در اتاقی کوچک که تابلوهای خوشنویسی در چیدمانی قشنگ روی دیوار آن آویزان شده، نشسته و بادقت و زحمت زیاد نی را روی ورقی حرکت میدهد و اثری خلق میکند که قرار است تا چند روز دیگر در یکی از نمایشگاهها در هرات به دید گذاشته شود.
تاجمحمد ایلسیور، هشت سال پیش به دلیل علاقهای که به خوشنویسی داشت به سمت این هنر کشیده شد. «خوشینویسی را در ابتدا از نزد استاد عبدالعزیز روفی، یاد گرفتم و پس از این که از فاریاب به هرات آمدم، نزد استاد عبدالحکیم کریمزاده یاد گرفتم و اکنون که کارم در مرحلهی نهایی رسیده، در نزد استاد عبدالجلیل توانا تابلوسازی و خوشنویسی میکنم.»
ایلسیور که باشندهی اصلی فاریاب است و حالا در هرات شبوروز میگذارند، روزانه سه ساعت از عمرش را با خوشنویسی پر میکند. او، بیشتر در قالبهای خط نستعلیق، شکسته نستعلیق و ثلث اثر حلق میکند. میگوید: «ایجاد اثر نظر به کار آن فرق میکند؛ بعضی تابلوها کارش از یک تا ۱۵ روز طول میکشد؛ اما برخی تابلوهای دیگر کارش کم است؛ در کنار این کار به متن تابلو هم بستگی دارد؛ اگر تابلوها یکسطری باشد روزانه دو-سه تا تابلو هم کار میشود.»
ایلسور، ماهانه نزدیک به ۱۵ اثر خلق و از این راه نیازهای زندگیاش را تأمین میکند. «در گذشته تقریباً ۶۰ درصد نیازهای زندگی از طریق فروش تابلوها تأمین میشد؛ اما اکنون و با کاهش توانایی خرید مردم، فروش اثرهای ما هم کاهش یافته؛ این مشکل در برابر همه هنرمندان است.»
ایلسیور، میگوید که در چهار سال گذشته در نزدیک به ۲۰ نمایشگاه خردوبزرگ در کابل، فاریاب و هرات اشتراک کرده و از این راه تلاش می کند برای هنرش بازاریابی کرده و دامنهی مشتریانش را گسترش دهد. او، قرار است تا چند روز آینده، در یک نمایشگاه انفرادی زیر نام «گام نخست ایلسیور» در هرات شرکت کند؛ نمایشگاهی که در آن، ۸۰ تابلوی خوشنویسی این هنرمند به نمایش گذاشته میشود. «این یک فرصت خوب برای فروش اثر و جلب مشتری خواهد بود.»
ایلسیور اما از نبود بازار برای فروش اثرهای هنریاش به عنوان بزرگترین چالش در برابر کارش یاد میکند؛ چیزی که گاه حس ناامیدی و دستکشیدن از هنر را در او ایجاد میکند. «نبود بازار در افغانستان برای خوشنویسیان، بساری مشکلزا است؛ وقتی ما نتوانیم تابلوهای خود را بفروشیم، مجبور میشویم به کار دیگر رو بیاوریم؛ چون مجبور استیم به نیازهای زندگی مان پاسخ دهیم.»
این هنرمند، میگوید که در صورت فراهمشدن بازار فروش برای اثرهایش، دوست دارد کارش را گسترش داده و این هنر را به دیگران نیز آموزش دهد. «تصمیم این است که در هر شرایط به کارم ادامه بدهم و در بخش گسترش هنر خوشخویسی و انتقال آن به دیگران، سهم خود را داشته باشم.» ایلسور، در کنار خوشنویسی در بخشهای نقاشی، ادبیات و داستانهای کوتاه نیز فعالیت دارد.
خوشنویسی در افغانستان، تاریخچهی طولانی دارد؛ اما نبود بازار فروش برای اثرهای خوشنویسان و نبود پشتیبانیهای سازنده، سبب شده که خوشنویسی در این کشور رشد چشمگیری نداشته باشد.
