به دنبال منع کاشت مواد مخدر از سوی حکومت سرپرست، کشاورزان زیادی در ولایتهای مختلف به کاشت فرآوردههای دیگری رو آوردند؛ تغییری که در برخی موردها کشاورزان را با مشکلات اقتصادی روبهرو کرده است.
شاهولی، باشندهی نیمروز که قبلاً در مزرعهاش کوکنار میکاشت، میگوید که حالا گندم و سبزی میکارد؛ اما ارزش این محصولات و نبود بازار مناسب برای فروش آن، باعث ایجاد مشکلات اقتصادی برای او شده است. شاهولی، میافزاید: «در گذشته هشت یا ده سال پیش، کوکنار به طور مکرر کشت میشد؛ اما حالا دیگر کوکنار در این منطقه کشت نمیشود؛ به جای او گندم پیاز و محصولات دیگر کشت میشود.»
شاهولی میگوید که پس از ترک کشت کوکنار، ارائهنشدن کاشت بدیل و بازاریابی به فرآوردههای مزرعهاش، به مشکلات او افزوده است. «کمک برای ما صورت نگرفته و بازار فروش محصولات بدیل کوکنار وجود ندارد و به همین دلیل، خیلی مشکلات اقتصادی ما زیاد شده است. نهادها و حکومت هم برای ما کمک نکرده است.»
احمد، باشندهی ولسوالی خاشرود نیمروز نیز که پیش از منع کاشت مواد مخدر در مزرعهاش کوکنار میکاشت، با بیان این که هیچ کمکی در بخش ارائهی کاشت بدیل از سوی حکومت و نهادهای امدادرسان دریافت نکرده، میافزاید: «در گذشته در ولسوالی خاشرود کوکنار زیاد کشت میشد. حکومت امارت اسلامی برای کشت کوکنار محدودیت وضع کرده و مردم مجبور شدند به جای آن گندم، ارزن، جواری و دیگر حبوبات کشت میشود؛ اما از طرف هیچ نهادی برای ما کمک صورت نکرفته است.»
وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، میگوید که در سال روان در ۱۴ ولایت کاشت بدیل کوکنار به کشاورزان توزیع شده است. شیرمحمد حاتمی، سخنگوی این وزارت، میگوید: «وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، گامهای مؤثری را برای تقویت کشتهای بدیل و حمایت از دهقانان روی دست گرفته است. در سال ۱۴۰۴ این وزارت دهها پروژه معیشتی بدیل را در ۱۴ ولایت تطبیق کرده است.»
شماری از کشاورزان در لوگر، میگویند که از سوی حکومت در بخش ارائهی کاشت بدیل کمک دریافت کرده اند، اما بسنده نبوده است. عبدالله، کشاورزی در این ولایت، میگوید: «در لوگر کوکنار کشت نمیشود و کسانی هم که قبلاً کوکنار کشت میکردند، حالا با کمک ریاست زراعت، به کشت گندم، تخم اصلاحشده و محصولات قانونی رو آوردهاند؛ اما این کمکها بسنده نیست.»
محمد ادریس، کشاورز دیگری در لوگر، میگوید که از سوی ریاست زراعت این ولایت و برخی نهادها، تخمهای اصلاحشده و مواد کیمیایی دریافت کرده اما کمکها کافی نبوده است. او، خواستار افزایش کمکها از سوی ریاست زراعت لوگر است.
عبدالحق مطیع، رییس کاهش تقاضای مواد مخدرد در وزارت امور داخله، میگوید که اگر کمکهای بدیل کاشت کوکنار به کشاورزان فراهم نشود، ممکن آنها دوباره به کاشت کوکنار رو بیاورند. او، میافزاید: «جامعه جهانی باید برنامههای گسترده و متنوعی برای کشاورزانی که فعلاً کشت مواد مخدر را کنار گذاشته اند، برای شان زمینه دسترسی به آب فراهم شود، وسایل زراعتی در اختیار شان قرار داده شود و به سوی کشتهای مشروع و قانونی راهنمایی شوند.»
دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد اخیراً در گزارشی، گفته که از طریق برنامه معیشت بدیل، ۷۲۰ هکتار زمین در افغانستان با فرآوردههای قانونی جایگزین کاشت کوکنار شده است.
