با تعطیلی مکتبهای دخترانهی بالاتر از صنف ششم در افغانستان، شماری از دخترانی که به آموزش آنلاین رو آورده اند، نگران آیندهی خود هستند. هدیه سروری ۱۷ساله، باشندهی کابل، صنف دهم بود که مکتبها تعطیل شد. او اکنون با تمام آرزوهایش خانهنشین شده است.
هدیه، میگوید: «این به ما خیلی ناراحتکننده است؛ چون ما بسیار تلاش میکنیم؛ اما به ما کدام سند معتبر داده نمیشود. اگر امروز مکتبهای ما باز میبود، ما میتوانیستم حضوری برویم و درس بخوانیم و این حالتها را نمیدیدیم. با وجودی که میفهمیم کدام سند داده نمیشود، ثبت و راجستر معارف باشد.»
هدیه که اکنون در یک مکتب آنلاین به صنف دوازدهم رسیده است، میگوید با وجود همه تلاشهایش، نگران است که مدرک فراغت صنف دوازدهم خود را از سوی وزارت معارف به دست نیاورد. او از ادامهی تحصیل به گونهی آنلاین خوشحال است؛ اما میگوید که آموزش آنلاین سخت است و استرس روحی و روانی دارد.
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
فاطمه عزیزی ۱۸ساله، باشندهی هرات که در مکتب آنلاین صنف یازدهم است و هدیه سلطانی ۱۳ساله، دانشآموز صنف هفتم در مکتب آنلاین در شهر مزارشریف، مرکز بلخ، به سلاموطندار میگویند که به دلیل محیط نامناسب نمیتوانند به درسهای آنلاین تمرکز کنند.
فاطمه، در این باره میگوید: «… و این که جسماً ما در یک موقعیت دیگری قرار داریم که حتماً صدای تلویزیون است؛ صدای بچهی خرد میباشد؛ اصلاً تمرکز خیلی زیاد آدم نمیتواند داشته باشد در برنامهی آموزش آنلاین نسبت به حضوری؛ چون حضوری ما همان لحظه و همان واقعیت قرار داریم. در آموزش آنلاین نسبت به حضوری، یادگیری کمتر است.»
هدیه سلطانی، نیز میگوید: «با وجودی که به صورت آنلاین درس میخوانم؛ اما همیشه این نگرانی وجود دارد که آیا میتوانم به خوبی درسها را یاد بگیرم یا هم همیشه اینترنت در دسترس من قرار میگیرد. اگر آینده را در نظر بگیریم، نمیفهمم که آیا میتوانم به دانشگاه بروم یا نه. شرایط کشور ما بسیار نامشخص است و همین موضوع باعث میشود که من احساس ناامیدی کنم؛ اما در عین حال تلاش میکنم و خوابهای مثبت را در ذهنم پرورش میدهم.»
شماری از آموزگارانی که در مکتبهای آنلاین تدریس میکنند، نیز میگویند که در هنگام آموزش با مشکلات بسیاری روبهرو اند. آنان، مشکلات اینترنت و نبود پشتیبانی مالی خانوادههای دانشآموزان را، از علتهایی میدانند که آموزگاران و دانشآموزان در هنگام درسهای آنلاین با آنها روبهرو میشوند.
فرشته و سلوا محمدی، دو آموزگار آموزش آنلاین، به سلاموطندار میگویند تعاملی که در آموزش حضوری وجود دارد را نمیتوان در محیط آنلاین انجام داد.
فرشته، میافزاید: «در حالی که آموزش آنلاین میتواند امکاناتی مثل دسترسی آسان و انعطافپذیری را فراهم کند؛ ولی تعامل مستقیم با چهرهای که در آموزش حضوری وجود دارد، در محیط آنلاین به طور کامل قابل تولید نمیباشد. این نشان میدهد که آموزش آنلاین به تنهایی به طور کامل قادر به پوشش تمام جنبههای آموزشی که در محیط حضوری وجود دارد، نیست.»
سلوا محمدی، نیز میافزاید: «عمدهترین چالشها که در زمان تدریس با آن روبهرو میشویم، این است که مشکلات فنی است که از طرف استادان یا شاگردان سیستم قطع میشود و سیستم به صورت موقت در مقطع زمانی قطع میشود و همچنان بعضاً نبود و کمبود پشتیبانیهای مالی است که بسیاری از خانوادهها استند که توان پرداخت این را ندارند که تجهیزات مناسب را برای فرزندان خود فراهم بکنند.»
از سویی هم، شماری از فعالان آموزشوپرورش، نیز میگویند که آموزش آنلاین هرگز نمیتواند جای آموزش حضوری را پر کند.
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
جمالالدین سلیمانی، فعال آموزشوپرورش، در این باره میگوید: «به هیچ عنوان درسهای آنلاین نمیتواند جایگزین درسهای حضوری شود؛ چون مشکلات برق و اینترنت داریم و از طرفی دیگر، در افغانستان دانشجویان مجبور هستند کار بکنند. در مجموع، درس آنلاین جایگزین درس حضوری شده نمیتواند.»
وزارت معارف حکومت سرپرست، شمار دختران محروم از آموزش در سه سال پسین را روشن نکرده است؛ اما منصوراحمد حمزه، سخنگوی این وزارت، هفتهی گذشته در نشستی گفت که مکتبهای دخترانهی بالاتر از صنف ششم تا اطلاع بعدی تعطیل خواهد بود. «مجاهد صاحب در این زمینه توضیح داده است؛ ما به آن راضی هستیم و تا امر ثانی معطل میباشد.»
بر بنیاد آخرین آمار سفارت امریکا در افغانستان، ۸۰ درصد دختران در افغانستان به آموزش دسترسی ندارند. این در حالی است که شیرمحمد عباس استانکزی، معین سیاسی وزارت امور خارجه، به تازگی گفته که برای توسعهی هر کشور، «توسعهی آموزش» نیاز جدی است.