غور، در غرب افغانستان، امسال با چهرهای خشن از طبیعت روبهرو شده است. شماری از کشاورزان للمیکار در این ولایت، میگویند که امسال باران نبارید، زمینهای شان از شدت خشکی ترک برداشته و دانههایی که با امید و آرزو در دل خاک کاشته بودند، هرگز فرصت جوانهزدن نیافتند. آنان که چشمانتظار بارش رحمت آسمانی بودند، اکنون میافزایند که نه تنها امسال هیچ محصولی برداشت نکردند، بل دانه و سرمایهی اندک شان را نیز از دست داده اند.
مسئولان محلی در پکتیا، میگویند که با خشکشدن چشمهها و کاریزها، منابع آبی برای آبیاری زمینهای زراعتی به شدت کاهش یافته است. در همین حال، کشاورزان برای بیرونکشیدن آبهای زیرزمینی از سیستمهای سولری استفاده میکنند که سبب مصرف بیش از اندازهی آب شده است.
ادامهی خشکسالیها و تغییرات اقلیمی در افغانستان به ویژه غزنی، زندگی هزاران خانواده را زیر تأثیر قرار داده و آنها را مجبور به ترک زادگاههای شان کرده است. با ادامهی این روند، بسیاری از کشاورزان و دامداران به ناچار روستاهای خود را ترک و به شهر غزنی مهاجرت کرده اند؛ جایی که به جای کشاورزی و دامداری، به کسبوکارهای دیگر مشغول شده اند.
هرات، با داشتن زمینهای حاصلخیز و آبوهوای نسبتاً مناسب، همواره یکی از مرکزهای مهم تولیدات زراعتی در افغانستان بوده است. در سالهای گذشته، تلاشهایی برای تقویت خودکفایی غذایی از طریق ترویج تولیدات داخلی انجام شده؛ اما همزمان با شدتگرفتن تغییرات اقلیمی، این دستآوردها با تهدید جدی روبهرو شده اند.
عبدالجبار چرخی، استاد دانشکدهی زراعت دانشگاه پروان، به این باور است که برای مقابله با این چالشها، همه باید دستبهدست هم بدهند. به گفتهی او، تغییرات اقلیمی به قدری شدید و فراگیر است که در صورت بیتوجهی، میتواند به بحران جدیتری در سطح کشور تبدیل شود.
در سه دههی پسین، جنگ، رشد جمعیت، نبود برنامههای دقیق حفظ منابع طبیعی و مشکلات اقتصادی، سبب شده است که جنگلات در مناطق مختلف کشور از جمله ولسوالی نجراب کاپیسا، در معرض نابودی قرار گیرند. باشندگان ولسوالی نجراب که برای تأمین سوخت و هزینههای زندگی…، نگران آیندهی محیط زیست و سرسبزی این منطقه هستند.
ناوقت روز گذشته، بیستوهفتمین نشست تغییرات اقلیمی در شهر شرمالشیخ مصر آغاز شده است. گفته شده که در این نشست، روی پرداخت غرامت از سوی کشورهای توسعهیافته به کشورهای درحال توسعه نیز بحث خواهد شد. وزارت امور خارجه خواستار کمک جامعهی جهانی با افغانستان در بخش کاهش خطرهای تغییرات اقلیمی شده است.
در این بیابان توفانزدۀ بیقانون، مردان برای تریاک و خدا و سوخت جنگیدهاند، اما حالا سید محمد، کشاورز گندمکار، احساس میکند جنگی بر سر آب در پیش است. این مناقشۀ آبی در مرزهای ایران و افغانستان رخ میدهد ـــ جاییکه رودخانۀ هلمند همچون رشتۀ حیات از میان دو سرزمینِ آشوبزده میگذرد. ساختِ سد/بند کمالخان که روبه اتمام است، برای کشاورزان افغانستان آبیاریِ منظمی را در فصول خشک تضمین خواهد کرد. اما ایران مدعیست که این سد میتواند جریان آب پاییندستی را شدیدا کاهش دهد و برای همین همواره سعی کرده مانع اجرای این پروژه شود.
