مهاجرت پدیده‌یی‌ست که با سرنوشت و گذشتۀ بشر گره خورده است، اما این پدیده براساس وضعیت و موقعیت‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و دیگر تحولات زنده‌گی آدمیان متفاوت است.
پدیدۀ مهاجرت در گذشته بیش‌تر به چالش‌ها و تهدیدهایی نظیر جنگ و ناامنی بسته‌گی داشت، اما امروزه عامل‌های دیگری نظیر فرصت‌های بهتر شغلی و تحصیلی نیز بر آن افزون شده است.
ضمیر، دانش‌جوی افغانستانی که برای رسیدن به هدفش کشور هند را برای ادامۀ تحصیل انتخاب کرده است.
او پس از فراغت از مکتب، در سال ۱۳۹۴ در آزمون کانکور شرکت کرد و پس از گذراندن آزمون کانکور به دانشکدۀ ارتباطات و ژورنالیزم دانشگاه کابل راه یافت. او اما علاقۀ زیادی به این رشته نداشت، زیرا رشتۀ دل‌خواه او اداره و تجارت بود.
ضمیر با آن‌که به رشتۀ روزنامه‌نگاری علاقه‌یی نداشت، با این حال، سه سمستر را در دانشکدۀ ارتباطات و ژورنالیزم دانشگاه کابل آموزش دید. بی‌میلی او به این رشته سبب شد تا به جست‌وجوی راه‌های بدیل برود.
ضمیر پس از تلاش‌های زیاد، بورسیۀ هند را به‌دست آورد و برای تحصیل در رشتۀ دل‌خواهش، راهی این کشور شد.
ضمیر از این‌که در رشتۀ دل‌خواهش درس می‌خواند، خوش‌حال است و اکنون در دانشگاه بنگلور، یکی از دانشگاه‌های دولتی هند، مشغول تحصیل است. او می‌گوید که یکی از دانش‌جویان ممتاز در این دانشگاه است.
عزیز احمد اوریاخیل، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی، مهاجرت برای تحصیل را بهترین گزینه می‌داند و می‌گوید، اکنون حدود ۲۵ هزار دانش‌جو از افغانستان در کشورهای دیگر در دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا سرگرم تحصیل اند.
به گفتۀ آقای اوریاخیل، تعداد دانش‌جویانی که از طریق بورسیه برای تحصیل به بیرون از کشور می‌روند، همه‌ساله در حال تغییر بوده و به تعداد بورسیه‌هایی بسته‌گی دارد که کشورهای مختلف در اختیار دانش‌جویان افغانستان قرار می‌دهند.
فریحه جبارخیل، مشاور مرکز معلومات مهاجرت در پیوند به راه‌های مهاجرت می‌گوید، این مرکز برای کسانی که قصد مهاجرت دارند، بسته‌های گونه‌گونی عرضه می‌کند که شامل بسته‌های کاری، کورس‌های کوتاه‌مدت و بورسیه‌های تحصیلی می‌شود.
بانو جبارخیل مهاجرت نامنظم را پُر‌هزینه و زمان‌گیر می‌داند و می‌افزاید، شهروندانی که مهاجرت نامنظم را به هدف رسیدن به زنده‌گی آسوده و رویایی در پیش می‌گیرند، با وجودی‌که حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار دالر را نیز هزینه می‌کنند، اما به مقصد نمی‌رسند و اگر به مقصد هم برسند، دوباره به کشور برگشت داده می‌شوند و شهروندانی که مهاجرت منظم می‌کنند، با همین مقدار پول علاوه بر مهاجرت، تحصیلات خود را نیز می‌توانند به پایان برسانند.
ظفر مومند