با وجود محدودیت‌های مرزی، قاچاق انسان و مهاجرت‌های غیرقانونی به کشورهای اروپایی هنوز ادامه دارد. همه‌ساله بسیاری از جوانانی که قادر به یافتن کار در داخل کشور نمی‌شوند، با تحمل سختی‌های زیاد دست به مهاجرت‌های نامنظم می‌زنند.
محمود (نام مستعار)، جوانی‌ست که برای نجات از فقر و بی‌کاری، به گونۀ غیرقانونی از مسیر ایران و ترکیه به کشورهای اروپایی رفت؛ اما دیری نگذشت که دو باره به کشور برگشت.
او می‌گوید، در میان راه پولیس ایران آنان را لت‌وکوب کرده است.
محمود روایت تلخ و تکان‌دهنده‌یی از آن‌چه او و دیگر پناه‌جویان برای رسیدن به کشورهای اروپایی تحمل کردند، بیان می‌کند. از برخوردهای غیرانسانی قاچاقبران تا خشونت پولیس علیه پناه‌جویان.
آن‌چه برای محمود، در ایران و ترکیه اتفاق افتاده است این‌گونه بیان می‌کند: «در ایران مدت سه روز بودم و کاملاً پنهان بودیم که پولیس دست‌گیر نکند و از مشهد تا تهران همراه قاچاقبر در یک بس رفتیم، چند ساعت را آن‌جا ماندیم و منتظر گام‌های بعدی قاچاقبر بودیم و بعداً قاچاقبر آمد و شب بود و ما را به شکل پنهانی از این‌جا برد و زمانی‌که به ترکیه رسیدیم، ما را به قاچاقبر دیگر تسلیم کرد.»
محمود می‌گوید که پس از چند روز اقامت در ترکیه با همراهانش به سوی یونان حرکت کردند: «مدت چند روز در ترکیه ماندیم تا فامیل‌های دیگر پیدا شود و به کشتی سوار شدیم. یک‌شب و یک‌روز منتظر ماندیم تا گزمۀ دریایی کشور ترکیه به پایان رسید و بعد به طرف یونان حرکت کردیم. پیش از این‌که به خاک یونان برسیم، ملل متحد آمد از دریا ما را تسلیمی گرفت و ثبت ملل متحد شدیم و بعد به طرف کشور آلمان سفر کردیم و زمانی‌که به آلمان رسیدم، کار نبود و مدت یک‌سال بی‌کار بودم و پولی که برای ما می‌دادند، کافی نبود.»
محمود می‌گوید، مدتی را در بی‌سرنوشتی در آلمان سپری کرد و سپس داوطلبانه به افغانستان برگشت. او که اکنون دچار افسرده‌گی شده است، ناامیدانه به زندگی‌اش ادامه می‌دهد.
سیدعبدالباسط انصاری، مشاور وزارت مهاجران و بازگشتکنندهگان در پیوند به مهاجرت غیرقانونی به سلام‌وطندار می‌گوید، این وزارت با همکاری نهادهای دیگر، برنامه‌های آگاهی‌دهی را به راه انداخته و این کار در جلوگیری از مهاجرت‌های غیرقانونی مؤثر بوده است.
او می‌افزاید که پس از آگاهی‌دهی به مردم، شمار پناهنده‌گان افغانستان در اروپا از ۵۵ هزار تن در سال ۲۰۱۸ به ۳۳ هزار تن در سال ۲۰۱۹ کاهش یافته است.
کاظم الهام، سخنگوی سازمان بین‌المللی مهاجرت می‌گوید که این نهاد با همکاری وزارت مهاجران و بازگشتکنندهگان برای پناه‌جویانی که به افغانستان برمی‌گردند، زمینۀ کار را فراهم می‌کند.
بحران مهاجرت در جهان ابعاد گسترده پیدا کرده است. افغانستان از جمله کشورهایی‌ست که همه‌ساله شماری از شهروندانش به دلیل ناامنی، فقر، بی‌کاری و نبود زمینۀ تحصیل بهتر، به گونۀ قانونی و یا غیرقانونی به کشورهای بیرونی به ویژه اروپا مهاجرت می‌کنند. از این میان، شماری به مقصد می‌رسند و شماری هم برگشت داده شده یا در دریا غرق می‌شوند.
به مهاجرت نامنظم نه بگویید!
