آتشسوزی در ۹ سپتامبر در اردوگاه موریا، هزاران پناهجو را بیخانمان کرد، اما از این میان، زنان و کودکانی که آنجا بیسرپرست زندهگی میکردند، بیخانمانتر شدند.
در پی این آتشسوزی که برخی رسانههای اروپایی آن را فاجعۀ لیسبوس نام گذاشتند، نهتنها پناهجویان، بل یونان و در کُل اتحادیه اروپا زیر فشار شدید قرار گرفت.
هزاران پناهجو در جادهها بدون نان، آب و سایر کمکهای اولیه بهسر میبردند. از یکسو بیماری کرونا آنها را تهدید میکرد، از جانبی هم نبود مواد لازم بهداشتی و غذای کافی. اتحادیه اروپا برای رسیدهگی فوری به این وضعیت، خواستار کمک کشورهای عضو شد.
چندین کشور از جمله آلمان، اعلام آمادهگی کردند که پناهجویان بیسرپرست از جمله کودکان را بدون قید و شرط میپذیرند. یک روز بعد، ده ایالت آلمان و شهرداریهای این ایالتها، درخواستهایشان را برای پذیرش پناهجویان به دولت فدرال تحویل دادند.
چهارشنبۀ گذشته، نهم میزان/ مهر، هواپیمای نخستین گروه پناهجویان که شامل ۵۱ کودک بیسرپرست بود، در فرودگاه هانوفر آلمان نشست کرد. آنها پس از بررسی، به چندین ایالت آلمان که داوطلبانه خواستار پذیرششان شده بود، از طریق سرویسها انتقال داده شدند.
دیانا، شهروند افغانستانی، گفت: «پس از بررسی، ما را در جایی بردند که تست کرونا میگرفتند. از همه بیماران تست گرفتند و زمانی که بیرون شدیم، چندین نفر به استقبال ما آمده بود.»
بیشتر این کودکان را ایالت نیدرزاکسن پذیرفت؛ یعنی ۳۴ کودک به این ایالت سپرده شد که از این میان، ۲۴ تن آنان بیمار شده بودند و به درمان فوری نیاز داشتند.
بوریس پیستوریوس، وزیر داخلۀ این ایالت آلمان ضمن خوشآمدگویی به این کودکان، گفت: «ما خیلی خوشحالیم که پس از آتشسوزی، نخستین گروه خردسالان بدون همراه را از موریا به آنجا بیاوریم و پروندههایشان را در ایالت خودمان طی مراحل کنیم.»
بقیه کودکان به ایالتهای بایرن، بادن-ورتمبرگ، برلین، هسن، هامبورگ، نوردارین وسفالین و شلسویک هولشتاین تقسم شدهاند.
آلمان اعلام کرده است که یکهزار و ۵۰۰ تن از پناهجویان واجد شرایط را از اردوگاه موریا میپذیرد. در جریان سال جاری میلادی، در مجموع ۷۱۳ پناهجو از یونان به آلمان منتقل شدهاند که از این میان، ۱۰۴ تن آنان خردسال بدون همراه بوده و ۱۴۲ تن دیگر نیز کودکان بیمار که زیر درمان قرار دارند.
نقش سایر کشورهای اروپایی
سوئیس نیز از نخستین کشورهایی بود که پس از تصمیم اتحادیه اروپا، اعلام همکاری کرد و تیمهای کمکیاش را به ساحه فرستاد. این کشور تاکنون ۲۰ کودک را پذیرفته، اما بیشتر تلاشش به کمکرسانی بوده است. هیأتی از این کشور که پس از آتشسوزی به جزیرۀ لیسبوس رفته بود، چهارشنبۀ گذشته، نهم میزان/ مهر، مأموریتشان به پایان رسید و دوباره به سوئیس برگشتند. آنها در رسانههای سوئیس وضعیت در اردوگاه موریا را نهایت نگرانکننده خوانده و خواستار همکاری بیشتر کشورهای اروپایی شدند. آنها تأیید کردهاند که پناهجویان دسترسی به کمکهای اولیه ندارند و از جانبی، شیوع ویروس کرونا جان هزاران پناهجو را تهدید میکند.
سوئیس بلافاصله کمک بیش از دو میلیون یورویی دیگر به یونان اعلام کرد و نیز کمیتۀ یونیسف که از سوی این کشور پشتیبانی میشود، دفترهای خود را در لیسبوس باز کرده است. این کمیته گفته است که بیشتر با کودکان کار خواهد کرد.
تصمیم تازۀ ایتالیا
ایتالیا، کشوری که همواره در مسألۀ بحران پناهجویان با سایر کشورهای اروپایی، از جمله آلمان در ستیز و دعواست نیز به روز چهارشنبه اعلام کرد که بیش از ۳۰۰ کودک آسیبپذیر پناهجو را میپذیرد. قرارداد این درخواست به روز چهارشنبۀ گذشته، نهم میزان/ مهر، میان حکومت و جامعۀ کاتولیک این کشور به امضا رسید.
فرانسه
فرانسه نزدیک به دو هفته پیش، ۶۵ پناهجو را از جزیرۀ لیسبوس پذیرفت و مستقیم به این کشور انتقال داد. این کشور هنوز اعلام نکرده است که چه شمار از پناهجویان را میپذیرد، اما گفته که در این روند همکاری خواهد کرد. سایر کشورهای اروپایی، هنوز اقدام عملی در راستای پذیرش پناهجویان نکردهاند.
این در حالیست که ۱۰ کشور اروپایی، بلافاصله پس از نشست اضطراری اتحادیه اروپا در مورد فاجعۀ لیسبوس برای پذیرش پناهجویان و کمک به یونان، اعلام آمادهگی کردند.