همزمان با افزایش میزان مراجعهی بیماران به کلینیکهای دولتی در شهر کابل، این کلنیکها با کمبود دارو، کدر مسلکی و دیگر امکانهای درمانی روبهرو است.
سیماگل، باشندهی تایمنی شهر کابل که کودک دوسالهاش را برای درمان به کلینیک تایمنی آورده، با شکایت از نبود دارو و پزشک مسلکی در این کلینیک، میگوید: «طفلم سرفه میکند و تب دارد؛ سخت مریض شده به این کلنیک آمدم، این جا هم دوا ندارد نسخهی بیرون میدهد. ما اگه پول میداشتیم به شفاخانهی شخصی میبردیم، این جا نمیآمدیم. بسیار سخت است.»
لیلا، باشندهی نوآباد شهر کابل که برای درمان به کلینیک پروان سه آمده نیز، از دسترسی نداشتن به امکانهای درمانی شکایت دارد. این خانم که به دلیل بیماریاش توان ایستادشدن را از دست داده، میگوید: «این جا دوای درست ندارد، نسخهی بازار میدهد. بسیار مریض استم. گفت دوا نیست، نسخهی بازار بدم، من گفتم: من توانش را ندارم که بخرم باز یک بروفین داد و خلاص؛ این دوای تسکین را چه کنم.»
سلاموطندار را در تویتر دنبال کنید
کلینیک تایمنی و پروان سه، هر کدام در شش بخش به بیماران خدمات بهداشتی ارائه میکنند. مسئولان در هر دو کلنیک، به سلاموطندار میگویند که میزان مراجعهی بیماران نسبت به دورهی جمهوری در این کلنیکها افزایش یافته و روانه، بیش از ۷۰ بیمار برای درمان به این کلنیکها مراجعه میکنند.
فوزیه، مسئول بخش توبرکلوز در کلینیک تایمنی، میگوید که این کلنیک دو ماه میشود دارو برای بیماران ندارد و بخش نسایی-ولادی آن نیز، از یک ماه به این سو به دلیل نبود پزشک (قابله)، غیرفعال شده است. او میافزاید: «من داکتر بخش توبرکلوز استم؛ ولی به دلیل نبود داکتر، در دیگر بخشها کار میکنم. مجبور است نرس نداریم، جای نداریم دو بخش کلینک ما غیرفعال است. روزانه خانمهای بادار میآیند؛ ولی ما قابله نداریم.»
مسئولان در کلنیک تایمنی، میگویند؛ با این که بارها کمبودیهای این کلینیک را با ریاست صحت عامهی کابل شریک کردند؛ اما تا هنوز به این مشکل رسیدگی نشده است.
ریاست صحت عامهی کابل، با پذیرفتن کمبود دارو در کلینیکهای شهر کابل، میگویند که به دلیل خریدارینشدن دارو از سوی وزارت صحت و نیز قطع کمکهای نهادهای خارجی، این کلینیکها با کم بود دارو روبهرو شده است. عاصم، معاون ریاست صحت عامهی کابل به سلاموطندار میگوید: «سه سال شده که وزارت صحت دوا را خریداری نکرده، دوا از سوی وزارت صحت به ما داده میشود بعد ما توزیع میکنیم و در سطح ریاست، ما بارها از نهادهای خارجی کمک خواستیم، یکی دو بار کمک کردند؛ ولی کمکها کافی نیست و مشکل کمبود دوا را حل نمیکند.»
تنها بیماران در کلینیکهای تایمنی و پروان سه نیستند که از دسترسینداشتن به امکانهای درمانی شکایت دارند، بل بیماردارن در پولیکلینیک مرکزی که از بزرگترین کلینکهای دولتی در شهر کابل است نیز، با وضعیت مشابه روبهرو اند.
محمد نبی، باشندهی پکتیا که برادرزادهاش را برای درمان به پولیکلینیک مرکزی آورده، از نبود کدر مسکلی و بیتوجهی به بیماران در این کلیینک شکایت دارد. «درست معاینه نمیکند مریض را؛ چون بسیار بیروبار است در پکتیا امکانات نیست به این جا آمدم حالا این جا هم ناامید شدیم، هیج رسیدگی نیست.»
پولیکلینیک مرکزی، ۲۰۰ کارمند صحی و ۲۶ بخش درمانی دارد که چند بخش آن در دو سال گذشته ایجاد شده است. بخش داخله و دندان این کلینیک بیشترین مراجعهکننده را دارد و روزانه نزدیک به هفتاد بیمار به این دو بخش مراجعه میکنند. با این حال، این کلینک در برخی بخشها با کمبود پرسنل مسکلی و تجهیزات پزشکی روبهرو است.
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
زرمینه، بیمادار دیگری در پولیکلینیک مرکزی، میگوید: «دخترم مریض است، برای تداوی آمدیم؛ ولی این جا از سر خود تیر میکنند؛ معاینهی درست نیست. مجبوریم که این جا بیایم برای تداوی. هرچند مصرف را خود ما میکنیم، تنها یک معاینهاش رایگان است. برخی از معاینات را باید در بیرون انجام دهیم.»
با این حال، دینمحمد حبیبی، رییس پولیکلینیک مرکزی، به سلاموطندار میگوید که این کلینیک برای حل مشکلاتش به حمایت نهادهای تمویلکننده نیاز دارد. به همین دلیل، برای فراهمکردن کدر مسکلی و تجهیزات پزشکی، در برخی از بخشها نیاز به حمایت مالی نهادهای کمککننده دارد. او، میافزاید: «در بخش التراسوند، کسی با پول کم کار نمیکند یا دیجیتل اکسری وسایل کم داریم و نیاز است آماده کنیم. در بخش ایکو نیاز به متخصص داریم از طرفی معاش داکتران ما کم است؛ ولی با آن هم کار میکنند.»
به گفتهی رییس پولیکلینیک مرکزی، میزان مراجعهی بیماران از ۳۰۰ بیمار در دورهی جمهوری به هزار و ۵۰۰ بیمار در روز افزایش یافته است.
بر اساس آمار ریاست صحت عامه کابل، ۵۲ کلینیک در سراسر کابل فعالیت دارد که در بخشهای مختلف به شهروندان خدمات بهداشتی ارائه میکند.
سکتور بهداشت افغانستان بیشتر به کمکهای جهانی وابسته است و از همین رو، با قطع یا کاهش کمکهای جهانی در این بخش، مشکلات آن نیز افزون میشود که در نتیجه دسترسی شهروندان به خدمات بهداشتی مورد نیاز و باکیفیت را مختل میکند.