همزمان با آتشبس فوری میان افغانستان و پاکستان که در نتیجهی پادرمیانی ترکیه و قطر به دست آمد، گذرگاههای مرزی میان افغانستان و پاکستان همچنان بسته اند و هیچ گونه تعامل بازرگانی و اقتصادی میان دو کشور صورت نمیگیرد.
مسئولان در اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، میگویند که در ادامهی بستهماندن گذرگاههای پنجگانه میان افغانستان و پاکستان، میلیونها افغانی به بازرگانان دو کشور آسیب رسیده است.
خانجان الکوزی، عضو هیئت مدیرهی اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، به سلاموطندار میگوید که روزانه ۲۰۰۰ موتر باربری از این گذرگاهها عبور میکردند که اکنون متوقف شده اند.
این عضو هیئت مدیرهی اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، میافزاید که تا کنون نزدیک به ۵۰۰ میلیون افغانی به بازرگانان دو کشور آسیب رسیده است. «پنج راهی که میان افغانستان و پاکستان وجود دارد، یک هفته میشود که مکمل بند است و روزانه حدود ۲۰۰۰ موتر از این گذرگاهها عبور و مرور میکنند که کلش ایستاد است. تا حالا تقریباً حدود ۵۰۰ میلیون افغانی برای بازرگانان افغانستان و پاکستان خساره رسیده است.»
با این که انتظار میرفت پس از آتشبس فوری میان افغانستان و پاکستان، گذرگاههای مرزی نیز بازگشایی شود و تعاملات بازرگانی و اقتصادی میان دو کشور به حالت عادی برگردد، اما با گذشت دو روز از پایان درگیری، گذرگاهها همچنان به روی رفتوآمدهای بازرگانی بسته است.
نقیبالله صافی، رییس اجرایی اتاق مشترک بازرگانی افغانستان و پاکستان، میگوید که در همآهنگی با بخش خصوصی پاکستان تلاشهایی برای بازگشایی انجام دادند، اما ازسرگیری فعالیت این گذرگاهها نیاز به گفتوگو و تفاهم حکومتها دارد. «چون این مرزها از جانب پاکستان بند شده، به این خاطر یک تلاش به سطح حکومت است که با پاکستان در قطر یک جلسه دایر کردند. او به سطح حکومتی است؛ اما اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان، تلاش خود را پیش برده و همچنان از سکتور خصوصی پاکستان در تماس هستیم و اتاقهایی که در پاکستان است، در ارتباط هستیم و از پیشش میخواهیم که با حکومتش گپ بزند.»
به رغم تلاشها برای گرفتن دیدگاه حکومت در این باره، اما وزارت صنعت و تجارت افغانستان به پرسشهای ما پاسخی ارائه نکرد.
با این حال، محمدضیا شفایی، استاد دانشگاه و پژوهشگر مسائل اقتصادی، میگوید که برای کاهش آسیبپذیریها باید ظرفیتهای داخلی افزایش پیدا کند. «بهترین راه این است که ما مشکل سیاسی با پاکستان را حل کنیم تا این آدرس همچنان باشد و این بازار کلانی که برای افغانستان است، حفظ شود. همچنان بدیل این که ریسک با پاکستان کم شود، بدیل سنجیده شود، در کوتاهمدت ما نمیتوانیم. بهترین راه برای افغانستان، بهترین بدیلی که من فکر میکنم، افغانستان باید ظرفیت نگهداری محصولات خود را داشته باشد.»
گفتنی است که در میان پنج کشوری که افغانستان با آنها بیشترین تعامل بازرگانی و اقتصادی دارد، پاکستان بیشترین واردات و صادرات را با افغانستان دارد که این امر، زمینهی بهرهبرداری سیاسی را برای این کشور فراهم کرده است.
