همزمان با ۱۷ نومبر، روز جهانی دانشجو، شماری از دانشجویان دختر در افغانستان خواستار بازگشایی دانشگاهها و بازگشت به آموزش شدند. آنها میگویند که آموزش ستون اصلی پیشرفت و توسعهی افغانستان است.
مارینا هاشمی، دانشجوی زبان و ادبیات ترکی در دانشگاه کابل، میگوید که با بستهشدن دانشگاهها از ادامهی آموزش بازمانده و این وضعیت او را دچار مشکلهای روانی و افسردگی کرده است. «دانشگاهها را باز نگهدارید؛ هر قوانینی که شما میگویید ما عملی میکنیم و تا حالا هم عملی کردیم؛ اما لطفا دانشگاهها را بسته نمانید، باز باشد ما بتوانیم درس و تحصیل خود را ادامه بدهیم.»
زینت از پروان، دانشجوی سمستر چهارم رشتهی قابلگی که از ادامهی آموزش محروم شده، میگوید احساس تهیبودن و دورافتادگی از هدفهایش او را آزار میدهد. او امیدوار است با بازشدن دانشگاه و پزشکشدن بتواند در کاهش مرگومیر زنان کشورش نقش داشته باشد. «اگر زنان نتوانند تحصیل کنند، جدا از این که دیگر بخشهای جامعه نیز آسیب میبینند، به ویژه مرگومیر مادران است که ما به داکتر/پزشک زن نیاز داریم، که آنها از مرگ نجات میدهد؟ میزان مرگومیر نوزادان و مادران بالا میرود. حداقل به خاطر نجات جان مادران کسانی که در این رأس قرار دارند توجه کنند.»
در کنار دانشجویان دختر، شماری از دانشجویان پسر نیز با وجود چالشهای آموزشی، کمبود امکانات و نگرانیهای شغلی، بازگشت دختران به دانشگاهها را برای جامعه ضروری میدانند. به باور آنها، محرومیت دختران از آموزش نه تنها به رشد علمی کشور آسیب زده، بل پیامدهای منفی اجتماعی و اقتصادی نیز به جا گذاشته است.
میلاد فرهمند، دانشجوی کمپیوترساینس، با اشاره به نبود کادر فنی، کمبود فرصتهای شغلی و مشکلهای اقتصادی برای دانشجویان، خواستار فراهمشدن زمینههای آموزشی برای دختران است. «زمینههای کار وجود ندارد، مشکلات اقتصادی و نبود کادر علمی ورزیده مشکل ایجاد کرده که همین مشکل است که همه دانشجویان روبهرو استند. تحصیل دختران هم خیلی با ارزش است. آموزش آنها کمک میکند به رشد جامعه؛ چون ما همواره گفتیم یک مرد تحصیل کند خودش را تغییر میدهد؛ اما یک زن تحصیل کند یک خانواده را تغییر میدهد.»
سهیل شیرزاد، دیگر دانشجو، بر اهمیت حضور دختران در دانشگاهها تأکید میکند و خواستار بازگشایی مرکزهای آموزشی در چهارچوب ارزشهای اسلامی است. «خواهش ما از مسئولین، روسای دولت و تحصیلات این است که یک فضای اسلامی و شرعی بسازند تا خواهران ما همچنان بتوانند به درس و تعلیم خود ادامه بدهند.»
در سوی دیگر، شماری از کارشناسان آموزشی نیز با اشاره به نقش دانش و جایگاه دختران در کادرهای علمی و تخصصی، بستهبودن دانشگاهها را یک خلأ بزرگ عنوان میکنند.
جمالالدین سلیمانی، کارشناس آموزشی، میگوید که ادامهی محدودیتها بر تحصیل دختران وابستگیهای اجتماعی را افزایش میدهد. «اگر این وضعیت ادامه پیدا کند ما به پیامدهای منفی در دورنما چون کشور عقبمانده، دور از تعلیم و تحصیل و کشور دستدراز به کشور دیگر خواهیم داشت. ادامهی این وضعیت تأثیرات مختلف روانی و اجتماعی به همراه خواهد داشت.»
عبدالحنان قیلیچ ارسلان، کارشناس حوزهی آموزش و استاد دانشگاه، میگوید که بستهبودن دانشگاهها به روی دختران برای پیشرفتهای علمی و اجتماعی افغانستان زیانبار است. «نقش دانشجویان در ساختن آیندهی یک کشور طبعا نقش ارزشمندی دارد و بدون علم و محصل هیچ مملکت، جامعه و ملتی پایدار شده نمیتواند. بر اساس زحمت دانشجویان، ساخت، انکشاف و رونق یک مملکت صورت میگیرد و زمانی که محصل از درس باز میماند، از نگاه اجتماعی، روانی و اقتصادی نه تنها به فرد و خانواده، بل به جامعه، ملت و مملکت نیز تأثیر منفی دارد.»
۱۷ نومبر به عنوان روز جهانی دانشجو در ۱۹۴۱ از سوی شورای بینالمللی دانشجویان در لندن نامگذاری شده است.
