حکایت‌های دردآور و غم‌انگیز مهاجران افغانستان در مسیر مهاجرت غیرقانونی به کشور ایران، هم‌چنان پا برجاست و روزانه صدها کودک، نوجوان، جوان و حتی سال‌مندان پس از ردمرز از ایران، سرگذشت غم‌انگیز و دردآوری را تجربه می‌کنند.
گل‌محمد، نوجوان ۲۰ ساله، باشندۀ ولایت غور در غرب کشور است که چند روز پیش، پس از آن که از سوی مرزبانان ایرانی بازداشت شد، به اسلام‌قلعه برگشت.
گل‌محمد، دو ماه پیش به دلیل تنگ‌دستی و بی‌کاری در ولایتش با کوله‌باری از امید راهی ایران شد.
او که برای نخستین‌بار راه‌های پُرماجرای مهاجرت را در پیش گرفته بود می‌گوید، با شمار دیگری از جوانان از طریق مرز نیمروز وارد پاکستان و از آن‌جا وارد خاک ایران شده است.
او هفت شبانه‌روز در راه بوده و دو شبانه‌روز دیگر هم با پاهای برهنه مسیر را پیموده است.
سرگذشت گل‌محمد این‌جا ختم نمی‌شود. او پس از رسیدن به تهران در یک مزرعه کار پیدا می‌کند، اما پس از دو ماه به چنگ مرزبانان ایرانی می‌افتد.
توهین و تحقیر، لت‌وکوب و کندن خارهای محوطۀ پاسگاه با دستان بدون محافظ از جمله شکنجه‌‌هایی‌ست که او و چندین تن دیگر از همراهانش پس از بازداشت از سوی پولیس ایران متحمل شده‌اند.
این تنها گل‌محمد نوجوان نیست که سرگذشت غم‌انگیزی را در مسیر مهاجرت نامنظم به ایران تجربه کرده است.
همانند او روزانه صدها مهاجر افغانستانی این مسیر را می‌پیمایند. احمد ۲۳ ساله، یکی دیگر از نوجوانان ولایت غور است که سرگذشت مشابهی چون گل‌محمد را تجربه کرده است.
او می‌گوید که با همراهانش برای رسیدن به ایران چهار شبانه‌روز را بدون آب و غذا در یک دره سپری کرده، اما پس از رسیدن به این کشور از سوی پولیس بازداشت شده‌اند. او ساعت‌ها مجبور شده با دست خارهای محوطۀ پاسگاه را بکند.
قصه‌های دردناک مهاجران افغانستان در ایران تنها به بدرفتاری پولیس این کشور خلاصه نمی‌شود، بلکه قاچاقبران انسان نیز به نوبۀ خود مهاجران و پناه‌جویان را آزارواذیت می‌کنند.
اما جاوید نادم، رئیس مهاجران و برگشتکنندهگان هرات به سلام‌وطندار می‌گوید، تاکنون هیچ شکایتی از سوی مهاجران اخراج‌شده از ایران مبنی بر بدرفتاری مرزبانان این کشور در این ریاست ثبت نشده است. او تأکید می‌کند، در صورتی که چنین شکایتی در این ریاست ثبت شود از طریق وزارت مهاجران و برگشتکنندهگان و در هماهنگی با وزارت خارجه پی‌گیری خواهد شد.
آقای نادم می‌گوید، از دو ماه به این‌سو روند اخراج اجباری مهاجران افغانستان از ایران آغاز شده و روزانه ۲۰۰ تا ۶۰۰ مهاجر که شامل زنان، کودکان، نوجوانان و سال‌مندان هستند از سوی ایران به اسلام‌قلعه فرستاده می‌شوند.
به گفتۀ او، در جریان دو ماه گذشته حدود ۱۵ هزار مهاجر افغانستان به گونۀ اجباری از طریق مرز اسلام‌قلعه به کشور برگشتانده شده‌اند.
از سوی دیگر جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات نیز می‌گوید، در صورت شکایت مهاجران اخراج‌شده از ایران مبنی بر بدرفتاری پولیس این کشور، آنان این قضیه‌ها را پی‌گیری خواهند کرد.
نماینده‌گی سیاسی ایران در هرات نیز بدرفتاری نیروهای این کشور در برابر مهاجران افغانستان را رد می‌کند و می‌گوید، هر فردی که اسناد قانونی و گذرنامه نداشته باشد، به تبع اجازۀ اقامت در ایران را نداشته و باید به کشورش بازگردد.
به مهاجرت نامنظم نه بگویید!
