ادارهی بازرس ویژهی امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار)، با پخش گزارشی ادعا کرده که از زمان رویکارآمدن امارت اسلامی در افغانستان تا کنون، دولت امریکا نزدیک به ۲.۱ میلیارد دالر کمک را در شش ربع/یک سالونیم سال مالی این کشور، به افغانستان اختصاص داده است. در این گزارش تأکید شده که از دسمبر ۲۰۲۱ تا نهم جنوری ۲۰۲۳ میلادی، ۱.۸ میلیارد دالر کمک از طریق سازمان ملل متحد به منظور رسیدگی به بحران بشری، به افغانستان منتقل شده است.
در بخشی از گزارش سیگار در بارهی کمکهای امریکا به افغانستان در زمان حاکمیت امارت اسلامی، آمده است: «برنامهی توسعهی بینالمللی امریکا به سیگار گفته است که این اداره، در سال مالی ۲۰۲۲ میلادی، ۶۷۱.۳۴ میلیون دالر امریکایی به برنامههای افغانستان که از سوی کمکهای بینالمللی به فجایع حمایت مالی میشود، اختصاص داده است و ۵۵۴.۳۵ میلیون دالر امریکایی دیگر هم تا ۳۱ مارچ سال ۲۰۲۳ برای سال مالی ۲۰۲۳، اختصاص یافته است.»
سلاموطندار را در تویتر دنبال کنید
سیگار در گزارش خود هرچند رقم مشخصی از کمکهای انجامشده از سوی امریکا به افغانستان را، به امارت اسلامی ارائه نکرده؛ اما اعلام کرده که بخشهایی از کمکهای مالی به افغانستان، به عنوان مالیات بر درآمد، مالیات جایداد، هزینهی ویزا و اجازهی کار، ثبت وسایل نقلیه و پرداخت حق گمرک برای واردات کالاها، به خزانهی امارت اسلامی سرازیر شده است.
در همین حال، طارق فرهادی، آگاه مسائل سیاسی، در پیوند به این گزارش سیگار، به سلاموطندار میگوید: «از دیدگاه امریکا، مصارف دالری که میفرستد، حساس شده است؛ چون در کانگرس امریکا، به سیگار گفته بود شما بازرسی کنید که دالر به دست طالبان/امارت اسلامی میرسد یا خیر؟»
سیگار، در حالی از این میزان کمکها به افغانستان در زمان حاکمیت امارت اسلامی، خبر میدهد که هماکنون شهروندان در شرایط وخیم اقتصادی به سر میبرند و همزمان با این، انتقادهایی نیز مبنی بر چهگونگی بهمصرفرسیدن کمکهای جهانی در افغانستان، وجود دارد.
افزون بر این، استفادهی مقامهای امارت اسلامی از کمکهای انساندوستانه نیز، همواره به عنوان یک نگرانی ابراز شده است. مظاهر رییسزاده، پژوهشگر مطالعات استراتژیک منطقهای، در بارهی امکان دسترسی امارت اسلامی به کمکهای انساندوستانه، میگوید: «اینها [امارت اسلامی] دورنمای فعالیتهای خود را فکر میکنند، به همین دلیل امکان این زیاد است که از این کمکها به نفع خود استفاده کنند. زمینهاش هم وجود دارد؛ چون کمکهایی که میآید، زیر کنترل اینها است.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
امارت اسلامی اما با رد گزارش سیگار، میگوید که گزارشهای این نهاد موثق نیست. بلال کریمی، از معاونان سخنگوی امارت اسلامی، به سلاموطندار میگوید که امارت اسلامی بر کمکهای انساندوستانهی جهان، کنترل ندارد. او میافزاید: «پولهایی که میآید، به مؤسسههای خارجی یا به یک بانک خصوصی تحویل داده میشود و از طریق مؤسسهها به مصرف میرسد و به امارت اسلامی تعلق ندارد. همچنان با همآهنگی یا طبق لوایح امارت اسلامی، به مستحقان توزیع نمیشود.»
سیگار در این گزارش همچنان از افزایش دخالتهای امارت اسلامی در کار مؤسسهها در افغانستان، خبر داده است؛ چیزی که به باور آگاهان، میتواند تأثیرگذاری فعالیتهای این مؤسسهها را کاهش دهد.