پزشکان: در بارداری رژیم نگیرید

بارداری، دوران حساسی است که مراقبت‌های تغذیه‌ای مناسب، نقش مهمی در سلامتی مادران و نوزادان دارد؛ اما برخی زنان باردار به علت نگرانی از افزایش وزن در دوران بارداری، رژیم‌های غذایی سختی می‌گیرند که این کار سبب کاهش مواد مغذی لازم در بدن و کم‌وزنی جنین می‌شود.

پزشکان متخصص نسایی_ولادی و داخله‌ی عمومی، می‌گویند که رژیم‌گرفتن در دوران بارداری برای زنان توصیه نمی‌شود؛ زیرا سلامت جنین به تغذیه‌ی درست مادر بستگی دارد. ریحان قادری، پزشک متخصص نسایی_ولادی، با تأکید بر اهمیت تغذیه‌ی مناسب مادران در دوران بارداری، می‌گوید که برای زنان باردار هیچ گونه رژیم غذایی توصیه نمی‌شود.

او، می‌افزاید که زنان باردار در جریان روز باید بیش از سه وعده غذا بخورند. «در وقتی که یک خانم باردار است، غذا را سرش محدود نمی‌سازیم؛ به خاطری که باعث سوءتغذیه‌‌ی طفلی که در بطنش است، می‌شود. اصلاً برای خانم‌های حامله رژیم‌گرفتن نیست. خانم حامله غیر از سه وعده‌ی غذایی، دو تایم دیگر هم غذا بگیرد. در صورتی که مشکل معده داشته باشد، کم‌کم غذا بگیرد و زود زود. بهترین مواد خوراکی در خانواده، حق اولش به خانم حامله است. وقتی یک جنین سالم به بار می‌آید که مادر هزار روز اول یک غذای مکمل گرفته باشد. حتا به خانم‌هایی که وزن زیاد دارند، در جریان حمل برای شان رژیم غذایی داده نمی‌شود.»

همین گونه، عبدالمحسن، پزشک متخصص داخله‌ی عمومی موظف در شفاخانه‌ی ۵۰ بستر ولسوالی نجراب کاپیسا، می‌گوید که تغذیه‌نشدن درست مادر در دوران بارداری می‌تواند به سلامتی مادر پس از زایمان نیز آسیب بزند. «رژیم غذایی سخت؛ یعنی رژیم غذایی محدود. رژیم غذایی محدود، یک مواد غذایی مثلاً گوشت یا لوبیا یا سبزی‌جات می‌باشد. ما به یک نوع مواد غذایی ضرورت نداریم، به مواد غذایی متنوع نیاز داریم. زنانی که رژیم غذایی می‌گیرند، در قدم اول سیستم ایمنی بدن شان پایین می‌آید و در قدم دوم اعضای اسکلتی عضلانی و هاضموی شان، بالای تمامی اعضای بدن شان تأثیر دارد و به خصوص وقتی رژیم غذایی کم می‌گیرند، مبتلا به کم‌بود ویتامین دی، پروتئین و کلسیم می‌شوند. خانم‌هایی را می‌بینیم که بعد از بارداری، سرهای خود را بسته می‌کنند که او از اثر سردردی شدید است؛ چون در دوران بارداری مبتلا به کم‌بود آهن شده اند و به طور نرمال آهن نگرفته اند.»

غلام‌حضرت، پزشک متخصص کودکان در شفاخانه‌ی ۵۰ بستر ولسوالی نجراب کاپیسا، می‌گوید که سلامت نوزاد وابسته به سلامت مادر است و به هر اندازه‌ای که مادر به گونه‌ی متعادل و مناسب تغذیه شود، به همان اندازه نوزاد سالم به بار می‌آورد. «هر مادر حامله در جریان حاملگی باید غذاهای متنوع استفاده کند. بیش‌تر غذاهایی که مواد مغذی کافی داشته باشند و هم‌چنان در ترکیب خود ویتامین‌ها و منرال‌ها داشته باشند؛ چون مادر زمانی که حامله است، یکی مواد به صحت خود مادر مؤثریت خود را دارد و یکی مواد غذایی به خاطر رشد و نموی جنین یا طفل اهمیت زیاد دارد؛ چون جنینی که در بطن مادر است، زیاد تغذیه‌ی شان از طریق مادر صورت می‌گیرد.»

