در برابر دالر امریکایی نوسان زیادی داشت؛ طوری که در آغاز بهای یک دالر امریکایی از ۸۸ افغانی به ۷۳ افغانی کاهش یافت؛ اما از امروز (یک‌شنبه، ۱۲ سنبله) بهای دالر بار دیگر در برابر افغانی در حال افزایش است.

سقوط و روایتی از درون؛ غنی با تیم خود چه انتخابی داشت «فرار» یا «مقاومت»؟

پانزدهم آگست ۲۰۲۱ که برابر است با ۲۴ اسد ۱۴۰۰، روز «عقب‌گرد» سیاسی در تاریخ معاصر افغانستان است که حاکمیت جمهوری پس از دو دهه با فرار محمداشرف غنی، به پایان رسید و حکومت کنونی بار دیگر قدرت را در افغانستان به دست گرفت.

هنجارهای بین‌المللی و انزوای جهانی امارت اسلامی

به بهانه‌ی ‌دوسالگی حکومت امارت اسلامی، در این نوشته قرار است بر تأثیر هنجارهای بین‌المللی بر انزوای جهانی آن تمرکز کنیم. حکومت سرپرست با رد خواست‌ها و هنجارهای جهانی که از سوی قدرت‌های بین‌المللی به آن تأکید می‌شد، در یک انزوای سیاسی جهانی خودخواسته فرو رفته است و هیچ واحد سیاسی در منطقه و جهان، آماده نشده است تا با این حکومت رابطه‌ی رسمی و قانونی برقرار کند و این امر، باعث شده است که پس از دو سال حکم‌رانی بر جغرافیای سیاسی افغانستان، امارت اسلامی به ‌عنوان یک دولت منزوی ظهور کند و حتا هیچ کشور اسلامی آن را به رسمیت نشناسد.

امنیتی‌سازی میدان بازی در افغانستان؛ ایران و پاکستان به‌ دنبال چه هستند؟

ایران از جمله نخستین کشورهایی بود که با روی‌کارآمدن دوباره‌ی امارت اسلامی طبل خوشی را در منطقه به صدا در آورد. شکست ایالات متحده‌ی امریکا در افغانستان، برای ایران یک دست‌آورد بزرگ بود؛ زیرا ایران و امریکا از چند دهه‌ به این سو درگیر رقابت‌های منطقه‌ای با یک‌دیگر بوده اند که این مسئله سبب جنگ‌های نیابتی آنان در منطقه شده است.

به بهانه‌ی روز جهانی مادر؛ نگاهی به پارادوکس ارزش‌گذاری به زن در افغانستان

در کنار جداسازی جنسیتی و تفاوت در ارزش‌گذاری میان مردان و زنان در افغانستان، جداسازی میان زنان نیز، در هر دو سطح باوری و کنش‌گری در شهروندان وجود دارد که داشتن باور یگانه در برابر زن را برای آن‌ها ناممکن کرده است. در این جا، از یک سو، تقدس‌گرایی به زن -که این جا هدف مادر است- وجود دارد که بهشت زیر پای آن‌ جا گرفته و در سوی دیگر، زن -موجودی جدا از مادر- جنس دوم در نظر گرفته شده و از سوی جامعه و سازمان‌ها، بخش مهمی از حقوق اساسی شان که به دلیل انسان‌بودن دارا اند، از آن‌ها گرفته شده است.

پیش‌بینی ژنرال امریکایی از جنگ با چین «در ۲۰۲۵» خطر تبدیل بدترین ترس‌ها به واقعیت را دارد

توسیدیدس، مورخ آتن باستان و ژنرال ارتش، بر این باور بود که دلیل جنگ پلوپونز که در قرن پنجم پیش از میلاد مسیح رخ داد، «ظهور آتن و ترس ناشی از این امر در اسپارت بود که جنگ را اجتناب‌ناپذیر کرد.» این تفکر، گراهام.تی.الیسون، دانش‌مند علوم سیاسی امریکایی را در سال ۲۰۱۲ ترغیب کرد که نظریه‌ای به نام «دام توسیدیدس» را مطرح کند.