سازمان ملل متحد به مناسبت «روز جهانی رواداری»، اعلام کرده که رعایتنشدن اصل همدیگرپذیری و زندگی مسالمتآمیز، جهان را با بزرگترین بحران آوارگی اجباری روبهرو کرده است.
این نهاد، امروز (یکشنبه، ۲۵ عقرب) در اکس نوشته که احترام به تنوع و درک متقابل افراد را متحد و قویتر میکند.
سازمان ملل متحد، افزوده که دستیابی به رواداری نیازمند گفتوگو، انسجام اجتماعی و سرمایهگذاری کشورها است. «رواداری بسیار فراتر از پذیرش منفعلانه یکدیگر است؛ رواداری مستلزم اقدام است و باید آموخته، پرورش و محافظت شود؛ رواداری نیازمند سرمایهگذاری دولتها بالای مردم برای تحقق کامل این اصل است.»
رواداری به معنای پذیرش تفاوتهای فرهنگی، عقیدتی و زبانی یکدیگر و احترام به آن است. حالا پرسش این جا است که در افغانستان این اصل چقدر نهادینه شده و رعایت میشود؟
شهروندان با این که خود را متعهد به احترام به حقوق و ارزشهای همدیگر میدانند؛ اما تأکید دارند که دیگران نیز درک متقابل را در خود رشد دهند.
خالد حبیبی، باشندهی کابل، میگوید که بدون پذیرش تفاوتهای همدیگر دستیابی به رواداری ممکن نیست. او میافزاید: «خودم در تلاش استم با همه با احترام برخورد کنم و تفاوت ها را بپذیرم و در رفتارهای اجتماعی با حوصلمهمندی ظاهر شوم؛ اما با این هم در جامعه در برابر این اصل سهلانگاری میکنند نیاز است خود ما الگو باشیم.»
شماری از جامعهشناسان، میگویند که رعایتنشدن اصل رواداری در افغانستان سبب شده که این کشور عقبگرد و بیاعتمادی را تجربه کند.
شعیب احمدی، جامعهشناس، میگوید که پذیرش تفاوتهای زبانی، فرهنگی و قومی میتواند به نهادینهسازی رواداری در افغانستان کمک کند. «اگر در افغانستان زندگی همزیستی میداشتیم، شاهد وضعیتهای مختلف نمیبودیم؛ مسئولیت نهادینهسازی این اصل به دولتها برمی گردد و مردم نیز تحملپذیری را باید رشد دهند و اجتماع را به اجتماع را مطلوب انسان گونه بسازند.»
راشد صدیقی، دیگر جامعهشناس، میگوید: «متأسفانه امروز در اکثر جوامع این مسئله وجود دارد که یک قوم قوم و مذهب دیگر را نمیپذیرند و این به همدیگر آسیب میزند؛ در اصل این مورد مورد نیاز بشر است و به دیدگاههای همدیگر احترام داشته باشند تا حس همدلی نهاینه شود.»
قطبالدین مجتهد، عالم دین نیز، میگوید که همدیگرپذیری و زندگی مسالمتآمیز در دین اسلام نیز از جایگاه ویژه برخودار است. «در نگاه اسلام احترام به حقوق فرهنگ و ارزشهای همدیگر خیلی رعایت و عالی دانسته شده است؛ انسانها جامعههای که این اصل را رعایت نکنند همیشه در خسارت و ضرر قرار می گیرند.»
۱۶ نومبر در ۱۹۹۵ از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو)، به هدف ترویج مدارا، احترام به حقوق بشر و ترویج تنوع فرهنگی به عنوان روز جهانی رواداری نامگذاری شده است.