این پزشک، هشدار می‌دهد در صورتی که یک مادر در دوران بارداری رژیم غذایی بگیرد، نوزادش مبتلا به سوتغذیه به دنیا می‌آید و این نوزاد در آینده با مشکلات دیگری نیز روبه‌رو خواهد شد. «اطفالی که از مادران سوءتغدیه و مادرهایی که رژیم غذایی درست ندارند، تولد می‌شوند، یا این که قبل از وقت تولد می‌شوند یا خود اطفال به شکل سوءتغذیه یعنی اطفالی که رشد ضعیف در داخل بطن داشته باشند، با بنیه‌ی ضعیف ولادت می‌شوند. این بنیه‌ی ضعیف در آینده مشکل هم به خود اطفال و والدین می‌باشد و حتا ممکن است که سیستم عصبی شان درست تکمیل نشده باشد، یا می‌شود در آینده فلج دماغی برای شان به بار بیاورد.»

شماری از زنانی که در دوران بارداری رژیم غذایی گرفته اند، تجربه‌های شان را در این باره با سلام‌وطندار در میان گذاشته اند. نرگس ۳۵ساله، مادر پنج فرزند که در آخرین دوره‌ی بارداری‌اش رژیم غذایی داشته، می‌‌گوید که نوزادش با وزن کم تولد شد و نسبت به دیگر فرزندانش ضعیف‌تر است. «من پنج طفل دارم؛ رژیم غذایی خود را از ماه هفتم گرفتم. من فشار بالا دارم و وزنم هم زیاد است، به همین خاطر رژیم گرفتم. خودم تصمیم گرفتم رژیم بگیرم. زیادتر سبزی و میوه استفاده کردم، از چربی خودداری کردم، متأسفانه طفلکم از دیگر بچه‌هایم کرده ضعیف به دنیا آمد. تقریباً دوونیم کیلوگرم بود و خودم هم کم‌خونی برایم پیش شد.»

فاطمه‌ی ۳۰ساله، باشنده‌ی ولسوالی حصه‌ی اول کوهستان کاپیسا که سه فرزند دارد، می‌گوید که برای کنترل وزنش در دوران بارداری، رژیم گرفته و از همین رو نوزادش به گونه‌ی مناسب تغذیه نشده است. «از فامیل هم چاقی ارثی داریم؛ همین طفلکم به وزن برابر نیامد؛ چون درست خود را تغذیه نکردم، رژیم داشتم در جریان حاملگی. در جریان حمل، سرگیجه، خستگی و دل‌بدی خود را دارد. من نتوانستم درست خودم را تغذیه کنم، به همین دلیل طفلکم وزنش کم آمد.»

گل‌جان، یکی دیگر از این زنان، نیز می‌گوید: «سابقه‌ی تکلیف معده داشتم، اشتهای درست نداشتم و اگر می‌خوردم هم، دل‌بد و سرگنس می‌بودم. به همین خاطر، این قدر غذا نمی‌گرفتم. باز وقتی که طفلکم به دنیا آمد، بسیار ضعیف بود.»

پزشکان، تأکید می‌کنند که رژیم‌های غذایی ناسالم می‌تواند سلامتی مادر و نوزاد را به خطر بیندازد. آن‌ها، می‌افزایند که با افزایش آگاهی زنان در باره‌ی رژیم غذایی سالم در دوران بارداری، می‌توان مادرانی با نوزادان سالم داشت.