شماری از زنان مبتلا به بیماری «روماتیزم»، از دسترسینداشتن به امکانات درمانی در مرکزهای صحی به ویژه شفاخانههای دولتی شاکی اند و میگویند که نبود امکانات در این شفاخانهها و ناتوانی مالی آنها، سبب شده است که قادر به درمان این بیماری نباشند.
این بیماران که در سنهای متفاوت قرار دارند، دلیلهای بیماری شان را تماس بیش از اندازه با آب و وراثت میدانند و میافزایند که درد شدید پاها، درد شدید دستها و درد عضلات، از عمدهترین نشانههای این بیماری است که در بدن تمامی آنان وجود دارد.
شبنم، باشندهی کابل که از ۱۰ سال به این سو به روماتیزم مبتلا است، میگوید که درد شدید پاها، درد شدید دستها و تحرکنداشتن عضلات، از عمدهترین نشانههایی است که در بدن او وجود دارد. او میافزاید که نبود زمینهی درمان این بیماری در شفاخانههای دولتی و در کنار آن چالشهای اقتصادی، سبب شده است که تا کنون نتواند بیماریاش را درمان کند.
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
شبنم، تأکید میکند: «امکانات در شفاخانههای دولتی وجود ندارد و ای کاش شفاخانههای دولتی یک بخش را مختص به روماتیزم در خود جا بدهند که حداقل معاینات رایگان باشد؛ اما ما مجبور هستیم به شفاخانههای شخصی برویم. اگر توانایی داشتی، میتوانی با پول زیاد به شفاخانهی خوبتر مراجعه، امکانات بهتری را تجربه و دواهای باکیفیت را خریداری کنی؛ وقتی امکانات نداشتی، مجبور دواهای ناچیز و کمتر میخری و به شفاخانهی عادی میروی یا اصلاً تداوی نمیکنی.»
همین گونه، سیلی، دیگر باشندهی کابل که از دو سال به این سو به روماتیزم مبتلا است، در بارهی نبود امکانات درمانی و تشخیصنشدن بیماریاش در شفاخانههای کشور، چنین میگوید: «من روماتیزم دارم؛ وقتی شفاخانهی دولتی رفتم، داکتر/پزشک درست تشخیص نتوانست. اولتر از همه، داکتران هیچ توجهی به بیماران ندارند و دوم، تشخیص درست و دقیق نمیتوانند و امکانات هم نیست. دواهایی که میدهند، قیمت شان خیلی زیاد است یا دواهایی استند که هیچ تأثیر نمیکند. در شفاخانههای دولتی امکانات خیلی کم است و مواد برای تشخیص مریضی وجود ندارد.»
زنان مبتلا به روماتیزم که در این گزارش با آنها گفتوگو شده است، تماس بیش از اندازه با آب و وراثت را، از عمدهترین عاملهای این بیماری در بدن شان میدانند.
فوزیه که تماس بیش از اندازه با آب را دلیل روماتیزم در بدنش میداند، میگوید: «معاینات کردم؛ بندهای دستم درد میکرد؛ وقتی در آب دستم را داخل میکردم، دستهایم میپندید؛ خارش و درد میکرد. پیش داکتر رفتم، دوا فایده نکرد؛ بعد معاینات داکتر را پیش داکتر یونانی بردم و نشان دادم. داکتر یونانی گفت که داکتر چه طور گفته که روماتیزم خودت کم است. دوای یونانی داد؛ با این دوا درد بندهای دستها و پاهایم خوب شد؛ پندیدگی دستها و پاهایم هم خوب شد.»
زیبا که دلیل بیماریاش را وراثت میداند، نیز میگوید: «مادرکلانم هم به بیماری روماتیزم مبتلا بود؛ تقریباً ۲۰ سال میشود که روماتیزم دارد. خودم و مادرکلانم به این مریضی مبتلا هستیم و از خودم دو سال میشود و در خانواده دیگر کسی روماتیزم ندارد به جز خودم و مادرکلانم.»
در همین حال، پزشکان، نیز میگویند که روماتیزم به دلیل عاملهای ژنتیکی، محیطی و تغییرهای هورمونی، بیشتر در زنان دیده میشود که به دلیل پیچیدهبودن این بیماری و وجود گونههای متفاوت آن، پزشکان در تشخیص این بیماری با چالش روبهرو میشوند.
ثناءالله قریشی، پزشک داخلهی عمومی، میگوید: «روماتیزم یک بیماری پیچیده است که گونههای زیادی دارد و یکی از دلیلهای عمدهای که داکتران در تشخیص آن اشتباه میکنند، این است که چند مریضی باهم یک جا میباشد و نشانههای مشابه به دیگر بیماریها را دارد.»
عدیل آرین، متخصص داخلهی اطفال در شفاخانهی صحت طفل اندراگاندی، نیز میگوید: «روماتیزم معمولاً در زنان زیاد است و یک دلیلی که زنان به این مریضی بیشتر مبتلا میشوند، کاهش هورمون استروژن است که با بالارفتن سن شان این هورمون کاهش پیدا میکند و میکانیزم دفاعی که توسط این هورمون به وجود آمده، از بین میرود.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
با این همه، شرافت زمان امرخیل، سخنگوی وزارت صحت عامهی حکومت سرپرست، به سلاموطندار میگوید که برای درمان روماتیزم، امکانات کافی در شفاخانههای دولتی در کابل و ولایتها وجود دارد.
او میافزاید: «مریضانی که مربوط ارتوپدی میشوند، ما در ولایتها جاهای مخصوص داریم. همین گونه، در مرکز کابل شفاخانهی وزیر اکبرخان به مریضان ارتوپدی اختصاص داده شده است. در آن جا برای مریضان ارتوپدی ما الحمدلله کادرهای فعال و مسلکی داریم که خدمات ارائه میکنند. در ولایتها هم میتوانند به بخشهای داخله و ارتوپدی ما مراجعه کنند، در ولایتها خدمات جریان دارد.»
زنان مبتلا به روماتیزم در حالی در تماسبودن بیش از اندازه با آب و وراثت را دلیل بیماری شان عنوان میکنند که در افغانستان زنان بیشتر از مردان مسئولیت کارهای خانه را برعهده دارند و دسترسی زنان به خدمات درمانی نیز در شماری از مناطق کشور محدود است.