نزدیک به شش ماه پیش، بانک مرکزی افغانستان، از چاپ و توزیع ۱۰۰ میلیون بانکنوت جدید که شامل ۱۰، ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ افغانیگی میشود، خبر داده بود. اکنون اما شماری از پایتختنشینان، با ابراز نگرانی از گردش پولهای فرسوده در بازارهای شهر کابل، میگویند که بانکنوتهای جدید هنوز کامل به دسترس آنها قرار نگرفته است.
ذبیحالله، باشندهی شهر کابل، میگوید که گردش پولهای فرسوده در بازارها، سبب ایجاد مشکلات بسیاری در میان مردم شده است. به گفتهی او، «بالای پیسه بعضیها باور ندارند، بعضیها میگویند که تقلبی نباشد. کسی نمیگیرد، زیادترش خراب میباشد. در ۱۰۰ هزار افغانی حتماً دو-سه هزارش کنده و ساختگی است که پشتش را با یک چیز و رویش را با دیگر چیز جور کردند که تیر شود.»
همین گونه، حامد، باشندهی دیگری که در چهارراه انصاری شهرنو کابل دکان تیلفروشی دارد، با بیان این که پولهای فرسوده در بازار زیاد است، میگوید: «وقتی که مردم میآیند تیل میخرند، ۵۰۰ افغانی را میدهند. زمانی که مَیده میدهم، نمیگیرند و میگویند که این کهنه است؛ اما وقتی که میآیند تیل میگیرند پیسهی کهنه را میدهند. مجبور هستم که من بگیرم چه طور کنم دیگر این را که نمیشود او طرف بیندازی.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
در همین حال، حسیبالله نوری، سخنگوی بانک مرکزی افغانستان، در پاسخ به این نگرانیهای باشندگان کابل، به سلاموطندار میگوید که چندی پیش، روند تبدیلکردن بانکنوتهای ۱۰ و ۲۰ افغانی، آغاز شده است و شهروندان، میتوانند بدون پرداخت فیس، پولهای فرسوده را تبدیل کنند.
او میافزاید: «شهروندان ما که بانکنوتهای ۱۰ و ۲۰ افغانی داشته باشند، میتوانند با مراجعه به بانکهای تجارتی و نمایندگیهای د افغانستان بانک، بانکنوتهای مندرس خویش را به بانکنوتهای جدید، بدون هیچ کمیشن تبدیل کنند و پروسهی توزیع ۵۰ و ۱۰۰ افغانی هم به زودی آغاز میشود.»
سلاموطندار را در تویتر دنبال کنید
از سویی هم، عبدالنصیر رشتیا، آگاه مسائل اقتصادی، میگوید که وجود بانکنوتهای کهنه و به دسترسقرارنگرفتن بانکنوتهای جدید، در کاروبار روزمرهی مردم مشکل ایجاد کرده است.
او، علت توزیعنشدن کامل بانکنوتهای جدید را وابسته به سیاستهای پولی بانک مرکزی، میداند؛ زیرا به گفتهی او، این بانک «بر اساس همان ضرورت بازار یک مقدار پول را تزریق میکند. اگر پول بیشتر از حد ضرورت توزیع شود، این سبب مشکلات بسیار جدی میشود و تورم به وجود میآید و ارزش پول افغانی به شدت کاهش پیدا میکند.»
این در حالی است که بر اساس قانون بانک مرکزی افغانستان، پولهای فرسوده از بازار جمعآوری و حریق میشود.