صبحهای سرد و غبارآلود، خیابانهای کابل را سنگین کرده و در بیمارستانهای انتانی و صحت طفل اندرا گاندی، صدای سرفه و نالهی بیماران از هر اتاق شنیده میشود. تبهای شدید و دردهای نفسگیر، نشانهی آغاز موج تازهی بیماریهای فصلی در پایتخت است.
با آغاز فصل سرما و افزایش آلودگی هوا، شمار مبتلایان به بیماریهای سینهبغل، تنفسی و گلودرد در کابل رو به افزایش است. پزشکان میگویند که سردی هوا، آلودگی، جادههای غیرمعیاری و فقر از عاملهای اصلی شیوع این بیماریها است.
مرضیه، ۳۰ساله باشندهی کابل، میگوید که با سردشدن هوا، مادرش بیمار شده است؛ اما به دلیل فقر برای درمانش اقدامی نتوانسته و اکنون وضعیت مادرش بدتر شده است. «مادرم از یک هفته پیش به بیماری سینهبغل مبتلا شده بود؛ اما به دلیل وضعیت اقتصادی نتوانستیم زودتر برای درمان اقدام کنیم. امروز که حالش وخیم شد، به بیمارستان مراجعه کردیم و تازه او را بستری کردند.»
نبود آگاهی از علائم اولیه بیماریهای فصلی، مشکل دیگری است که باعث تأخیر شهروندان در مراجعه به مرکزهای درمانی میشود. سونم، ۳۵ساله از ولسوالی دهسبز کابل، میگوید: «کودک دو ماههام از ۲۰ روز پیش بیمار شد، اما ناآگاهی من و تشخیص نادرست پزشکان باعث شد وضعیتش وخیمتر شود. تازه سه روز پیش به [شفاخانه] صحت طفل مراجعه کردیم و حالا بستر شده است.»
جان گل، ۳۲ساله از پروان، یکی دیگر از بیماران، میگوید که با سردی هوا بیمار شده و تأخیر برای درمان سبب بدترشدن وضعیت صحیاش شده است. «شش روز است که بیمار شدم. کارگر هستم و در این هوای سرد کار میکنم. با این که اوایل درمان شدم، بهتر نشدم و حالا دو روز است که بستر شدهام، اما کمی بهتر شدهام.»
مسئولان بیمارستانهای انتانی و اندراگاندی میگویند که در یک ماه گذشته، روزانه نزدیک به ۳۰۰ بیمار مبتلا به بیماریهای فصلی به این مرکزها مراجعه کرده اند و از این میان، حدود ۳۰ تا ۴۰ تن در وضعیت حاد قرار دارند.
محمدعارف حسنزی، مسئول بخش داخلهی بیمارستان اندراگاندی صحت طفل، میگوید: «با آغاز فصل سرما و شیوع بیماریهای تنفسی، روزانه حدود ۳۰۰ بیمار به ما مراجعه میکنند که نزدیک به ۳۰ تن نیاز به بستری فوری دارند. این آمار نشان میدهد که بیماریهای فصلی در حال گسترش است.»
در کنار مشکلهای اقتصادی و عدم آگاهی، پزشکان تاکید دارند که هوای سرد و آلوده، کودکان و افراد کهنسال را بیش از دیگران در معرض خطر قرار میدهد. محمدیاسین هاشمی، متخصص امراض داخلی بیمارستان انتانی، میگوید که نبود آگاهی از بیماریهای فصلی و درمان دیرهنگام سبب بدترشدن وضعیت صحی بیماران میشود. «سطح آگاهی بیماران پایین است. بسیاری از نکتههای بهداشتی ساده رعایت نمیشود و این بیماری به سرعت میان مردم شیوع پیدا میکند. در این اواخر، از هر ۱۰ بیمار، پنج تن مبتلا به بیماریهای فصلی استند.»
شرافتزمان امرخیل، سخنگوی وزارت صحت عامهی امارت اسلامی، میگوید که آمار دقیقی از بیماران فصلی در دست نیست؛ اما با آن هم میافزاید که بیماریهای فصلی در روزهای پسین افزایش یافته است. «آمار دقیق در دسترس نیست؛ اما اطلاعات اولیه نشان میدهد که بیماریهای فصلی نسبت به گذشته افزایش یافته است. ما برنامههایی برای افزایش سطح آگاهی، تأمین دارو و تجهیزات پزشکی در مرکزهای درمانی در دست داریم تا خدمات بهتری به بیماران ارائه شود.»
پزشکان به مردم توصیه میکنند که برای پیشگیری از بیماریهای فصلی، واکسیناسیون دوران طفولیت را جدی بگیرند، بدن را در هوای سرد گرم نگه دارند، تغذیه نوزادان با شیر مادر و مصرف غذاهای مقوی را رعایت کنند و در صورت مشاهده علائم بیماری، سریعاً به مراکز درمانی مراجعه کنند.
فضای بیمارستانهای کابل در این روزها ترکیبی از اضطراب و تلاش است؛ پرستاران و پزشکان بین اتاقها میدوند، بیمارانی با تبهای شدید و نفستنگی بر تختها دراز کشیده اند و خانوادهها نگران و بیتاب کنار آنها ایستاده اند. بیرون، غبار و سردی هوا، خیابانهای پایتخت را در هالهای سنگین فرو برده و بر شدت بیماریها افزوده است.






