نجیبه حقانی، بانوی ۶۰ساله در بلخ که تا صنف چهاردهم درس خوانده، توانسته است با پشتکار و تلاشهای پیوسته، رستورانت کوچکی زیر نام «کلبهی هوسانه» را در شهر مزارشریف، مرکز این ولایت به کسبوکار موفق و شناختهشده تبدیل کند. او، میگوید که هفت سال پیش کارش را با گرفتن ۲۰۰۰ دالر وام، از یک اتاق کوچک آغاز کرد و اکنون رستورانتش را گسترش داده است و ۱۲ کارمند زن و دو کارمند مرد دارد.
بانو حقانی، میافزاید: «زمانی که شروع کردم، ۲۰۰۰ دالر پول نقد داشتم و یک اتاق بسیار کوچک بود و مشتریها هم زیاد و تقاضا کردند که جای ما را بزرگ کنیم. همچنان تعداد کارمندان نیز بیشتر شدند. در شروع کار شش نفر کارمند داشتم، حالا ۱۲ نفر کارمند دارم؛ دو نفر از طبقهی ذکور/مردان است؛ در مجموع ۱۴ نفر کارمند دارم.»
از ایجاد رستورانت کلبهی هوسانه هفت سال میگذرد و بانو حقانی، برای هر کارمندش روزانه ۳۵۰ افغانی دستمزد میدهد. بیشتر زنانی که در این رستورانت کار میکنند، نانآور خانوادههای شان اند.
شبنم، یکی از این زنان، میگوید که با دستمزدش، هزینهی درمان همسر بیمارش را تأمین میکند.
نجیبه حقانی، مالک این رستورانت، میگوید که روزانه به گونهی اوسط ۷۰۰۰ تا ۸۰۰۰ افغانی را گوشت و دیگر مواد غذایی خریداری میکند.
در این رستورانت که از نامش پیداست (کلبه هوسانه)، غذاهایی چون بولانی گوشت، بولانی گندنه، بولانی میکس/مخلوط، آشک، منتو، شولهی غوربندی، سمبوسه، قابلی اوزبیکی و برخی غذاهای دیگر تهیه و به مشتریان پیشکش میشود.
نجیبه، میافزاید که تقاضای مشتریانش زیاد است و رسانهها نیز با معرفی رستورانت او به مردم، نقش مهمی را در زمینهی رشد کسبوکارش داشته اند. «من در شروع کارهایم نمیفهمیدم رسانهها رول/نقش خیلی مهمی در بازار مشتریهایم دارند. مصاحبهی من با رسانههای دولتی و خصوصی سبب شد که من بتوانم پولی که از دست داده بودم را دوباره به دست بیاورم و کارهایم رنگورونق خوبی گرفت. من زمانی که مشتریهایم شیرینیخوری یا محفلهای دیگر میداشته باشند، سفارش میدهند و ما برای مشتریهای خود آماده میکنیم. هم برای کارمندانم و هم برای خودم، عاید خوبی بر حال داریم.»
این رستورانت که در منطقهی «کارتهی آریانا»ی شهر مزارشریف موقعیت دارد، اکنون یکی از بهترین رستورانتهایی است که از سوی یک زن مدیریت میشود.
شیما حسینخیل، فعال حقوق زن، اقدام این زن کارآفرین را نمونهای از شجاعت و خودباوری زنان افغان میخواند و تأکید میکند که با وجود محدودیتها، زنان میتوانند نقش مؤثری در جامعه ایفا کنند.
او، در گفتوگو با سلاموطندار میگوید: «زنان کارآفرین با ایجاد فرصتهای شغلی، افزایش توان مالی، کاهش وابستگی، نقش مهمی در تقویت استقلال اقتصادی زنان و ارتقای اعتمادبهنفس آنها دارند. این روند نه تنها سبب رشد فردی میشود؛ بل که زمینهساز توسعهی اجتماعی و اقتصادی کشور نیز است. حمایت دولت و نهادهای مدنی از طریق تسهیلات مالی، آموزشهای تخصصی و وضع قوانین حمایتی و فراهمسازی فرصتهای برابر میتواند نقش زنان را در عرصهی کارآفرینی پررنگتر سازد. چنین پشتیبانی نه تنها به توانمندسازی زنان کمک میکند؛ بل جامعه را به سوی عدالت و پیشرفت پایدار رهنمود میسازد.»
احمدخالد خلیل، آگاه مسائل اقتصادی، میگوید که زنان میتوانند با سهمگرفتن در اقتصادهای محلی و با ایجاد شغلهای کوچک، نقش مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی کشور داشته باشند. او، میافزاید که حکومت و نهادهای مدنی میتوانند با فراهمکردن تسهیلات مالی و آموزشی، از این گونه ابتکارها پشتیبانی کنند.
گفتنی است که رستورانت کلبهی هوسانه امروز نه تنها محلی برای صرف غذا، بل منبعی برای اشتغال، استقلال اقتصادی و امید در جامعهی بلخ به شمار میرود.
